Laisizm
Laisizm ya ki Laisite (Fransızki: laïcisme) ju sistemo u prensibo ke tede ki miyandê karê dewleti din referans niyo.[1] Rıstımê cı zuanê Latinki ra yeno u arezey cı "teno ke cuwamerdo dini niyo; şaro ke teberê camerdo dini de manıno" yo. Domi İmperatoriya Romay de merdumo ke ebe din ra gıreya ho esto, cı rê Clerici vaciyao u merdumo ke ebe din ra gıreya ho çıniyo, cı rê Laici vaciyao. Vateyo laisizim inca ra yeno. Seserra 18ın ra peyni, verêni Fransa de u dıme heme Ewropa de laisizm hedi hedi biyo sistemo tewr gırde. Dewrê Miyani de Ewropa de papaz u rahibi serê merduman de wayirê qalkerdışi u heqi biyê. Camerdi dini guc u quwetê inan xırab u pis kullankerdi. Ebe dewrê berzbiyayış, dewrê roşniye ra Ewropa de quwet u tesirê camerdê dini kemniyao. Ewro dewletê Ewropa esasen laiko. Tırkiya zi ju dewleta de laika.
Dewleti ke laiki u be laisim ra idare beni
- Fransa (1958, Madde 1.)
- Japonya (1946, Madde 46.) emma hukımet de partiya dini esta.
- Meksika (1917, Madde 3.)
- Portekiz (1976, Madde 41.)
- Tırkiya (1982, Madde 2.)
- "Archive copy". Archived from the original on 2013-10-17. https://web.archive.org/web/20131017043014/http://www.aku.edu.tr/web/Sayfa.aspx?ID=57JQM25NDAU41032AQ101.