Kerge (heywan)
Kerge heywana de khediya u insanan rê zaf faydey xo esto. Semedê/Seba hakan u goştê cı ra bena weiye.
| Kerge🐔 | |
|---|---|
 | |
| Şınasnayış | |
| Rêza taksoni | Torobınên |
| Latinki | Gallus gallus domesticus |
| Taksonomiye | |
| Tewr | Heywanê roşiyayeyi û Heywanê puneki |
| Serfamilya | Gallus |
| Familya | Chickens |
| Arêzekerdışê | Red junglefowl |
| Familyeyê bınêni | Huhn |
Xeylê cınsê kergan estê. Texminan ra gore yew (ju) kerge 5-7 hetan 8-8 serri weşiya xo ramena/cüyena. Hama hak-kerdena kergan 2-serre biyayene ra tepiya her ke şi bena senıke.
Asayış
Kergê neri rê dik, kerga maye rê kerge u leyirê (leyira) cı rê varık (varıke) vaciyeno. Varıki şıkinê 1-1,5 ra heta 5 kg pili bê. Normal de dik her daim kerge ra 1 u 1 kg ra cor dayina kiloyın beno. Labelê taê kergi estê ke, ê ki 500 u 1200 gram gıranê.
Kulıka sura serey diki yê kerge ra tenêna derga. Kergi dı lıngınê u her yew lınge ra çar beçıki estê. Nê çar beçıkan ra hirê teney hetê veri, yew ki hetê pey ser pay nanê ro erd.
Kergi lulıkan, morcelan, den u dendıkan wenê. Taê este ke, bile merran wenê. Kergê keyey serre de teqriben 250 ra hetan 300 hakan kenê. Hema her roce, hako ke kerge kerd, bınê ra bıcêriyo ke kerge ancia hakan dewam bıkero. Eke haki bınê ra nêgureti, na raye kerge sero bena khurte u 21 roci ra tepiya leyiran vecena.
Kergi caê de berz ra nisenê ro tarre u kewnê ra. Wertey kergan de yew (ju) qeydey rêzê nıkıl-kerdene esto. Êyê ke cor derê xo gırd vênenê, coka gani uşira tarre yew berzine ra bo.
Dınya de weiye-kerdena kergan
Dınya de tewr zêdêr kergi Dewletê Amerikaê Yewbiyaey, Çin u Brezilya, İspanya, Britanya Gırde u Fransa de benê weiye.
| rêz | dewlete | goşt (1000 Tone) |
rêz | dewlete | goşt (1000 Tone) |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Dewletê Amerikaê Yewbiyaey | 15.536 | 11 | Rusya | 1.060 |
| 2 | Çin | 9.475 | 12 | Afrika Veroci | 973 |
| 3 | Brezilya | 8.668 | 13 | Kanada | 950 |
| 4 | Meksika | 2.250 | 14 | Tırkiya | 940 |
| 5 | Hindıstan | 1.650 | 15 | Arcantin | 885 |
| 6 | İspanya | 1.268 | 16 | Tayland | 878 |
| 7 | Britanya Gırde | 1.242 | 17 | Malêzya | 825 |
| 8 | Japonya | 1.241 | 18 | İran | 820 |
| 9 | Fransa | 1.135 | - | ||
| 10 | İndonezya | 1.100 | - | ||
Tarix
Texlilanê biyolocik-molekuleran ra gore kergi tewr verende Burma ra yenê. Estıkê ke arkeologan Çin de diyê inan ra gore 6. hezar serri milad ra ver insanan kergi sıfte kerdê weiye.
Fotogaleriye
Kergê keyey
Yew dik
Kerga keyey