Hititki
Hititki (zıwanê xo de: nešili ya zi nešaumnili zi vaciyao) zıwanê şarê Hitityao. Hititki zıwanê do kıhano, zıwano Hind-Ewropakio u zıwanê Anatoliyao. Hitıtic nuştış u tabletê xo de şarê xo rê Neşa vato, co ra ki zıwanê inan rê Neşaki zi vaciyao. No zıwan zıwananê Hind-Ewropakiyan miyan de bıngruba zıwananê Anatoliya de maneno. Be naye, zıwanê Hititıcan zaf mıxtelif alfabey de nusiyao. Nuştışê resmi u diplomatiki de u desto bin ra nuştışê serayi de arşivi ma mocnenê ke zıwanê Hitıtki be nuştışê Asur (Akade) ra nusiyao u serê siye u kerran de zağ anciyao. Ewro no zaniyeno ke zıwano ke be nê herfi ra nusiyeno, fek u diyalektê zıwanê Luvakio. Hurriki zi zıwanê do diplomatik biyo Hitıtıcan miyan de u bilxasa irtıbatê ke be İmperatoriya Mittani biyê, uca de be Hurriki guriyao. No zıwan, terefê linguistikê Çeki Bedřich Hrozný veciyao, no liguistiki be karkerdış u xebatnayışê xo zıwanê Hitıtki veto, serra 1917ıne de zi gramerê zıwanê Hitıtki çap u pıhêl kerdo.
Hititki | |
---|---|
Zıwano merde | |
Melumat | |
Dewlete û mıntıqeyi | Hatti |
Ware | Hatti |
Kodê zıwani | |
ISO 639-2 | Hit |
ISO 639-3 | Hit |
Glottolog | Hitt1242 |
Xısusiyetê zıwani | |
Topolociye | Kes-Obce-Fiil |
Gramer | Halê namey, genitif, akuzatif, dative case, vokativ, ablatif, locative case û bendo wekil |
Cınsiyeto gramatik | Notr û nerimayki |
Alfabe | Hittite cuneiform û Nuştışê mêxi |
Keye |
Qısebendê zıwanê Hititki
Zazaki | Hititki | Wendış |
---|---|---|
maye, marde | an - na - aş (aš) | annaş |
pi, pêr | at - ta - aş (aš) | attaş |
naxır | par - za - han - naş | parzahannaş |
zaf | mekk | mekk |
non, nan | NINDA | ninda |
şewe | ne - kuz | nekuz |
asmên | ne - pi- iş (iš) | nepiş |
çım | maz - zal - la - şa | mazzallaşa |
zurker | mar - şe | marşe |
name, nome | la - man | laman |
cigera siya | liş - şi | lişşi |
siye, kerre | pu - rut - teş - şar | purutteşşar |
mişte | mar - ha - nu - wam - man | marhanuwamman |
mühür | par - za - ki | parzaki |
berqnayış | la - luk - ki - want | lalukkiwant |
yar | pu - pu | pupu |
rutnayış, vıran | ne - ku - man - da - ri - ya | nekumandariya |
awe, owe, ou | va, a - tar | ua, vatar |
welat | ut - ne - e | utne |
werdene (fiil) | ed-/-ezza | ed, ezza |
suwend, sond | lin - ga - i | lingai |
newe | ne - wa | newa |
zina | pu - pu - wa - la - tar | pupuwalatar |