Belucki
Belucki, yew zıwanê do İrankiyê zımeyê rocawaniyo ke verocê rocakewtena İrani, verocê Efğanıstani û rocawanê Pakıstani, yanê Belucıstan de qısey beno.
| Belucki | |
|---|---|
| Zıwano tabii | |
| Melumat | |
| Amarê qısekerdoğan | 7 600 000 |
| Ware | Beluçıstan |
| Diyalekti | Eastern Balochi, Southern Balochi û Western Balochi |
| Kodê zıwani | |
| ISO 639-2 | Bal |
| ISO 639-3 | Bal |
| Glottolog | Balo1260 |
| Ethnologue | Bal |
| Xısusiyetê zıwani | |
| Alfabe | Balochi Standard Orthography, Old Balochi Orthography û Balochi Roman Orthography |
| Keye | |
Belucki de, zey Rexşanki (Serhedki), Pencgurki, Kelarki, Serawanki, Laşarki, Kêçki, lehçeyê verê dengızi û Beluckiyê rocakewtena Hilli, mıxtelıf diyaleki estê.
Gramerê Belucki sero
Peybendê şexsan
Yewkek
| Şexıs | Peybendê Belucki | Peybendê Zazaki |
|---|---|---|
| 1. | –â(n) | -an |
| 2. | -e | -ay |
| 3. | -i | -o (neri) / -a (ma[y]) |
Xeylê
| Şexıs | Peybendê Belucki | Peybendê Zazaki |
|---|---|---|
| 1. | –ê | -ime |
| 2. | -e | -ê |
| 3. | -â | -ê |
Halê nameyan
Belucki de dı halê nameyan estê:
| - | Hal | Ebe Latinki |
|---|---|---|
| 1. | halo raşt | casus rectus |
| 2. | halo çewt | casus obliquus |
Halo raşt de zemirê kesan
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| man | ez |
| to | tı |
| â | o (neri) a (ma[y]) |
| mâ | ma |
| şumâ | şıma |
| ân | ê |
Halo çewt de zemirê kesan
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| manâ | mı[n] |
| tarâ | to |
| ây | [d]ey (neri) [d]aê (ma[y]) |
| mârâ | ma |
| şumâ râ | şıma |
| âyân | [d]inan |
Zemirê wayiriye
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| manî | yê mı[n] |
| tay | yê to |
| âyî | yê [d]ey (neri) yê [d]aê (ma[y]) |
| me | yê ma |
| şume | yê şıma |
| âyânî | yê [d]inan |
Wextqıseyi
Belucki de halo ergatif ki esto. Cokawo ke antışê wextqıseyan, wextê veri de goreyê wextqıseyanê transitif û intransitifan beno:
Wexto verên [ebe xo diyo] (preterite)
wextqıseyo intransitif
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| man şutô | ez şiyane |
Wextqıseyo transitif
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| manâ guşt | mı[n] vat |
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| manâ tao dîst | mı[n] tı diya |
Wexto verên [gumankerdene] (perfect)
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| man şutagô | ez şiyane |
| manâ guşta | mı[n] vato |
Wexto verêni ra raver (pluperfect)
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| man şutagitô | ez şi bi |
| manâ guştaga | mı[n] vati bi |
Wexto verên [raverberdene] (imperfect)
| Belucki | Zazaki |
|---|---|
| man buşutenô | ez bışiyêne |
| manâ buguşteno | mı[n] bıvatêne |
Alfabeyê Belucki
Aa, Áá, Bb, Dd, Ďď, Ee, Ff, Gg, Ĝĝ, Hh, Ii, Íí, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Oo, Pp, Qq, Rr, Řř, Ss, Šš, Tt, Ťť, Uu, Úú, Vv, Ww, Xx, Yy, Zz, Žž.
Herfê vengıni
Belucki de hirê herfê vengınê kılmeki (a, i, u), panc ki herfê vengınê dergi (â, î, û, ê, ô) estê.
Diftongi
Belucki de dı diftongi estê: ay, aw
Bıvênên
- Qısebendê Belucki