Almanki
Almanki, yew zıwanê Hind-Ewropao. Texmin beno ke 155,000 milyon merdımi Almanki qısey kenê. Almanki Almanya, Lixtınştayn, Belçika, İswiçre, Luksemburg û Awıstırya de zıwanê resmiyo. Taê mıntıqanê İtalya, Polonya û Danimarka de zi qısey beno. Almanki zıwananê Yewiya Ewropa ra yewo û miyanê herranê Yewiya Ewropa de tewr zıwano qıseybiyaeo. Koloniyanê Almanyaê kıhan de zi nıfusê qıseykerdoğanê Almanki esto. Rocvetışê Ewropa de cayanê zey Rusya, Macarıstan û Slowenya de zi qısey beno.
| Almanki | |
|---|---|
| Zıwan | |
|
 | |
| Melumat | |
| Dewlete û mıntıqeyi | Almanya, Awıstırya, Belçıka, Çekya, Danimarka, İtalya, Liechtenstein, Luksemburg, Polonya, İswiçre û Fransa |
| Amarê qıseykerdoğan | 76 540 740 |
| Ware | Alman, Awıstırya, Karlovy Vary Region, Usteçki, Almanya, Trentino-Alto Adice û Trentino |
| Diyalekti | Austrian German, Early New High German, Old High German, Middle High German, Denglisch, Yidişki, Central German, Upper German, Almankiyê Pensilvanya, Rotwelsch û Swiss German |
| Kodê zıwani | |
| ISO 639-1 | De |
| ISO 639-2 | Deu |
| ISO 639-3 | Deu |
| Glottolog | Stan1295 |
| Ethnologue | Deu |
| Xısusiyetê zıwani | |
| Topolociye | Kes-Obce-Fiil, Nizamê Halê F2, Zıwanê Akusativ-Nominativ, Kes-Fiil-Obce, stress-timed language, Zeman-Muamele-Mekan, zıwanê pêamyayey, stress û adjective-noun |
| Gramer | Halê namey, genitif, dative case û akuzatif |
| Modo gramatik | Indikativ, kipê emıri û subjonktiv |
| Cınsiyeto gramatik | Neriki, mayki û notr |
| Alfabe | German alphabet û Alfabey Latinki |
| Keye |
|
Anadoliye de vist û panc henzar Almani weşiya xo ramenê. Ezanê nê grube rê vanê "Bosporus-Deutsche" (yani Almanê Boğaziçi) û gruba bin zi Almanê ke mıntıqaya Deryay Sıpêy de cıwiyenê, aya. Almanki be alfabey Latini nuşiyeno. Herfê xoyê xısusi zey Ää, ß estê.
Alfabey Almanki û wendışê cı
Almanki be alfabey xo nuşiyeno. No alfabe alfabey Latinki ra vıraziyao, vist û şeş herfi, hirê umlauti û yew eszettê cı estê.
| Herf | Wendışê cı be İPA | Vengê cı be herfanê Zazaki | Wendışê cı be İPA | Wendışê cı be herfanê Zazaki |
|---|---|---|---|---|
| Aa | a/ɑ | a/â | ɑˑ | a |
| Bb | b | b | beˑ | beğ |
| Cc | ʦ | ts | ʦeˑ | tseğ |
| Dd | d | d | deˑ | değ |
| Ee | ɛ/e | e | eˑ | eğ |
| Ff | f | f | ɛf | ef |
| Gg | ɡ | g | ɡeˑ | geğ |
| Hh | h | h | hɑ | ha |
| Ii | ɪ/i | i/î | iˑ | î |
| Jj | j | y | jɔt | yot |
| Kk | k | k | kɑˑ | kâ |
| Ll | l | l | ɛl | el |
| Mm | m | m | ɛm | em |
| Nn | n | n | ɛn | en |
| Oo | ɔ/o | o/ô | oˑ | ô |
| Pp | p | p | peˑ | peğ |
| k | k | kuˑ | kû | |
| Rr | ʀ | ġ* | ɛʀ̥ | er |
| Ss | s/z | s/z | ɛs | es |
| Tt | t | t | teˑ | teğ |
| Uu | ʊ/u | u/û | uˑ | û |
| Vv | f | f | faɔ̹ | fau |
| Ww | v | v | veˑ | veğ |
| Xx | ks | ks | ɪks | iks |
| Yy | y | ü | ˈyp.sɪ.ˌlɔn | üpsilon |
| Zz | ʦ | ts | ʦɛt | tset |
| Ää | ɛ | e | — | e |
| Öö | ø | ö | — | ö |
| Üü | y | ü | — | ü |
| ẞß | ss | ss | ɛs ʦɛt | es tset |
 |
Eno meqale yew vernuşteyo. Şıma şenê enê nuşteyi bıvurnên. |
 Wikipediya, be zıwanê Almanki esta. |