Piper methysticum | ||||||||||||||||
![]() | ||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
Piper methysticum G. Forst. | ||||||||||||||||
|
![](../I/3_Samoan_girls_making_ava_1909.jpg.webp)
Piper methysticum — паўхмызняковая расліна сямейства перачных. Распаўсюджаная назва ў многіх мовах кава або кава-кава (з танг. kava літаральна «барада» або kava malohi «напой»[3]).
Гісторыя
Piper methysticum паходзіць з Заходняй Акіяніі, адкуль шырока распаўсюдзілася дзякуючы чалавеку амаль па ўсіх астравах. Жыхары Акіяніі выкарыстоўвалі карані перца п'янлівага ў тым ліку для прыгатавання папулярнага напоя кавы (само слова паходзіць з Тонга або Маркізскіх астравоў — kava malohi «напой»). Еўрапейскія вучоныя ўпершыню далі навуковае апісанне і класіфікацыю ў 1777 г..
Знешні выгляд
Piper methysticum — паўхмызняковая расліна, якая ў дзікім выглядзе расце на камяністых глебах на вышыні 150—300 м над узроўнем мора. Дасягае ў вышыню 2 — 2,5 м, але пры спрыяльных тэмпературным рэжыме і вільготнасці можа дасягаць 6 м і ствараць шчыльны навес з лісця.
Карэнне дыяметрам ад 5 да 8 см. Пранікае ў глебу да 6 м. У старэйшых раслін утвараюцца шурпатыя каравыя нарасты, што асабліва шануюць спажыўцы.
Выкарыстанне
Сцябло, лісце і асабліва карэнне расліны ўтрымоўваюць кавалактоны, якія маюць галюцынагенныя, седататыўныя і анестэтычныя ўласцівасці.
У Палінезіі, Мікранезіі і некаторых раёнах Меланезіі карэнне жавалі ці дралі, настойвалі ў вадзе і ўжывалі ў якасці напою, які меў назву кава. У большасці выпадкаў прыём кавы меў рытуальны характар, прычым яго ўжыванне абмяжоўвалася сацыяльна, узростава і гендэрна. У Меланезіі і Аўстраліі драныя карані таксама заварочвалі ў лісце і жавалі. Злоўжыванне кавай прыводзіла да хранічных парушэнняў функцый нырак, сыпы, лёгачнай гіпертэнзіі, макрацытозу эрэтрацытаў, лімфацытапеніі і паніжэння колькасці трамбацытаў.
У заходняй медыцыне выцяжка кавы выкарыстоўваецца ў вытворчасці медыцынскіх прэпаратаў і біялагічна актыўных дадаткаў да ежы і напояў.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Tongan dictionary
Спасылкі
- Што такое кава Архівавана 27 мая 2012.
- Гісторыя кавы
- Кава у фальклоры