PzKpfw II | |
---|---|
Класіфікацыя | лёгкі танк |
Краіна | Германія |
Гісторыя | |
Распрацоўнік | Friedrich Krupp AG[d] |
Вытворца | MAN SE, Daimler-Benz AG[d], FAMO[d], Henschel & Sohn[d], Krauss-Maffei Wegmann[d], Alkett[d] і MIAG[d] |
Гады вытворчасці | 1935-1942 |
Колькасць выпушчаных, шт. | 1 856 |
Войны | Другая сусветная вайна |
Габарыты | |
Даўжыня, мм | 4810 |
Шырыня, мм | 2223 |
Вышыня, мм | 1990 |
Дарожны прасвет, мм | 345 |
Узбраенне | |
Калібр і марка гарматы | 20-мм KwK 30 |
Боекамплект гарматы | 120 |
Рухомасць | |
Магутнасць рухавіка, к. с. | 140 |
Хуткасць па шашы, км/г | 40 |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Panzerkampfwagen II (таксама вядомы як PzKpfw II, Panzer II, Sd Kfz 121) — лёгкі нямецкі танк часоў Другой сусветнай вайны.
Распрацаваны ў 1937 г. У розных мадэфікацыях вырабляўся да 1942 г. Напачатку Другой сусветнай вайны такія танкі складалі 38% танкавага парку Вермахта. У баях яны апынуліся слабей па ўзбраенні і браняванню практычна ўсіх танкаў аналагічнага класа: польскіх 7ТР, французскіх R35 і H35, савецкіх Т-26 і БТ. Толькі ў 1942 г. іх вывелі са складу танкавых палкоў і часткова выкарыстоўвалі або ў штурмавых артылерыйскіх брыгадах, або на другарадных участках фронта.
Гісторыя стварэння
У 1934 г. урад Германіі даручыў фірмам «Krupp», «Henschel» і «MAN» распрацаваць лёгкі танк з процітанкавым узбраеннем. З меркаванняў знешняй палітыкі танк спачатку хавалі пад «грамадзянскай» назвай «сельскагаспадарчы трактар LaS 100».
Першыя прататыпы былі выраблены ў кастрычніку 1935 г. З мая 1936 па люты 1937 гг. было выраблена 75 танкаў. Хадавая частка танка складалася з шасці апорных коўзанак малога дыяметра, якія былі згрупаваны ў тры каляскі на борт. Гэта першая мадыфікацыя, запушчаная ў дасведчаную серыю, падзялялася на тры падмадыфікацыі - a/1, a/2 і a/3, у кожнай з якіх было выраблена па 25 машын. Гэтыя мадыфікацыі ў сутнасці з'яўляліся выпрабавальнымі стэндамі для праверкі асобных тэхнічных рашэнняў. Так, Pz Kpfw II Ausf a/2 меў зварны гультай і супрацьпажарныя сценкі маторнага аддзялення. У танках Pz Kpfw II Ausf a/3 быў павялічаны радыятар сістэмы астуджэння і ўзмоцнены спружыны падвескі. Баявая маса танка склала 7,6 т.
Вясной 1937 г. была выраблена дапрацоўка танка (удасканалена трансмісія і хадавая частка, якая атрымала новае накіравальнае кола, шырокія апорныя коўзанкі і падтрымныя ролікі; усталяваны больш магутны рухавік з удасканаленай сістэмай астуджэння). У выніку з'явілася мадыфікацыя Pz Kpfw II Ausf b. Маса танка склала 7,9 т. Фірма «Геншэль» вырабіла трэцюю вопытную мадыфікацыю - Pz Kpfw II Ausf з. Хадавая частка атрымала пяць апорных коўзанак сярэдняга дыяметра на індывідуальнай падвесцы ў выглядзе чвэрць эліптычных рысор. Агулам было выраблена па 25 танкаў мадыфікацый b і c.
Серыйная вытворчасць
| |||||||
Ausf a1 | канец 1935 05/1936 |
10 |
75 | ||||
Ausf a2 | 05/1936 02/1939 |
25 | |||||
Ausf a3 | 05/1936 02/1939 |
50 | |||||
Ausf b | 02-03/1937 |
25 |
25 | ||||
Ausf c |
1937 |
1900 |
1113 | ||||
Ausf A | 1938-40 | 1000 | |||||
Ausf B | 1938-40 | 2000 | |||||
Ausf C | 1938-40 | 1000 | |||||
Ausf D | 1938-41 | 800 | 43 | ||||
Ausf E | 1938-41 | 200 | |||||
Ausf F | 1940-43 | 1400 | 524 | ||||
Ausf G1/G3/G4 (nA) (VK 901) |
04/1941 02/1942 |
75 (12 завершаных) |
12 | ||||
Ausf H (nA verst) (VK 903) |
09/1941 | 1 прататып | - | ||||
Ausf J (nA verst) (VK 1601) |
04-12/1942 | 22-25 | 22 | ||||
Leopard (VK 1602) | 03/1942 01/1943 |
1 няскончаны прататып |
- | ||||
Ausf M (nA verst) (VK 1301) |
08/1942 | 4 | 4 | ||||
Ausf L (Luchs) (VK 1303) | 09/1943 01/1944 |
104 | 104 |
Мадыфікацыі
- Panzerkampfwagen II Ausf.a1 — першая перадсерыйная мадыфікацыя, з таўшчынёй вертыкальнага бранявання 13 мм, рухавіком HL 57 TR магутнасцю 130 л.з. і зблакаванай парамі падвескай на ліставых рысорах. Выпушчана 10 адзінак.
- Panzerkampfwagen II Ausf.a2 — другая перадсерыйная мадыфікацыя, адрознівалася павялічаным аб'ёмам маторнага аддзялення і палепшанай вентыляцыяй баявога. Выпушчана 15 адзінак.
- Panzerkampfwagen II Ausf.a3 — трэцяя перадсерыйная мадыфікацыя, адрознівалася наяўнасцю перагародкі паміж маторным і баявым аддзяленнямі і побач малых змен у сілкавальнай усталёўцы і хадавой часткі. Выпушчана 50 адзінак.
- Panzerkampfwagen II Ausf.b — чацвёртая перадсерыйная мадыфікацыя, з рухавіком 62 TR магутнасцю 140 л.з, планетарным механізмам заваротку і палепшанай кампаноўкай баявога і маторнага аддзяленняў. Выпушчана 25 адзінак.
- Panzerkampfwagen II Ausf.c — апошняя перадсерыйная мадыфікацыя, з таўшчынёй вертыкальнага бранявання, павялічанай да 14,5 мм, індывідуальнай падвескай на ліставых рысорах і шэрагам дробных змен. Выпушчана адзінак.
- Panzerkampfwagen II Ausf.A — першая серыйная мадыфікацыя, якая адрознівалася ад Ausf.c малымі зменамі ў рухавіку, каробцы перадач і назіральных прыборах, але практычна ідэнтычная яму па тактыка-тэхнічных характарыстыках. Выпушчана, па розных дадзеных, ад 1113 да 1147 адзінак разам з Ausf.B і Ausf.C
- Panzerkampfwagen II Ausf.B — другая серыйная мадыфікацыя, якая адрознівалася ад Ausf.A толькі падвышанай тэхналагічнасцю і прыстасаваннем пад магчымасці заводаў-вытворцаў.
- Panzerkampfwagen II Ausf.C — трэцяя серыйная мадыфікацыя, якая адрознівалася ўзмоцненым да 29—35 мм лабавым браняваннем, усталёўкай камандзірскай вежкі і шэрагам малых змен.
- Panzerkampfwagen II Ausf.F — апошняя серыйная мадыфікацыя, якая адрознівалася злёгку ўзмоцненым у параўнанні з Ausf.C браняваннем, усталёўкай гарматы 2 cm KwK 38, палепшанымі назіральнымі прыборамі і шэрагам малых змен. Выпушчана 531 адзінка.
- Panzerkampfwagen II Ausf.D — «хуткасная» мадыфікацыя, якая адрознівалася змененай формай корпуса, новым, больш магутным, рухавіком і хадавой часткай з індывідуальнай тарсіонай падвескай. Фактычна, агульнымі з асноўнымі мадыфікацыямі Pz.Kpfw.II для яго з'яўляліся толькі агульная кампаноўка і вежа з узбраеннем. Выпушчана 250 адзінак разам з Ausf.E.
- Panzerkampfwagen II Ausf.E — «хуткасная» мадыфікацыя, якая адрознівалася ад Ausf.D толькі невялікімі зменамі ў хадавой частцы.
Тактыка-тэхнічныя характарыстыкі
ТТХ танкаў сямейства Panzerkampfwagen II[2] | ||||||
Pz.Kpfw.II Ausf.a | Pz.Kpfw.II Ausf.b | Pz.Kpfw.II Ausf.c, A, B | Pz.Kpfw.II Ausf.C | Pz.Kpfw.II Ausf.F | Pz.Kpfw.II Ausf.D, E | |
---|---|---|---|---|---|---|
Памеры | ||||||
Даўжыня, м | 4,38 | 4,76 | 4,81 | 4,81 | 4,81 | 4,63 |
Шырыня, м | 2,14 | 2,14 | 2,23 | 2,28 | 2,28 | 2,30 |
Вышыня, м | 1,95 | 1,96 | 1,99 | 2,02—2,15[3] | 2,15 | 2,02 |
Баявая маса, т | 7,6 | 7,9 | 8,9 | 9,5 | 9,5 | 10,0 |
Узбраенне | ||||||
Узбраенне | 1 × 20-мм KwK 30, 1 × 7,92-мм MG-34 |
1 × 20-мм KwK 30, 1 × 7,92-мм MG-34 |
1 × 20-мм KwK 30, 1 × 7,92-мм MG-34 |
1 × 20-мм KwK 30, 1 × 7,92-мм MG-34 |
1 × 20-мм KwK 38, 1 × 7,92-мм MG-34 |
1 × 20-мм KwK 38, 1 × 7,92-мм MG-34 |
Браняванне | ||||||
Лоб корпуса | 13 мм | 13 мм | 14,5 мм | 29—34,5 мм | 20—35 мм | 30 мм |
Барты і кормы корпуса | 13 мм | 13 мм | 14,5 мм | 14,5 мм | 15 мм | 14,5 мм |
Лоб вежы | 13—15 мм | 13—15 мм | 14,5—16 мм | 34,5 мм | 30 мм | 14,5—16 мм |
Барты і кормы вежы | 13 мм | 13 мм | 14,5 мм | 14,5 мм | 15 мм | 14,5 мм |
Дах і дно | 5—10 мм | 5—10 мм | 5—10 мм | 5—10 мм | 5—15 мм | 5—10 мм |
Рухомасць | ||||||
Рухавік | карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 57 TR, 130 л. с. |
карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 62 TR, 140 л. с. |
карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 62 TR, 140 л. с. |
карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 62 TRM, 140 л. с. |
карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 62 TRM, 140 л. с. |
карбюратарны 6-цыліндравы шэрагавы вадкаснага астуджэння «Майбах» HL 66 P, 180 л. с. |
Удзельная магутнасць, л. с./т | 17,0 | 17,7 | 15,7 | 14,7 | 14,7 | 18,0 |
Тып падвескі | зблакаваная парамі, на ліставых рысорах |
індывідуальная, на ліставых рысорах | індывідуальная, тарсірная | |||
Максімальная хуткасць па шашы, км/г | 40 | 40 | 40 | 40 | 40 | 55 |
Сярэдняя хуткасць руху па шашы, км/г | ||||||
Максімальная хуткасць па перасечанай мясцовасці, км/г | ||||||
Запас ходу па шашы, км | 210 | 190 | 190 | 190 | 190 | 200 |
Запас ходу па перасечанай мясцовасці, км | 160 | 125 | 125 | 125 | 125 | 130 |
Удзельны ціск на грунт, кг/см² | 0,52 | 0,54 | 0,62 | 0,66 | 0,66 | 0,76 |
Пераадольваемы ўздым, град | 30 | 30 | 30 | 30 | 30 | 24 |
Пераадольваемая сценка, м | 0,42 | 0,42 | 0,42 | 0,42 | 0,42 | 0,42 |
Пераадольваемы роў, м | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,8 | 1,75 |
Пераадольваемы брод, м | 0,8 | 0,8 | 0,93 | 0,93 | 0,93 | 0.85 |
Машыны на базе Panzerkampfwagen II
- Marder II (Sd. Kfz. 132)
- Marder II (Sd. Kfz. 131)
- Wespe (Sd. Kfz. 124) — 105-мм лёгкая палявая самаходная гаўбіца
- Sturmpanzer II Bison — 150-мм. SIG 33 самаходная гармата
- Beobachtungswagen II Ausf C — паштовая/камандзірская бранемашына
- Munitionsschlepper II — ваенны цягач
- PzKpfw (Flammpanzer) II Flamingo (Sd. Kfz. 122) (Ausf D/E) — агнямётны танк
- Brueckenleger auf PzKpfw II Ausf b — лёгкі кабеляўкладчык (былі выраблены 1 ці 2 такія машыны ў 1939 г.)
- Panzerspahwagen II Ausf L Luchs — выведвальны танк
- Schwimm Panzer II Ausf. A-C (20-мм гармата) — плывучы танк-амфібія
- Bergepanzer II Ausf D/E — аднаўленчая машына
- Ladungsleger II — перавозчык падрыўных зарадаў
- Panzer Beobachtungswagen II — танк-наводчык артылерыі
- Pioner-Kampfwagen II — інжынерны танк
- PzKpfw II Ausf A/B/C узброены 50-мм гарматай Pak 38 L/60
- Feuerleitpanzer II — танк-карэктар агню
Panzerkampfwagen II «новага тыпу»
Лёгкі танк Pz.Kpfw II Ausf L "Лухс"
Лёгкі разведвальны танк выпускаўся кампаніямі «MAN» і «Henshel» у перыяд з верасня 1943 па студзень 1944 гг. Усяго было выпушчана 104 машыны. Luchs удзельнічаў у баях на Усходнім і Заходнім франтах у складзе Panzer Aufklarungs Abteilungen (разведвальных бронетанкавых падраздзяленняў), у складзе танкавых дывізій вермахта (такіх як 4-я танкавая дывізія на Усходнім фронце) і ў складзе Waffen SS. На пярэднюю частку корпуса танкаў, адпраўленых на Усходні фронт, усталёўваліся дадатковыя бранявыя пліты. Невялікая колькасць Luchs былі абсталяваны радыёстанцыямі і антэнамі, і выкарыстоўваліся як разведвальна-камунікацыйныя танкі. Апошнія варыянты Luchs (Luchs 5sm) прадугледжвалі ўсталёўку 50-мм гарматы KwK 39 L/60 (VK 1602 Leopard), але ў серыйнай вытворчасці былі толькі мадэлі з 20-мм гарматамі Kwk 38 L/55. Таксама маецца інфармацыя, што 31 Luchs мелі адкрытыя вежы, былі ўзброены 50-мм гарматамі і пачалі паступаць на фронт у 1943 г. Планавалася таксама вырабляць на базе Luchs аднаўленчыя машыны (Bergepanzer Luchs), але яны так ніколі і не былі рэалізаваны. Паралельна з Bergepanzer Luchs планавалася мадэль Flakpanzer Luchs, заснаваная на падоўжаным шасі, узброеная 37-мм зенітнай гарматай Flak. Гэты праект таксама так і не быў рэалізаваны. Сёння Luchs можна ўбачыць у Англіі, у Bovington Tank Museum, Bovington, Dorset.
Баявое ўжыванне
На 1 верасня 1939 г. нямецкія войскі размяшчалі 1223 танкамі гэтага тыпу[4]. За час польскай кампаніі вермахт страціў 259 машын, аднак беззваротныя страты склалі толькі 83 адзінкі[5].
Да пачатку наступу на Захадзе 10 мая 1940 г. PanzerWaffen размяшчалі 1110 танкамі тыпу Pz.II, з іх 995 знаходзіліся ў баявой гатоўнасці. У складзе дзесяці танкавых дывізій, вылучаных для правядзення кампаніі, было 920 Pz.II[6]. У французскай кампаніі былі страчаны 240 машын[7].
Танкі Pz.II 2-ы, 5-ы, 8-ы, 9-ы, 11-ы і 14-ы танкавых дывізій бралі ўдзел у баявых дзеяннях у Югаславіі і Грэцыі. Усяго было задзейнічана 260 машын, з якіх беззваротна страчана 13[8].
На 1 чэрвеня 1941 г. PanzerWaffen мелі 1 074 такіх танка[4], з якіх у аперацыі супраць СССР было задзейнічана 825 звычайных і 84 агнямётных машын[9]. На працягу 1941 г. на Усходнім фронце было страчана 424 танка[10]. Pz.II выкарыстоўваліся аж да 1943 г. У аперацыі «Цытадэль» прыняў удзел 70 Pz.II. У сакавіку 1945 г. ў войсках налічвалася 145 адзінак танкаў гэтага тыпу.
Аператары
Зноскі
- ↑ Статыстыка вытворчасці Panzerkampfwagen II Архівавана 28 верасня 2007.
- ↑ С. Федосеев, М. Коломиец. Лёгкий танк Pz.Kpfw.II. — Москва: Стратегия КМ, 2007. — С. 76—77. — 84 с. — (Фронтовая иллюстрация № 3 / 2007). — ISBN 5-901266-01-3.
- ↑ з камандзірскай вежкай і без яе
- 1 2 Thomas L. Jentz. Panzertruppen: The Complete Guide to the Creation & Combat Employment of Germanys Tank Force 1933-1942. — Atglen, PA: Schiffer Military History, 1996. — С. 256. — 288 с. — ISBN 978-0887409158.
- ↑ P. P. Battistelli. Panzer Divisions: The Blitzkrieg Years 1939-40. — Oxford, UK: Osprey Publishing, 2007. — С. 57. — 96 с. — (Battle Orders №32). — ISBN 978-84603-146-5.
- ↑ P. P. Battistelli. Panzer Divisions: The Blitzkrieg Years 1939-40. — Oxford, UK: Osprey Publishing, 2007. — С. 58. — 96 с. — (Battle Orders №32). — ISBN 978-84603-146-5.
- ↑ Thomas L. Jentz. Panzertruppen: The Complete Guide to the Creation & Combat Employment of Germanys Tank Force 1933-1942. — Atglen, PA: Schiffer Military History, 1996. — С. 141. — 288 с. — ISBN 978-0887409158.
- ↑ Thomas L. Jentz. Panzertruppen: The Complete Guide to the Creation & Combat Employment of Germanys Tank Force 1933-1942. — Atglen, PA: Schiffer Military History, 1996. — С. 154, 157. — 288 с. — ISBN 978-0887409158.
- ↑ Л. Лопуховский. Б. Кавалерчик. Июнь 1941. Запрограммированное поражение.. — Москва: Яуза, Эксмо, 2010. — С. 718. — 736 с. — (Великая Отечественная: Неизвестная война).
- ↑ Thomas L. Jentz. Panzertruppen: The Complete Guide to the Creation & Combat Employment of Germanys Tank Force 1933-1942. — Atglen, PA: Schiffer Military History, 1996. — С. 209. — 288 с. — ISBN 978-0887409158.
Літаратура
- С. Федосеев, М. Коломиец. Лёгкий танк Pz.Kpfw.II. — Москва: Стратегия КМ, 2007. — 84 с. — (Фронтовая иллюстрация № 3 / 2007). — ISBN 5-901266-01-3.
- М. Барятинский. Лёгкий танк Panzer II. — Москва: Моделист-конструктор, 2002. — 32 с. — (Бронеколлекция № 4 (43) / 2002).
- B. Perrett. German Light Panzers 1932—1942. — Лондон: Osprey Publishing, 1998. — 48 с. — (New Vangurd № 26). — ISBN 1-85532-844-5.
- М. Барятинский. Танки Блицкрига Pz.I и Pz.II. — Москва: Яуза, Коллекция, Эксмо, 2009. — 94 с. — (Война и мы. Танковая коллекция). — ISBN 978-5-699-38573-7.
- М. Барятинский. Немецкие танки в бою. — Москва: Яуза, Эксмо, 2007. — 336 с. — (Танки в бою). — ISBN 978-5-699-20445-8.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Panzerkampfwagen II