† Orrorin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Рэшткі orrorin tugenensis | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Orrorin tugenensis Senut et al, 2001 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Віды | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Orrorin — вымерлы ў Афрыцы род вялікіх чалавекападобных малпаў.
Апісанне
Адзіны від у родзе — Orrorin tugenensis або Praeanthropus tugenensis. Лічыцца адным з самых старажытных вядомых продкаў гамінін і, магчыма, сучасных людзей. Астанкі былі знойдзены ў Кеніі. Яны залягалі паміж двума пластамі вулканічнага попелу, дзякуючы якім датуюцца адносна дакладна: паміж 5,8 і 6,1 млн гадоў таму, у эпоху міяцэна .
Парэшткі Orrorin належалі, па меншай меры, пяці розным асобінам. Яны ўключаюць часткі сцегнавой косткі, форма якіх ўскосна паказвае на прамахаджэнне, а таксама косткі правай рукі, прыстасаванай для лазання па дрэвах, але непрыдатнай для брахіацыі, і некалькіх зубоў, якія належалі істотам з дыетай як у парантрапаў. Форма карэнных зубоў і іклоў характэрная для жывёл, якія харчуюцца садавіной і зрэдку — мясам. Па памерах Orrorin былі параўнальныя з сучаснымі шымпанзэ.
Астанкі былі знойдзеныя ў 2000 годзе Брыгітай Сенут і Марцінам Пікфардам з французскага Музея прыродазнаўства. Першаадкрывальнікі на падставе прыкмет прамахаджэння і па форме зубоў аднеслі Orrorin да гамінінаў. Акрамя таго, яны палічылі, што агульны продак людзей і малпаў жыў не менш як 7 млн гадоў таму.
Калі Orrorin сапраўды з’яўляецца прамым продкам людзей, то ардыпітэк і аўстралапітэкі аказваюцца тупіковай галіной эвалюцыі, бо Orrorin жыў да іх з’яўлення, а форма яго сцегнавой косткі істотна бліжэй да чалавечай, чым у Люсі. Пакуль гэтае пытанне застаецца дыскусійным.
Мяркуючы па рэштках жывёл і раслін той жа эпохі, orrorin жылі ў сухіх вечназялёных лясах, а не ў саване, як прадказвалі многія тэорыі эвалюцыі чалавека. Таму прамаходзячыя малпы, відаць, упершыню з’явіліся ў лясах, а не эвалюцыянавалі ад чатырохногіх, якія выйшлі на адкрытыя прасторы. Магчыма, прамахаджэнне было элементам адаптацыі да жыцця на дрэвах. Сучасныя арангутаны выкарыстоўваюць усе чатыры лапы для перамяшчэння толькі па тоўстым суччам, у той час як да больш тонкіх галінах альбо чапляюцца знізу, альбо ідуць па іх на задніх лапах, рыхтуючыся пярэднімі ўчапіцца за іншыя галіны вышэй або балансуючы для ўстойлівасці. Такая тактыка дазваляе ім наблізіцца да плёну, размешчаным далёка ад ствала, або скакаць з аднаго дрэва на другое. У адрозненне ад іх продкі сучасных шымпанзэ і гарыл спецыялізаваліся на лазанні па вертыкальных ствалах і ліянам, чым абумоўлена іх крываногая і касалапая хада на зямлі. Тым не менш, людзі атрымалі ў спадчыну шмат агульнага з гэтымі малпамі, уключаючы будову костак рук, узмоцненых для хадні з апорай на косткі пальцаў.[1][2][3].
Гл. таксама
- Вымерлыя прыматы
Зноскі
- ↑ Sample, I.. New theory rejects popular view of man's evolution - Research - EducationGuardian.co.uk(недаступная спасылка) (1 чэрвеня 2007). Архівавана з першакрыніцы 24 лістапада 2007. Праверана 5 лістапада 2007.
- ↑ BBC NEWS - Science/Nature - Upright walking 'began in trees'(недаступная спасылка) (31 мая 2007). Архівавана з першакрыніцы 9 кастрычніка 2007. Праверана 5 лістапада 2007.
- ↑ Thorpe S.K.S.; Holder R.L., and Crompton R.H.. PREMOG - Supplementry Info(недаступная спасылка). Origin of Human Bipedalism As an Adaptation for Locomotion on Flexible Branches. Primate Evolution & Morphology Group (PREMOG), the Department of Human Anatomy and Cell Biology, the School of Biomedical Sciences at the University of Liverpool (24 May 2007). Архівавана з першакрыніцы 17 ліпеня 2007. Праверана 1 лістапада 2007.
Літаратура
- Galik K., Senut B., Pickford M., Gommery D., Treil J., Kuperavage A.J. et Eckhardt R.B. External and internal morphology of the BAR 1002!00 Orrorin tugenensis femur // Science, 2004, V.305, pp. 1450–1453.
- Richmond B.G. et Jungers W.L. Orrorin tugenensis femoral morphology and the evolution of hominin bipedalism // Science, 2008, V.319, № 5870, pp. 1662–1665.
- Senut B., Pickford M., Gommery D., Mein P., Cheboi K. et Coppens Y. First hominid from the Miocene (Lukeino Formation, Kenya) // Comptes Rendus de l’Academie des Sciences, serie II, fascicule A — Sciences de la Terre et des planetes, 2001, V.332, № 2, pp. 137–144.
- Pickford M. et Senut B. The geological and faunal context of Late Miocene hominid remains from Lukeino, Kenya // Comptes Rendus de l’Académie de Sciences, 2001, vol. 332, pp. 145–152.
- Pickford M., Senut B., Gommery D. et Treil J. Bipedalism in Orrorin tugenensis revealed by its femora // C.R.Palevol, 2002, V.1, pp. 191–203.
Спасылкі
- Senut, B. (2001). "First hominid from the Miocene (Lukeino Formation, Kenya)". Comptes Rendus de l'Académie de Sciences. 332 (2): 137–144. doi:10.1016/S1251-8050(01)01529-4.
{{cite journal}}
: Невядомы параметр|coauthors=
ігнараваны (прапануецца|author=
) (даведка); Шаблон цытавання мае пусты невядомы параметр:|month=
(даведка) - Orrorin Tugenensis: Pushing back the hominin line
- Martin Pickford answers a few questions about this month’s fast breaking paper in field of Geosciences
- BBC News: First chimpanzee fossils found
- Усё аб знаходках рэштак orrorin у Туген хілс