B-кварк (сінонімы: ботам-кварк (англ.: bottom), бьюці-кварк (англ.: beauty), цудоўны кварк, прыгожы кварк'^[1]) — кварк з зарадам — ⅓ e, які належыць да трэцяга пакалення. Ён з’яўляецца больш лёгкім членам слабага кваркавага дублета трэцяга пакалення, у які ўваходзіць таксама значна больш цяжкі T-кварк. Мае масу 4,2-4,7 ГэВ (у залежнасці ад метаду вызначэння масы), амаль у 5 разоў цяжэй за нуклоны. Час жыцця B-кварка складае каля 10^-12 с. Элементы матрыцы Кабібы — Кабаясі — Масукавы V_ub і V_cb, якія злучаюць гэты кварк з U- і C- кваркам, малыя (у сувязі з тым, што распад B-кварка, як самага лёгкага кварка трэцяга пакалення, можа адбывацца толькі з зменай пакалення). Таму распад B-кварка лёгка ідэнтыфікуецца (яго вялікая маса таксама палягчае эксперыментальную ідэнтыфікацыю).

Быў адкрыты ў 1977 годзе ў лабараторыі Фермілаб калабарацыі Калумбія—Фермілабі—Стогн Брук.

Працэсы, якія адбываюцца з удзелам B-кварка, носяць жаргонную назву «B-фізіка». Паколькі распады B-кварка ў больш лёгкія водары моцна падаўлены, што і адбываюцца ў асноўным праз слабыя ўзаемадзеянні, у сістэмах, якія змяшчаюць гэтую часціцу, назіраюцца шматлікія цікавыя працэсы, у прыватнасці, парушэнне CP-цотнасц , асцыляцыі нейтральных B-мезонаў, працэсы з укладам пятлявых ( «пінгвінных» (англ.: penguin diagram) і «скрыневых» (англ.: box diagram) дыяграм. Шматлікія даследаванні ў галіне B-фізікі ў 2000-я гады выкананы ў эксперыментах BaBar (Стэнфардскі цэнтр лінейнага паскаральніка, ЗША) і Belle (KEK, Японія).

Адроны, якія змяшчаюць B-кварк

• Іпсілон-часціца (Υ-мезон, ботамоній) змяшчае B-кварк і B-антыкварк.
• B^±-, B⁰-мезоны змяшчаюць B-кварк і кварк (або антыкварк) першага пакалення (u- або D-кварк).
• ${\displaystyle B_{s}^{0}}$-мезоны змяшчаюць B-кварк і S-кварк.
• ${\displaystyle B_{c}^{\pm }}$-мезоны змяшчаюць b-кварк і C-кварк.
• Барыёны, якія змяшчаюць B-кварк і два больш лёгкія кваркі (${\displaystyle \Lambda _{b}^{0}}$ і г. д.).

Гл. таксама

• T-кварк

Зноскі

Спасылкі

• Сводная таблица свойств кварков на сайте Particle Data Group. (англ.)
• Полная таблица свойств b-кварка на сайте Particle Data Group. (англ.)