aUI апрыёрная штучная мова, створаная Джонам Уэйлгартам, маючы ў сабе філасофскую канцэпцыю утварэння ўсіх паняццяў з малой колькасці паняццяў элементарных, прычым элементарнае паняцце адлюстроўваецца ў мове адным гукам, гэта значыць, што гэта амаль гранічны выпадак алігасінтэтычнай мовы. Аўтар мовы верыў, што ўзаемаенпаразуменне выклікаемае чалавечымі мовамі і шматзачнымі мовамі служыць асновай моцы прапаганды. Яго мэтай было стварыць мову ў якой прапаганда, галоўным чынам палітычная, не будзе магчымай, таму што намер і значэнне будуць добра паказаны простымі сімваламі. Мова ўзяла базавыя семантычныя элементы з усіх моў, але ў ёй паведамленні, хаця і ствараюцца, але з’яўляюцца свабоднымі ад усіх меж. Сама назва мовы перакладаецца як "мова прасторы" ці "мова космасу": a — прастора, космас, U -дух, I — гук. Акрамя гэтага кожны гук з’яўляецца звязаным з вызначаемым ім паняццем, напрыклад б, вымаўляемы шляхам сціскання двух губ адна з адной абазначае разам і абазначаецца двумя кропкамі, злучанымі лініяй.

Мова была створана каб замяніць мовы і коды простым, лагічным інструментам зносін. Яна магла потым стаць інструментам які б мог сцерці межы паміж нацыянальнымі прасторамі і нават космасам. Аўтар мовы лічыў, што структура мовы з’яўляецца настолькі відавочнай, што з’яўляецца прыгоднаў для зносінаў з ішапланяцянамі. Уэйлгард хацеў, каб семантычная будова словаў, якія ён прапанаваў дазволіла б іншапланяцянам зразумець ход чалавечых думак.

Фанетыка і базавыя паняцці

Мова складаецца з 42 фанем, кожная з якіх мае свой сэнс. Фанемы складаюцца з 23 галосных: 7 кароткіз (a, e, i, u, o, y, q), 5 доўгіх (A, E, I, U, O), 5 кароткіх назальных (a*, e*, i* u*, o*), 6 доўгіх назальных (A*, E*, I*, U*, O*, Y*) і 19 зычных (b, c, d, f, g, h, j, k, l, m, n, p, r, s, t, w).

Лексіка

Уся лексіка будуецца праз камбінаванне базавых паняццяў

Прыклад тэксту

Працэс пераклада на гэтую мову выпадковага тэксту, выкарыстоўваючы схему SVO: "Сюжэт падзелены на тры часткі. У першай распавядаецца аб старым. Слова "сюжэт" магчыма замяніць на "гісторыя". Яе ў сваю чаргу можна ўявіць як "часовае чалавека-жыццёвае скрозь-праходзячае асвятленне". Гэта будзе "A-uode-i" (дэфісы выкарыстаны дзяля падзялення асобных комплексных вобразаў, каб пазбегнуць памылковых злучэнняў). У канцы дабаўляецца "рэч" дзяля вызначэння гэтага як назоўніка Падзелены — відавочна pbc-xv, гэта значыць дзея частак з таго, што раней было цэлым (раней разаі быццё — частка дзея). У канцы трэба дадаць "якасць", таму што такімсюжэт зрабіўся пасля дзеі, цяпер гэта яго якасць. "На тры часткі" — проста i*z, будзе азначэннем. Дадаем "выказнік". Вынік: "A-uode-is c i*z-pbc-zv-m. Наступны сказ трохі больш складаны: акалічнасць адкладваецца ў канец. "Распавядаецца" — дзея асвяшчэння свядомае, Uiv. Яно накіравана да старога: доўга жывучага чалавека,nAo-vu. Атрымліваецца Nao-vi t Uiv Як бачна, у дадзеным выпадку t-нешта накшталт прыназоўніка. Паслядоўнасць такая, таму што азначэнне павінна быць перад азначаемым. Цяпер засталася толькі акалічнасць, яе можна аддзяліць коскай, каб пазбегнуць цяжкасцей. У выніку атрымліваем тэкст: A-uode-is c i*z-pbc-zv-m. nAo-vu t Uiv a*z

Гл. таксама

• Апрыёрная мова
• Алігасінтэтычная мова

Спасылкі

• http://www.anomalist.com/reports/language.html