Ядзерная трыяда (англ.: Nuclear triad) — стратэгічныя наступальныя ўзброеныя сілы, якія ўключаюць тры кампаненты: стратэгічная авіяцыя, міжкантынентальныя балістычныя ракеты і атамныя падводныя ракетаносцы.[1] Падзел стратэгічных ядзерных зарадаў дзяржавы паміж некалькімі відамі ядзерных узброеных сіл стратэгічнага прызначэння забяспечвае немагчымасць знішчэння ўсяго баяздольнага арсенала ядзернай зброі ў выпадку раптоўнага нападу праціўніка і дае вялікую гібкасць у яе ўжыванні. Нават пры поўным знішчэнні арсеналаў двух любых кампанентаў, трэці павінен быць здольны нанесці ўдар у адказ, які гарантуе знішчэнне праціўніка ці прычыненне яму непрымальнай шкоды.

Класічная ядзерная трыяда складаецца з сухапутнага, марскога і паветранага кампанентаў. Лічыцца, што паўнавартаснай ядзернай трыядай валодаюць 2 краіны: ЗША і Расія.

Сухапутны

Міжкантынентальныя балістычныя ракеты (МБР) стацыянарнага і мабільнага базіравання. Малая ўразлівасць забяспечваецца за кошт высокай абароненасці стацыянарных шахтавых пускавых установак, здольных вытрымаць блізкі (да некалькіх сот метраў) ядзерны выбух сярэдняй магутнасці і разгрупаванні іх на мясцовасці. Мабільныя грунтавыя і чыгуначныя пускавыя ўстаноўкі здольны хутка змяняць пазіцыі і манеўраваць у межах усёй дарожнай сеткі краіны, што ўскладняе іх выяўленне і знішчэнне.

Марскі

Асноўным носьбітам міжкантынентальных балістычных ракет на флоце з’яўляюцца атамныя падводныя лодкі. Яны маюць вялікі тэрмін аўтаномнасці і здольны скрытна манеўраваць у межах усяго сусветнага акіяна, і праводзіць запускі ракет з падводнага становішча, а таксама ўсплываючы з-пад льдоў Паўночнага Ледавітага акіяна, што робіць іх выяўленне і знішчэнне да моманту запуску ракет вельмі складанай задачай. Існуюць падводныя лодкі, здольныя несці да 24 МБР, з чатырнаццаццю баявымі часткамі індывідуальнага навядзення кожная (лодкі тыпу «Агая»), што робіць нават адзіночную падводную лодку вельмі небяспечнай. Некаторыя надводныя караблі здольныя несці крылатыя ракеты з ядзернымі баявымі часткамі.

Паветраны

Носьбітам крылатых ракет паветранага базіравання з ядзернымі боегалоўкамі і ядзерных бомбаў з’яўляюцца стратэгічныя бамбардзіроўшчыкі, здольныя здзяйсняць далёкія пералёты і працяглы час знаходзіцца ў паветры на патруляванні, у тым ліку і каля межаў патэнцыйнага праціўніка. Гэта дае магчымасць палітычнага ціску на праціўніка, забяспечвае хуткае нанясенне ўдару ў выпадку пачатку вайны. Таксама добрай якасцю з’яўляецца магчымасць аператыўнага манеўру сіламі і магчымасць паразіць цэлі практычна ў любым пункце свету.

«Ядзерная трыяда» Расіі

«Ядзерную трыяду» Расіі, згодна актуальнага складу стратэгічных ядзерных сіл Расійскай Федэрацыі, складаюць:

  • ракетныя войскі стратэгічнага прызначэння Расійскай Федэрацыі (РВСП),
  • марскія стратэгічныя сілы Расійскай Федэрацыі,
  • стратэгічная авіяцыя Расійскай Федэрацыі.

Па стане на пачатак 2020 года ў баявы склад ракетных войскаў стратэгічнага прызначэння Расіі ўваходзіць каля 320 ракетных комплексаў, здольных несці больш за 1000 ядзерных баявых зарадаў[2]. На баявым дзяжурстве РВСП знаходзяцца: 46 цяжкіх ракет Р-36М2 (SS-18, Satan), 20 (30?) Ракет УР-100Н УТТХ (SS-19), 72 рухомых грунтавых комплексу РТ-2ПМ «Таполя» (SS-25), 60 комплексаў РТ-2ПМ2 «Таполя-М» шахтнага базавання (SS-27), 18 мабільных комплексаў РТ-2ПМ2 «Таполя-М» (SS-27), 78 мабільных комплексу РС-24 «Ярс» і 18 РС-24 «Ярс» шахтнага базавання[3]. Траціна ўсіх ракет — найноўшых тыпаў, з далёкасцю 11-13 тысяч кіламетраў. Усе МБР наземнага базіравання разгорнутыя ў пазіцыйных раёнах адзінаццаці ракетных дывізій трох ракетных войскаў. Геаграфічна злучэння ракетных войскаў Расіі размешчаны такім чынам, што ніякай глабальны ўдар не можа разам вывесці з ладу групоўку РВСП.

З 2013 года ў Расіі пачалося абнаўленне марскога кампанента «ядзернай трыяды». 10 студзеня 2013 года на ўзбраенне ВМФ РФ былі прынятыя новы стратэгічны атамны падводны крэйсер «Юрый Далгарукі» (праекта 955 «Борам») і яго асноўная зброя — міжкантынентальная балістычная ракета марскога базавання Р-30 «Булава-30», 23 снежня 2013 года — другая падводная лодка праекта 955 «Борам» «Аляксандр Неўскі», 19 снежня 2014 года — трэцяя АПЛ гэтага ж праекта «Уладзімір Манамах».

Такім чынам, у страі марскіх стратэгічных сіл Расіі па стане на 1 сакавіка 2017 года знаходзіліся 13 атамных падводных лодак з балістычнымі ракетамі ПЛАРБ з 212 пускавымі ўстаноўкамі, здольных несці да 936 ядзерных баявых блокаў, з іх баявое дзяжурства нясуць 10 ПЛАРБ са 160 носьбітамі. Аснову марскіх стратэгічных сіл Расіі складаюць 5 ракетоносцев праекта 667БДРМ «Дэльфін» (Delta IV), аснашчаных 80 (16х5) пускавымі ўстаноўкамі (ПУ) з балістычных ракетамі падводных лодак (БРПЛ) Р-29РМУ2 «Сінь», (SS-23) і іх мадыфікацыяй Р-29РМУ2.1 «Лайнер», яшчэ адна падлодка гэтага праекта знаходзіцца на планавым пераўзбраенні. У страі застаюцца 3 падводныя лодкі праекта 667БДР «Кальмар», (Delta III), аснашчаных 32 (16х2) ПУ ракет Р-29Р, прычым адна лодка дадзенага праекта прайшла рамонт і мадэрнізацыю ў 2011—2016 гадах і вярнулася ў строй у лютым 2017 года . Таксама на баявую вахту заступілі 3 падводныя лодкі праекта 955A «Барэй», аснашчаных 48 (16х3) ПУ са стратэгічнымі ракетамі Р-30 «Булава». Цяжкі ракетаносец праекта 941 «Акула» (Typhoon) перароблены пад выпрабаванні ракет Р-30 «Булава». На ПЛАРБ размешчана больш за 700 ядзерных баявых блокаў. Далёкасць ракет — 8-9,3 тысяч кіламетраў. Да 2020 года аснову марскога кампанента «ядзернай трыяды» Расіі складуць восем «Боры» (на кожнай — 16 БРПЛ «Булава»).

Стратэгічная авіяцыя «ядзернай трыяды» Расіі па стане на 1 мая 2017 года налічвае 60 стратэгічных бамбавікоў Ту-95МС і 16 Ту-160, дыслакаваных на трох авіябазах. Ад іншых кампанентаў «трыяды» расійскую далёкую авіяцыю, званую «доўгай рукой», адрознівае гнуткасць прымянення, бо перанакіраваць самалёт можна прама ў паветры. У 2015 годзе пяць Тую-160 вярнуліся ў строй абноўленымі. Мусяць прайсці мадэрнізацыю і ўсе астатнія баявыя стратэгічныя самалёты гэтай мадэлі.

Па стане на 1 сакавіка 2017 года ў складзе стратэгічных ядзерных сіл Расіі знаходзілася 1765 ядзерных боезарадаў на 523 разгорнутых стратэгічных носьбітах, агульная ж колькасць носьбітаў, разгорнутых і неразвернутых, складала 816.

Гл. таксама

  • Ядзерны арсенал РФ
  • Ядзерны арсенал ЗША
  • Ядзерны арсенал Францыі

Зноскі

  1. ↑ Никонов А. Д. Гонка вооружений: причины, тенденции, пути прекращения. — М.: Международные отношения, 1986. — С. 56. — 302 с.
  2. ↑ Состояние стратегических сил
  3. ↑ Апошнія дадзеныя па ракетных войсках стратэгічнага прызначэння Сайт «Стратэгічнае ядзернае ўзбраенне Расіі»
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.