Эдмунд Гусерль | |
---|---|
ням.: Edmund Gustav Albrecht Husserl | |
Дата нараджэння | 8 красавіка 1859[1][2][…] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 27 красавіка 1938[1][2][…] (79 гадоў) |
Месца смерці | |
Грамадзянства | |
Жонка | Malvine Husserl[d][6] |
Род дзейнасці | матэматык, філосаф, выкладчык універсітэта |
Навуковая сфера | філасофія, фенаменалогія, эпістэмалогія, transcendental philosophy[d][7] і Ідэалізм[7] |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар (1883), прафесар[8] і Прыват-дацэнт[8] |
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | Леа Кёнігсбергер[d] і Carl Stumpf[d] |
Школа/традыцыя | Фенаменалогія |
Кірунак | Заходняя філасофія |
Перыяд | Філасофія XX стагоддзя |
Асноўныя інтарэсы | Эпістэмалогія, Матэматыка |
Значныя ідэі | Фенаменалагічная рэдукцыя, Эпахэ, Натуральная ўстаноўка, Наэма, Наэзіс, Ідэацыя |
Аказалі ўплыў | Франц Брэнтана, Карл Штумпф, Рэнэ Дэкарт, Готлаб Фрэгэ, Кант |
Зведалі ўплыў | Эйген Фінк, Курт Гёдэль, Марцін Хайдэгер, Жак Дэрыда, Бернар Стыглер, Эмануэль Левінас, Марыс Мерло-Панці, Жан-Поль Сартр, Макс Шэлер, Эдзіт Штайн, Энца Пачы, Рудольф Карнап, Аляксандр Кайрэ, Раман Інгардэн, Антоніа Мільян-Пуэльес, Хана Арэнт, Лешак Калакоўскі, Ян Патачка, Леа Штраус, Густаў Шпет, Аляксей Лосеў |
Вядомыя вучні | Carlos Astrada[d], Марцін Хайдэгер, Edith Stein[d], Günther Anders[d] і Eugen Fink[d] |
Член у | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Эдмунд Гусерль (Гусэрль) (ням.: Edmund Husserl; 1859 — 1938) — нямецкі філосаф.
Прафесар у Гале, Гётынгене, Фрайбургу.
Заснавальнік фенаменалогіі. Паводле Гусерля, філасофія не мае дачынення ні да навакольнага свету, ні да навук, што яе вывучаюць; яе прадмет — толькі з'явы (феномены) свядомасці, якія разглядаюцца як адзіныя і непасрэдна дадзеныя. Лічыў асабістыя перажыванні суб'екта, яго ўспрыманне і інтуіцыю асноўным крытэрыем ісціны. Вылучыў ідэю «жыццёвага свету» як першаснага сацыяльна-культурнага вопыту. Сцвярджаў, што з дапамогай рэканструкцыі «жыццёвага свету» мінулых культур можна вытлумачыць змест і глыбінную сутнасць пісьмовых помнікаў розных гістарычных эпох. Погляды Э. Гусерля паўплывалі на станаўленне і развіццё філасофскай антрапалогіі, экзістэнцыялізму, іншых філасофскіх кірункаў.
Аўтар прац «Лагічныя даследаванні» (Т. 1-2; 1900—1901), «Філасофія як дакладная навука» (1911) і інш.
Беларускі пераклад
- «Філасофія як дакладная навука». Пер. Л. Баршчэўскага. — Мн.: Энцыклапедыкс, 2023. ISBN 978-985-7247-63-9.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя. Т. 5. — Мн., 1997. — С. 543.
- Великие мыслители Запада. — М., 1998. — С. 608.
- Гусерль Эдмунд // Культуралогія: Энцыклапедычны даведнік / Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6.
Зноскі
- 1 2 Edmund Husserl // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- 1 2 Edmund Husserl // Nationalencyklopedin — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
- ↑ Vědecká knihovna v Olomouci REGO Праверана 1 красавіка 2024.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.
- ↑ Bakewell S. Au café existentialiste — Éditions Albin Michel, 2018. — P. 489. — ISBN 978-2-253-25783-7
- 1 2 Czech National Authority Database Праверана 7 сакавіка 2023.
- 1 2 3 Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3.
- 1 2 Precht R. D. Sei du selbst: Eine Geschichte der Philosophie III — 2019. — Т. 3. Праверана 29 ліпеня 2021.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Эдмунд Гусерль