Шышкападобнае цела

Дыяграма гіпофіза і шышкапабоднага цела ў мозгу
Лацінская назва corpus pineale, epiphysis cerebri
Кровазабеспячэнне superior cerebellar artery
Прэкурсор Neural Ectoderm, Roof of Diencephalon
Каталогі MeSH?—Gray?

Эпіфіз, пінеальная жалеза, ці шышкападобнае цела (corpus pineale, epiphysis cerebri) — невялікі орган, які выконвае эндакрынную функцыю, лічыцца складовай часткай фотаэндакрыннай сістэмы; прымацаваны ланцужкамі да абодвух зрокавых бугроў прамежкавага мозга. Няпарная ўтварэнні шаравата-чырвонага колеру, размешчанае ў цэнтры мозга паміж паўшар'ямі ў месцы міжталамічнага зрашчэнні. Звонку эпіфіз пакрыты злучальнатканкавай капсулай, ад якой унутр залозы адыходзяць трабекулы, якія падзяляюць яе на долькі. Выпрацоўвае гармоны мелатанін, сератанін і адрэнагламерулатрапін.

Анатамічна належыць да надталамічнай вобласці, ці эпіталамуса. Эпіфіз адносіцца да дыфузнай эндакрыннай сістэмы[1], аднак часта яго завуць залозай унутранай сакрэцыі (прыпісваючы яго прыналежнасць да гландулярнай эндакрыннай сістэмы). На падставе марфалагічных прыкмет эпіфіз прылічваюць да органаў, размешчаным па-за мяжамі гематаэнцэфалічнага бар'ера.

Функцыі эпіфіза

Дагэтуль функцыянальная значнасць эпіфіза для чалавека недастаткова вывучана. Сакраторныя клеткі эпіфіза вылучаюць у кроў гармон мелатанін, сінтэзаваны з сератаніну, які ўдзельнічае ў сінхранізацыі цыркадных рытмаў (біярытмы «сон — няспанне») і, магчыма, уплывае на ўсе гіпаталама-гіпафізарныя гармоны, а таксама імунную сістэму. Адрэнагламерулатрапін (Farell 1959) стымулюе выпрацоўку альдастэрону, біясінтэз ажыццяўляецца шляхам аднаўлення сератаніну.

Да вядомых агульных функцый эпіфіза адносяць:

  • тармажэнне вылучэння гармонаў росту;
  • тармажэнне палавога развіцця і палавых паводзін;
  • тармажэнне развіцця пухлін.
  • уплыў на палавое развіццё і сексуальныя паводзіны. У дзяцей эпіфіз мае большыя памеры, чым у дарослых; па дасягненні палавой сталасці выпрацоўка мелатаніну памяншаецца.

Гл. таксама

Зноскі

  1. ↑ Фундаментальная и клиническая физиология / Под ред. А. Г. Камкина и А. А. Каменского. — М.: «Академия», 2004.

Літаратура

  • Сапин М. Р., Билич Г. Л. Анатомия человека: учебник в 3 т. — М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. — Т.2. — 496 с. ISBN 978-5-9704-0602-1 (т.2)

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.