Шона
Саманазва chiShona
Краіны Зімбабвэ, Мазамбік, Замбія, Батсвана
Афіцыйны статус Зімбабвэ
Агульная колькасць носьбітаў каля 10 000 000 (2001, адзнака[1])
Класіфікацыя
Катэгорыя Мовы Афрыкі

Нігера-кангалезская макрасям'я

Бенуэ-кангалезская сям'я
Бантоідная галіна
Група банту
Зона S
Пісьменнасць лацінка
Моўныя коды
ДАСТ 7.75–97 шон 807
ISO 639-1 sn
ISO 639-2 sna
ISO 639-3 sna
WALS krg і shn
Ethnologue sna
Linguasphere 99-AUT-a
ABS ASCL 9207
IETF sn
Glottolog core1255 і shon1251
Вікіпедыя на гэтай мове

Шонамова банту, родная мова народа шона. Распаўсюджана ў Паўднёвай Афрыцы, галоўным чынам у Зімбабвэ (дзе яе носьбіты складаюць большасць). Раней шона мог называцца каранга. Разам з мовай ндэбеле і англійскай — афіцыйная мова Зімбабвэ. Носьбіты шона складаюць каля 80% насельніцтва Зімбабвэ (даныя SIL International, 1989). Па апошніх дадзеных Ethnologue, усяго носьбітаў розных дыялектаў шона каля 10 млн.

Шона мае пісьмовую традыцыю: першыя спробы стандартызацыі адносяцца да пачатку XX стагоддзя, а сучасная арфаграфія была замацавана ў 1950-я гады. Першы раман на шона - «Феса» Саламона Мутсвайра выйшаў у 1957 годзе. Шона выкладаецца ў школах як прадмет, але навучанне на ім не вядзецца. Існуюць навуковыя працы аб шона, слоўнікі (галоўным чынам шона-англійскія). Літаратурная шона заснавана на дыялектах каранга (правінцыя Масвінга) і зезуру (цэнтр і поўнач краіны), аднак па закону ўсе дыялекты роўныя і выкладаюцца ў мясцовых школах.

Зноскі

  1. Па даных Ethnologue

Літаратура

  • Fortune, G. (1955) An Analytical Grammar of Shona London: Longmans Green.
  • Brauner, Sigmund (1995) A grammatical sketch of Shona : including historical notes. Köln: Rüdiger Koppe.
  • Carter, Hazel (1986) Kuverenga Chishóna : an introductory Shona reader with grammatical sketch (2nd edition). London: SOAS.

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.