Цеплаёмістасць
Размернасць L2MT −2Θ−1
Адзінкі вымярэння
СІ Дж/К
СГС эрг/К
Заўвагі
Скалярная велічыня

Цеплаёмістасць – велічыня, роўная адносінам колькасці падведзенай цеплыні да адпаведнага змянення тэмпературы цела ў дадзеным тэрмадынамічным працэсе.

Ісцінная і сярэдняя цеплаёмістасці

Цеплаёмістасць падзяляюць на:

Ісцінная цеплаёмістасць - гэта суадносіны бясконца малой колькасці цеплыні, перададзенай сістэме, да велічыні бясконца малога змянення тэмпературы:

,

Дзе

  • - змяненне цеплыні [Дж];
  • - абсалютная тэмпература [К].

Сярэдняя цеплаёмістасць - атрымліваецца з суадносінаў канкрэтнай колькасці цеплыні, перададзенай сістэме ў дадзеным тэрмадынамічным працэсе, да адпаведнай велічыні змянення тэмпературы:

,

Цеплаёмістасць у ізапрацэсах

Як правіла, працэсы, якія адбываюцца на практыцы, праходзяць з якім-небудзь нязменным параметрам сістэмы: гэта можа быць ціск ці аб'ём. Запісваць цеплаёмістасць без пазначэння працэсу - безумоўна няправільна. Цеплаёмістасць у такім выпадку правільна запісваць наступным чынам:

  • – ізахорная цеплаёмістасць (цеплаёмістасць пры сталым аб'ёме),
  • – ізабарная цеплаёмістасць (цеплаёмістасць пры сталым ціску).

Раўнанне Маера і каэфіцыент адыябаты пры разліках з цеплаёмістасцю

У выпадку ідэальнай газавай сістэмы можна запісаць суадносіны між ізабарнай і ізахорнай цеплаёмістасцямі, названыя раўнаннем Маера:

Дзе

  • - універсальная газавая сталая[Дж/(кмоль∙К)]

Запішам часта выкарыстанае ў такіх выпадках ураўненне для каэфіцыента адыябаты (каэфіцыента Пуасона):

Трэба нагадаць значэнні каэфіцыента адыябаты для розных газаў:

  • - для аднаатамных газаў,
  • - для двухатамных газаў,
  • - для трохатамных газаў.

Падставім каэфіцыент адыябаты ў формулу Маера:

Удзельная цеплаёмістасць

Пры разліках зручней выкарыстоўваюць цеплаёмістасць не цэлай сістэмы, а толькі нейкай адзінкі колькасці рэчыва. Такую цеплаёмістасць называюць удзельнай. У залежнасці ад выкарыстанай велічыні удзельную цеплаёмістасць падзяляюць на:

Масавая [Дж/(кг∙К)],

Малярная [Дж/(кмоль∙К)],

Аб’ёмная [Дж/(м3∙К)].

Гэтыя велічыні звязаныя між сабой суадносінамі:

,
,
.

Залежнасць цеплаёмістасці ад тэмпературы

У практыцы цеплавых разлікаў шырокае выкарыстанне атрымала наступная прыблізная залежнасць ісціннай удзельнай цеплаёмістасці ад тэмпературы:

,

Дзе

  • - узятыя з табліц каэфіцыенты для дадзенага рэчыва,
  • - тэмпература [°C].

Для разлікаў сярэдняй удзельнай цеплаёмістасці ў інтэрвале тэмператур ад да карыстаюцца формулай:

Табліца цеплаёмістасцяў

Табліца цеплаёмістасцяў рэчываў пры 25 °C (298 K) Notable minima and maxima are shown in maroon
Рэчыва Агрэгатны стан Удзельная масавая ізабарная цеплаёмістасць [Дж/(г∙К)] Удзельная ізабарная малярная цеплаёмістасць [Дж/(моль∙К)] Удзельная ізахорная малярная цеплаёмістасць [Дж/(моль∙К)] Удзельная аб'ёмная цеплаёмістасць [Дж/(см−3∙К)]
Азотгаз1.04029.1220.8
Алмазцвёрды0.50916.1151.782
Алюмінійцвёрды0.89724.22.422
Аміяквадкасць4.70080.083.263
Аргонгаз0.520320.786212.4717
Бензін (актанавы)вадкасць2.222281.64
Берылійцвёрды1.8216.43.367
Вадародгаз14.3028.82
Вада (пара) пры 100 °Cгаз2.08037.4728.03
Вада пры 25 °Cвадкасць4.181375.32774.534.1796
Вада пры 100 °Cвадкасць4.181375.32774.534.2160
Вада (лёд) пры −10 °Cцвёрды2.1138.091.938
Вальфрамцвёрды0.13424.82.58
Вісмутцвёрды0.12325.71.20
Волавацвёрды0.12926.41.44
Волавацвёрды0.22727.112
Гелійгаз5.193220.786212.4717
Гранітцвёрды0.7902.17
Графітцвёрды0.7108.531.534
Дыяксід вугляроду CO2газ0.839*36.9428.46
Жалезацвёрды0.45025.13.537
Золатацвёрды0.12925.422.492
Кадмійцвёрды0.23126.02
Кіслародгаз0.91829.3821.0
Літыйцвёрды3.5824.81.912
Літый пры 181 °Cвадкасць4.37930.332.242
Магнійцвёрды1.0224.91.773
Медзьцвёрды0.38524.473.45
Метан пры 2 °Cгаз2.19135.69
Метанол (298 K)вадкасць2.1468.62
Мыш’якцвёрды0.32824.61.878
Натрыйцвёрды1.23028.23
Неонгаз1.030120.786212.4717
Паветра (на ўзроўні мора, сухое,
0 °C (273.15 K))
газ1.003529.0720.76430.001297
Паветра (стандартныя пакаёвыя ўмовы)газ1.01229.1920.850.00121
Парафін
C25H52
цвёрды2.59002.325
Поліэтыленцвёрды2.3027
Поліэтыленвадкасць2.9308
Ртуцьвадкасць0.139527.981.888
Серавадарод H2Sгаз1.015*34.60
Сілікон (плаўлены)цвёрды0.70342.21.547
Срэбрацвёрды0.23324.92.44
Стальцвёрды0.466
Сурмацвёрды0.20725.21.386
Тканіны жывёл (а таксама і чалавечыя)змешаны3.53.7*
Тытанцвёрды0.52326.060
Уранцвёрды0.11627.72.216
Хромцвёрды0.44923.35
Цынкцвёрды0.38725.22.76
Шклоцвёрды0.84
Этанолвадкасць2.441121.925

Цеплаёмістасць некаторых будаўнічых матэрыялаў

Рэчыва Агрэгатны стан [Дж/(г∙К)]
Асфальтцвёрды0.920
Цэглацвёрды0.840
Бетонцвёрды0.880
Шкло, сілікатнаецвёрды0.840
Шкло, кронцвёрды0.670
Шкло, флінтцвёрды0.503
Шкло, піраксцвёрды0.753
Гранітцвёрды0.790
Гіпсцвёрды1.090
Мармур, слюдыsolid0.880
Пясокцвёрды0.835
Глебацвёрды0.800
Гексафтарыд серыгаз0.664
Драўнінацвёрды1.7 (ад 1.2 да 2.3)
Рэчыва Агрэгатны стан [Дж/(г∙К)]

Гл. таксама

Крыніцы

  • Хрусталев Б. М., Несенчук А. П., Романюк В. Н. Техническая термодинамика — Минск: Технопринт, 2004.,487 с.
  • Бурдаков В. П. Термодинамика — Москва: Дрофа, 2009., ч.1., 479 с.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.