Назапа́швальнік на цвё́рдых магні́тных ды́сках, цвёрды дыск, жорсткі дыск, вінчэстар (англ.: Hard (Magnetic) Disk Drive, HDD, HMDD) — энерганезалежная, перазапісвальная камп’ютарная запамінальная прылада. З’яўляецца асноўным сродкам захоўвання дадзеных практычна ва ўсіх сучасных камп’ютарах.
У адрозненне ад «гнуткага» дыску (дыскеты), інфармацыя ў НЦМД запісваецца на цвёрдыя (алюмініевыя або шкляныя) пласціны, пакрытыя пластом ферамагнітнага матэрыялу, часцей за ўсё двухвокісу хрому. У некаторых цвёрдых дысках выкарыстоўваецца адна пласціна, у іншых — некалькі на адной восі. Счытвальныя галоўкі ў рабочым рэжыме не дакранаюцца да паверхні пласцін, дзякуючы праслойцы струменя паветра, утваранага пры хуткім вярчэнні. Адлегласць паміж галоўкай і дыскам складае некалькі нанаметраў (у сучасных мадэлях 5—10 нм), а адсутнасць механічнага кантакту забяспечвае доўгі тэрмін службы прылады. Пры адсутнасці кручэння дыскаў, галоўкі знаходзяцца ў бяспечнай зоне, дзе выключаны іх няштатны кантакт з паверхняй дыскаў.
Цвёрды дыск складаецца з наступных асноўных вузлоў: корпус з трывалага сплава, уласна цвёрдыя дыскі (пласціны) з магнітным пакрыццём, блок галовак з прыладай пазіцыянавання, электрапрывад шпіндзеля і блок электронікі.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Цвёрды дыск
- Энцыклапедыя цвёрдых дыскаў
- 50 гадоў цвёрдым дыскам iXBT
- Праца цвёрдага дыска (відэа)