Харвацкая дэмакратычная садружнасць
Hrvatska demokratska zajednica
Лідар	Ядранка Косар
Заснавальнік	Франьё Туджман
Дата заснавання	17 чэрвеня 1989 года
Штаб-кватэра	Харватыя Заграб
Краіна	Харватыя
Ідэалогія	хрысціянская дэмакратыя, кансерватызм, нацыянал-кансерватызм
Інтэрнацыянал	Міжнародны дэмакратычны саюз
Саюзнікі і блокі	Еўрапейская народная партыя
Маладзёжная арганізацыя	«Mladež HDZ-a»
Колькасць членаў	220 000[1]
Сайт	www.hdz.hr
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Харвацкая дэмакратычная садружнасць (харв.: Hrvatska demokratska zajednica, HDZ) — палітычная партыя правацэнтрысцкага толку. З 2003 года па 2011 год у кааліцыі з малымі партыямі ўваходзіла ва Урад Харватыі. Член Еўрапейскай народнай партыі.

Кароткая гісторыя і дзейнасць

ХДС было заснавана 17 чэрвеня 1989 года прыхільнікамі поўнай незалежнасці Харватыі ад СФРЮ. З гэтай праграмай партыя перамагла на першых дэмакратычных выбарах у 1990 годзе^[2] і стала кіруючай у Сацыялістычнай Рэспубліцы Харватыя. Узначаліў партыю Франья Туджман. Пад кіраўніцтвам ХДС, у 1991 годзе, Харватыя абвясціла незалежнасць, якая была прызнана міжнароднай супольнасцю (канчатковы суверэнітэт Харватыі быў усталяваны пасля завяршэння вайны ў 1995 годзе).

Тым часам ХДС было абвінавачана ў правым экстрэмізме і парушэнні правоў чалавека, а ў другой палове 1990-х — і ў махінацыях падчас прыватызацыі. Сітуацыя яшчэ больш ускладнілася пасля смерці Туджмана. На прэзідэнцкіх і парламенцкіх выбарах 2000 года левацэнтрысцкая кааліцыя на чале з Сацыял-дэмакратычнай партыяй Харватыі і Харвацкай сацыял-ліберальнай партыяй нанесла ХДС цяжкае паражэнне. Пасля гэтага з ХДС выйшаў шэраг членаў, якія ўтварылі новую партыю — Дэмакратычны цэнтр.

Пасля выбараў у ХДС пачаліся спрэчкі паміж прыхільнікамі нацыяналістычнай лініі і ўмераным крылом, якое мела намер ператварыць ХДС у дэмакратычную партыю. Апошняе, якое кіравалася Іва Санадэрам, узяло верх у нутрапартыйнай барацьбе, пасля чаго прывяло ХДС да перамогі на парламенцкіх выбарах у 2003 годзе.

Пасля нечаканага абвяшчэння Санадэрам пра свой сыход у адстаўку з пасад старшыні партыі і прэм’ер-міністра Харватыі з 4 ліпеня 2009 года ХДС узначальвае Ядранка Косар. На выбарах 2011 года ў Парламент Харватыі партыі ўдалося атрымаць 45 з 151 месца.

Старшыні партыі

ХДС у Босніі і Герцагавіне

У Босніі і Герцагавіне існуюць дзве аналагічныя партыі — Харвацкая дэмакратычная садружнасць Босніі і Герцагавіны (заснавана 18 жніўня 1990 года ў Сараеве, лідар — Драган Човіч) і Харвацкая дэмакратычная садружнасць 1990 (заснавана 16 красавіка 2006 года ў Мостары, лідар — Божа Любіч), якая адкалолася ад яе.

Зноскі

Спасылкі

• Hrvatska demokratska zajednica (харв.)
• Hrvatska demokratska zajednica Bosne i Hercegovine (харв.)
• Hrvatska demokratska zajednica 1990 Архівавана 9 кастрычніка 2014. (харв.)