Т-55 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Т-55 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Класіфікацыя | сярэдні танк | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Краіна | СССР | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Баявая маса, т | 36,0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кампанавальная схема | класічная | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Экіпаж, чал. | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гісторыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Распрацоўнік | Kharkiv Morozov Machine Building Design Bureau[d] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вытворца |
СССР Польшча Чэхаславакія |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гады вытворчасці | 1958 — 1979 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Гады эксплуатацыі | з 1958 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Колькасць выпушчаных, шт. | 23 600 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Асноўныя аператары |
СССР Расія ГДР Польшча Сірыя Сербія і Чарнагорыя Чэхаславакія |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Габарыты | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Даўжыня, мм | 6200 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Даўжыня з гарматай наперад, мм | 9000 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Шырыня, мм | 3270 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вышыня, мм | 2350 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
База, мм | 3840 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Каляіна, мм | 2640 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дарожны прасвет, мм | 425 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Браніраванне | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тып брані | стальная катаная і літая | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лоб корпуса (верх), мм/град. | 100 / 60°[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лоб корпуса (ніз), мм/град. | 100 / 55°[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Борт корпуса (верх), мм/град. | 60 / 60°[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Борт корпуса (ніз), мм/град. | 80 / 0° | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кармы корпуса (верх), мм/град. | 30 / 60°[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кармы корпуса (сярэдзіна), мм/град. | 45 / 17° | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кармы корпуса (ніз), мм/град. | 20 / 70°[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дно корпуса, мм | 20 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дах корпуса, мм | 15—30[2] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лоб вежы, мм/град. |
200 / 0°[1] 70 / 52°[2] |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Борт вежы, мм/град. |
160 / 0°[1] 115 / 45°[2] |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Карма вежы, мм/град. |
65 / 0° 50 / 45°[2] |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дах вежы, мм | 30 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Узбраенне | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Калібр і марка гарматы | 100-мм Д-10Т2С | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тып гарматы | наразная гармата | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Даўжыня ствала, калібраў | 56 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Боекамплект гарматы | 43 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вуглы ВН, град. | −5…+18° | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вуглы ГН, град. | 360° | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Далёкасць стральбы, км | 0,02—14,6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Прыцэлы | ТШ2Б-32П, ТПН-1-22-11 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кулямёты |
1 × 12,7-мм ДШК, 2 × 7,62-мм СГМТ |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Рухомасць | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тып рухавіка |
В-55
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Магутнасць рухавіка, к. с. | 580 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хуткасць па шашы, км/г | 50 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Хуткасць па перасечанай мясцовасці, км/г | 22—27 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Запас ходу па шашы, км | 485—500 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Запас ходу па перасечанай мясцовасці, км | 290—320 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельная магутнасць, к. с./т | 16,1 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Тып падвескі | індывідуальная тарсіённая | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Удзельны ціск на грунт, кг/гл2 | 0,81 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пераадольваемы ўздым, град. | 32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пераадольваемая сценка, м | 0,8 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пераадольваемы роў, м | 2,7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Пераадольваемы брод, м | 1,4 (5 з ОПВТ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Т-55 — савецкі сярэдні танк[3]. Створаны на базе танка Т-54. Вырабляўся з 1958 па 1979 год. Першы ў свеце серыйны танк, абсталяваны аўтаматычнай сістэмай проціатамнай абароны (ПАА) — піянер новага пакалення баявых машын, здольных весці баявыя дзеянні ва ўмовах прымянення ядзернай зброі. Стаў першым баявым танкам ў наяўнасці ў войсках, якія атрымалі комплекс актыўнай абароны (КАА «Дрозд»)[4].
Т-55 і яго мадыфікацыя Т-55А шырока экспартаваліся і знаходзяцца на ўзбраенні многіх краін свету. У заходніх крыніцах Т-54 і Т-55 часта згадваюцца як Т-54/55.
Гісторыя стварэння
Працы па стварэнні танка на базе сярэдняга танка Т-54Б былі пачаты ў 1957 годзе на Заводзе № 183 у ініцыятыўным парадку пад кіраўніцтвам Л. М. Карцава. Працы вяліся паралельна з арганізацыяй серыйнай вытворчасці Т-54Б. Машына атрымала пазначэнне «Аб'ект 155». Пры стварэнні танка быў выкарыстаны ўвесь зачын канструктыўных рашэнняў, атрыманы пры мадэрнізацыі Т-54. Першыя дасведчаныя ўзоры, а таксама першая серыйная партыя былі выраблены з выкарыстаннем вежаў танка Т-54Б. У 1957 годзе былі выраблены два вопытных узора. У перыяд з зімы 1957 года да вясны 1958 года, машыны прайшлі дзяржаўныя выпрабаванні. Пасля чаго, 8 мая 1958 года пастановай Савета Міністраў СССР № 493-230 «Аб'ект 155» быў прыняты на ўзбраенне Савецкай арміі УС СССР пад пазначэннем Т-55.[5]
Галоўнае ўдасканаленне заключалася ў устаноўцы паўнавартаснай сістэмы проціатамнай абароны з лічыльнікам рэнтгенаўскага выпраменьвання. Сярод іншых удасканаленняў:
- Павышэнне магутнасці рухавіка на 60 к. с.
- Устаноўка тэрмадымавой апаратуры, ствараючай дымавую заслону шляхам упырску паліва ў выхлапны калектар.
- Устаноўка бакаў-стэлажоў, што дазволіла павялічыць боекамплект да гарматы з 34 да 43 стрэлаў, а таксама павялічыць ёмістасць паліўных бакаў.
- Замена паветраных балонаў паветраным кампрэсарам для больш надзейнага пуску рухавіка, захавання рэсурсу акумулятарных батарэй і выключэння неабходнасці замяняць адпрацаваныя паветраныя балоны на зараджаныя.
- Аўтаматычная сістэма пажаратушэння «Раса»[6].
- Гідрапнеўмаачыстка назіральнага прыбора механіка-кіроўцы і планетарны бартавы рэдуктар.
- У адрозненне ад Т-54 на новым танку не ўсталёўваўся зенітны кулямёт ДШКМ, так як пры павышаных хуткасцях самалётаў і (як чакалася) прымяненні ядзернай зброі ён быў неэфектыўны. У канцы 1960-х, калі з'явіліся ударныя супрацьтанкавыя верталёты, зенітны кулямёт вярнулі.
- Сістэма падачы стрэлаў — паўаўтаматычная. Стрэл падаецца на ўзровень замка і затым уручную дасылаецца ў замок.
Серыйная вытворчасць
У 1958 годзе ў Савецкім Саюзе было разгорнута серыйная вытворчасць танкаў Т-55 і яго мадыфікацый на Заводзе №75, Заводзе №183 і Заводзе №174, якая працягвалася да 1979 года. За гады серыйнай вытворчасці толькі на заводзе № 174 было выпушчана 13 032 танка Т-55 (уключаючы танкі Т-55 з плаўсродкамі), Т-55К, Т-55А і Т-55АК. Па звестках заходніх СМІ, усяго ў СССР было выпушчана 20 тыс. машын усіх мадыфікацый.[7] Акрамя СССР танкі Т-55 выпускаліся і ў шэрагу іншых краін[8]:
- Польшча — 1500 адзінак Т-55 выраблена ў перыяд з 1964 па 1978 гады;
- Румынія — 400 адзінак Т-55 выраблена пад пазначэннямі TR-580 і TR-77 у перыяд з 1970 па 1977 гады;
- Чэхаславакія — 1700 адзінак Т-55 выраблена па ліцэнзіі ў перыяд з 1964 па 1973 гады на заводзе ZTS у Марціне.
Зноскі
- 1 2 3 4 М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2011. — № 3. — С. 59.
- 1 2 3 4 5 6 7 М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2011. — № 9. — С. 61.
- ↑ Глава 1. Общее описание танка // Руководство по материальной части и эксплуатации танка Т-55. — М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1969. — С. 3. — 676 с.
- ↑ КАА «Дрозд»
- ↑ М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2011. — № 2. — С. 54.
- ↑ Средний танк Т-55 — 10 Октября 2009 — 3v-Soviet
- ↑ М. Барятинский. Все танки СССР. С. 367
- ↑ Stockholm Internation Peace Research Institute — Arms Transfers Database(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 14 красавіка 2010. Праверана 11 кастрычніка 2017.
Літаратура
- Руководство по материальной части и эксплуатации танка Т-55. — 3-е изд. — М.: Военное издательство Министерства обороны СССР, 1969. — 676 с.
- М. Барятинский. Средние танки Т-54 и Т-55 // Все танки СССР / Л. Незвинская. — М.: Яуза, Эксмо, 2012. — С. 346—396. — 546 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-669-54263-5.
- А. В. Карпенко. Обозрение отечественной бронетанковой техники (1905—1995). — СПб.: Невский Бастион, 1996. — 480 с. — 10 000 экз.
- М. В. Павлов, И. В. Павлов. Отечественные бронированные машины 1945—1965 гг. // Техника и вооружение: вчера, сегодня, завтра. — М.: Техинформ, 2009. — № 8. — С. 56.
- П. Н. Сергеев. Т-54/55. Советский основной танк / П. Н. Сергеев. — Киров: Кировское общество Любителей военной техники и моделизма, 2000. — Т. 1. — 42 с. — (Военно-техническая серия № 102). — 300 экз.
- П. Н. Сергеев. Т-54/55. Советский основной танк / П. Н. Сергеев. — Киров: Кировское общество Любителей военной техники и моделизма, 2000. — Т. 2. — 49 с. — (Военно-техническая серия № 103). — 300 экз.
- C. Устьянцев. Т-54/55 / C. Устьянцев, Д. Колмаков. — Нижний Тагил: Медиа-Принт, 2006. — 226 с. — (Боевые машины Уралвагонзавода).