Касцёл | |
Троіцкі касцёл | |
---|---|
| |
52°13′04,32″ пн. ш. 23°44′28,40″ у. д. | |
Краіна | Беларусь |
Аграгарадок | Чарнаўчыцы |
Канфесія | каталіцтва |
Епархія | Пінская дыяцэзія |
Благачынне | Брэсцкі дэканат |
Тып будынка | касцёл |
Архітэктурны стыль | готыка, рэнесанс |
Заснавальнік | Мікалай Крыштаф Радзівіл Сіротка |
Будаўніцтва | 1585—1595 гады |
Статус | Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 112Г000122 |
Стан | дзейнічае |
|
|
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Троіцкі касцёл — касцёл у Беларусі, у аграгарадку Чарнаўчыцы, Брэсцкага раёна Брэсцкай вобласці. Помнік архітэктуры з элементамі готыкі і рэнесансу, мае выразныя рысы абарончага дойлідства Сярэднявечча. Належыць да Брэсцкага дэканата Пінскай дыяцэзіі.
Гісторыя
Касцёл пабудаваны па фундацыі Мікалая Крыштафа Радзівіла Сіроткі ў 1585—1595 гадах. У 1600 годзе пры касцёле збудавалі мураваны шпіталь, у якім пазней размясцілася плябанія. У 1867 годзе, пасля падаўлення паўстання 1863—1864 гадоў, перададзены праваслаўнай царкве. У 1918 годзе, пасля пераходу Чарнаўчыцаў у склад Польшчы, вернуты каталікам. У 1998 г. касцёлу вернута плябанія, у якой у савецкі час быў размешчаны шпіталь, пазней — музычная школа.
Архітэктура
Касцёл — мураваны аднанефавы храм зальнага тыпу з рудыментальным трансептам і паўкруглай развітой апсідай, да якіх прылягаюць квадратныя ў плане больш нізкія прыбудовы з аднасхільнымі дахамі, што стварае паступовае насычэнне аб’ёмаў і надае кампазіцыі мастацкую выразнасць. З паўднёвага боку да апсіды прылягае круглая ў плане вежа з самастойным шатровым пакрыццём і вінтавой лесвіцай унутры. Да галоўнага фасада прыбудаваны бабінец. Асноўны аб’ём і апсіда накрыты высокім двухсхільным дахам крацістага тыпу[1] з трохвугольнымі шчытамі на тарцах. Шчыт на галоўным фасадзе аздоблены плоскімі прамавугольнымі і круглымі нішамі, тонкімі карнізамі, вертыкальнымі цягамі. Атынкаваныя масіўныя сцены (таўшчыня 1,3 м) бакавых фасадаў умацаваны контрфорсамі, прарэзаны вузкімі паўцыркульнымі вокнамі і завершаны прафіляванымі карнізамі.
Інтэр’ер
Унутры цыліндрычныя скляпенні на распалубках дэкарыраваны ляпнымі нервюрамі прыгожага геаметрычнага малюнка. Сцены храма, узведзеныя ў тэхніцы гатычнай муроўкі з цэглы на вапнава-пясчанай рошчыне, аформлены пілястрамі.
У круглай вежы з вітай лесвіцай, якая з’яўляецца ходам на дах, прыступкі зроблены з бруса сячэннем 30х20 см. Кожні верхні прыступак абапіраецца ў цэнтры на папярэдні. Па восі вежы ступені злучаліся драўлянымі стрыжнямі (па 3-5 ступеняў на стрыжань)[1].
Зноскі
Літаратура
- Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — ISBN 5-85700-078-5.
- Саборы помняць усе : готыка і рэнесанс у сакральным дойлідстве Беларусі / Т. Габрусь ; фота У. А. Багданава. — Мінск: Беларусь, 2007. — 165, [1] с. : фат. — Бібліягр.: с. 160-164. с. — ISBN 978-985-01-0714-5.
- Кушнярэвіч А. М., Лапцэвіч А. Г., Чантурыя У. А. Чарнаўчыцкі Троіцкі касцёл // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17). — С. 232.
- Габрусь Т. В. Мураваныя харалы: Сакральная архітэктура беларускага барока / Т. В. Габрусь. — Мн.: Ураджай, 2001.— 287 с.: іл. ISBN 985-04-0499-X.
- Кушнярэвіч А. М. Культавае дойлідства Беларусі XIII—XVI стст. — Мінск: «Навука і тэхніка», 1993. ISBN 5-343-01403-8.
Спасылкі
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Троіцкі касцёл (Чарнаўчыцы)
- Троіцкі касцёл (Чарнаўчыцы) на сайце Radzima.org
- Троіцкі касцёл (Чарнаўчыцы) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
- Троіцкі касцёл(недаступная спасылка)
- Троіцкі касцёл (Чарнаўчыцы) на сайце «Архіварта»