Тараканы

Blatta orientalis — Чорны таракан
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Blattoidea Brunner von Wattenwyl, 1882

Сямейства
  • Blaberidae
  • Blattellidae
  • Blattidae
  • Cryptocercidae
  • Polyphagidae
  • Nocticolidae

Сістэматыка
на Віківідах
Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  914219
NCBI  85823
EOL  413
FW  170227

Тараканавыя, Тараканы (Blattoptera або Blattodea) — падатрад насякомых атрада тараканападобных; часам вылучаецца ў асобны атрад. Вядома больш за 4500 відаў (4565 відаў па стане на люты 2008 г.).

Апісанне

Даўжыня да 9,5 см. Цела пляскатае, авальнае. Галава часткова схавана пад пярэд­нес­пін­кай. Вусікі доўгія, шматчленікавыя, шчацінкападобныя. Пярэднія крылы звычайна ператвораны ў шчыльныя надкрылы (з выразным жылкаваннем), заднія тонкія, перапончатыя, схаваныя пад надкрыламі; у некаторых відаў надкрылы і крылы адсутнічаюць. Ногі бегальныя з 5-членікавымі лапкамі. Брушка падоўжанае, 8—10-членікавае, у самцоў брушка часта з пахучымі залозамі. Ротавыя органы грызучыя.

Пашырэнне

Вядомы з карбону (каля 350 млн гадоў назад).

Налічваецца звыш 4000 відаў. Пашыраны ўсюды, пераважна ў тропіках і субтропіках. Жывуць пад камянямі, у раслінным подсціле, глебе, норах грызуноў, некаторыя віды: прусак (Blattella germanica), чорны таракан (Blatta orientalis) і інш. — у жыллі чалавека. На Беларусі 6 відаў (прусак (Blattella germanica), чорны (Blatta orientalis), лапландскі (Ectobius lapponicus) тараканы і інш.).

Асабліваці біялогіі

Пераважна начныя наскомыя, жывуць скрытна.

Большасць відаў кормяцца дэтрытам або ўсёедныя, але некаторыя віды спецыялізаваны як фітафагі ці драпежнікі.

Яйцы адкладваюць у асаблівых капсулах. Развіццё з няпоўным ператварэннем. Лічынкі развіваюцца ад 3—4 месяцаў да 4 гадоў. Некаторыя трапічныя віды жывародныя. Ра­звіва­юцца ад 3-4 месяцаў да 3-4 гадоў.

Сінантропныя віды могуць пашкоджваць харчовыя прадукты, скураныя вырабы, пакаёвыя і цяплічныя расліны. Некаторыя — пераносчыкі ўзбуджальнікаў хвароб (напр., дызентэрыі) і яец гельмінтаў.

Літаратура

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.