Сігізмунд I Люксембург
лац.: Sigismundus, венг.: Zsigmond, чэшск.: Zikmund, ням.: Siegmund
Імператар Сігізмунд, Пізанела
Імператар Сігізмунд, Пізанела
Сцяг Кароль Венгрыі і Харватыі Сцяг
1387 — 9 снежня 1437
Каранацыя 31 сакавіка 1387, Секешфехервар
Сумесна з Марыя I Анжуйская (11 лістапада 1385 — 17 мая 1395)
Папярэднік Марыя I Анжуйская
Пераемнік Альбрэхт II
Сцяг Кароль Германіі Сцяг
20 верасня 1410 — 9 снежня 1437
Каранацыя 21 ліпеня 1411, Ахен
Папярэднік Рупрэхт Пфальцкі
Пераемнік Альбрэхт II
Сцяг Кароль Чэхіі Сцяг
16 жніўня 1419 — 9 снежня 1437
(пад імем Зікмунд)
Каранацыя 28 ліпеня 1420, Прага
Папярэднік Вацлаў IV
Пераемнік Альбрэхт II
Сцяг Імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі Сцяг
3 мая 1433 — 9 снежня 1437
Каранацыя 3 мая 1433, Рым
Папярэднік Карл IV
Пераемнік Фрыдрых III
Сцяг Тытулярны герцаг Люксембурга Сцяг
16 жніўня 1419 — 9 снежня 1437
Папярэднік Венцэль II Люксембургскі
Пераемнік Лізавета Люксембургская
Сцяг Курфюрст Брандэнбурга Сцяг
29 лістапада 1378 — 1388
Папярэднік Венцэль
Пераемнік Ёст Мараўскі
1411 — 1415
Папярэднік Ёст Мараўскі
Пераемнік Фрыдрых I
Нараджэнне 15 лютага 1368[1]
Смерць 9 снежня 1437[3] (69 гадоў)
Месца пахавання
Род Люксембургі[d]
Бацька Карл IV Люксембургскі
Маці Лізавета Памяранская
Жонка Марыя, каралева Венгрыі[4] і Барбара Цылі[4]
Дзеці Лізавета Люксембургская[d], Безыменны[d][5] і Янаш Хуньядзі
Веравызнанне Каталіцкая Царква
Дзейнасць манарх
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сігізмунд I Люксембургскі — кароль Венгрыі (1387—1437), Чэхіі (1419-21, 1436-37), імператар Свяшчэннай Рымскай імперыі (з 1433), апошні прадстаўнік дынастыі Люксембургаў. Склікальнік Канстанцкага сабора, лічыцца віноўнікам смерці Яна Гуса.

Канстанцкі сабор

У 1412—1423 Сігізмунд праводзіў кампанію ў Італіі супраць Венецыі. Кароль скарыстаўся перавагай цяжкасцей Антырымскага папы Яна XXIII, каб атрымаць абяцанне, што сабор павінен прайсці ў Канстанце ў 1414, з мэтай пакласці канец расколу царквы. Ён браў вядучую ролю ў абмеркаванні гэтага збору, і на працягу паседжанняў зрабіў паездку ў Францыю, Англію і Бургундыю ў дарэмнай спробе дамагаўся складанне паўнамоцтваў з трох канкуруючых рымскіх пап. Сабор скончыўся ў 1418, падпісаннем Вялікага раскола, таксама на саборы было вынесена рашэнне па смерці чэшскага рэлігійнага рэфарматара, Яна Гуса, спаленага за ерась у ліпені 1415. Удзел у смерці Сігізмунда — пытанне супярэчнае. Сігізмунд падаў Яну Гусу ахоўнае сведчанне і запярэчыў супраць яго зняволення, але рэфарматар быў спалены ў час адсутнасці Сігізмунда.

Гусіцкія войны

У 1419, смерць Вацлава IV Люксембурга зрабіла Сігізмунда каралём Багеміі, але прайшло яшчэ сямнаццаць год перш чым чэхі прызналі яго. Паслядоўнікі Яна Гуса, абураныя яго смерцю хутка паўсталі, калі Сігізмунд аб’явіў намер пераследу прыхільнікаў ідэй Гуса. Тры кампаніі супраць гусітаў, скончыліся бедствам. Туркі зноў напалі на Венгрыю. Сігізмунд не мог атрымаць падтрымку ад нямецкіх прынцаў, таму быў нямоглы ў Багеміі. Яго спробам наняць войска перашкодзіла супраціўленне гарадоў. У 1424 выбаршчыкі, сярод якіх быў ранейшы саюзнік Сігізмунда, Фрэдэрык Гогенцолерн, імкнуліся ўзмацніць уласную ўладу за рахунак караля. Хоць схема патрывала няўдачу, небяспека для Германіі ад гусітаў прывяла да Бінгенскага саюза, які фактычна пазбавіў Сігізмунда лідарства вайны і кіраўніцтва Германіяй. У 1428 ён пачаў кампанію супраць туркаў, але зноў з нешматлікімі вынікамі. У 1431 Сігізмунд паехаў у Мілан, дзе 25 лістапада ён атрымаў Жалезную Карону. Пасля, заставаўся на працягу некаторага часу ў Сіене, каранаваны імператарам у Рыме 31 мая 1433, і пасля атрымання патрабаванняў ад рымскага папы, вернутага Багемія, дзе ён быў прызнаны як кароль у 1436, хоць яго ўлада была трохі больш чым намінальная.

Радавод

Ян Люксембург Елізавета Багемская Багуслаў V Паморскі Эльжбета Казіміраўна
 
Карл IV Эльжбета Паморская
1
Марыя Венгерская
∞ 1385		 Сігізмунд Люксембург 2
Барбара Цэлейская
∞ 1408
2
Эльжбета Люксембург

Зноскі

  1. 1 2 Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
  2. ↑ Union List of Artist Names — 2016. Праверана 21 мая 2021.
  3. ↑ Czech National Authority Database Праверана 27 жніўня 2020.
  4. 1 2 (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  5. ↑ http://mek.oszk.hu/05700/05724/html/#575

Літаратура

Спасылкі

Імператары Свяшчэннай Рымскай імперыі (да Атона I — «рымскія імператары») (800—1806)
800 814 840 843 855 875 877 881 887 891
   Карл I Людовік I  —  Лотар I Людовік II Карл II  —  Карл III  —    
891 894 898 899 901 905 915 924 962 973 983
   Гвіда Ламберт Арнульф  —  Людовік III  —  Берэнгар I  —  Атон I Атон II   
983 996 1002 1014 1024 1027 1039 1046 1056 1084 1105 1111 1125 1133 1137 1155
    —  Атон III  —  Генрых II  —  Конрад II  —  Генрых III  —  Генрых IV  —  Генрых V  —  Лотар II  —    
1155 1190 1197 1209 1215 1220 1250 1312 1313 1328 1347 1355 1378 1410
   Фрыдрых I Генрых VI  —  Атон IV  —  Фрыдрых II  —  Генрых VII  —  Людовік IV  —  Карл IV  —    
1410 1437 1452 1493 1508 1519 1530 1556 1564 1576 1612 1619 1637
   Жыгімонт — Фрыдрых III — Максіміліян I — Карл V Фердынанд I Максіміліян II Рудольф II Маціяс Фердынанд II   
1637 1657 1705 1711 1740 1742 1745 1765 1790 1792 1806
   Фердынанд III Леапольд I Іосіф I Карл VI  —  Карл VII Франц I Іосіф II Леапольд II Франц II   

Каралінгі — Саксонская дынастыя — Салічная дынастыя — Гогенштаўфены — Вітэльсбахі — Габсбургі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.