Старажытнаегіпецкія сфінксы на Універсітэцкай набярэжнай у Санкт-Пецярбургу з’явіліся ў разгар егіптаманіі ў Еўропе.
Апісанне
Сфінксам на Універсітэцкай набярэжнай каля 3,5 тыс. гадоў. Высечаныя з сіеніта, яны стаялі каля ўваходу ў велічны храм, збудаваны ў Егіпце каля Фіваў для фараона Аменхатэпа III. Галовы сфінксаў з’яўляюцца партрэтнымі малюнкамі гэтага фараона. Галаўныя ўборы сфінксаў — кароны «па схемці» — сведчылі аб тым, што Аменхатэп III быў кіраўніком двух царстваў — Верхняга і Ніжняга Егіпта. На жаль, у сфінксаў адбітыя падбародкі і накладныя бароды. Пры пагрузцы адзін з сфінксаў парваў тросы і ўпаў, разбіўшы на трэскі мачту і борт карабля. На твары сфінкса захаваўся глыбокі шнар ад каната.
Перанос у Пецярбург
Сфінксаў на Універсітэцкай набярэжнай перад Акадэміяй мастацтваў Санкт-Пецярбурга набыў Андрэй Мікалаевіч Мураўёў, які адправіўся ў 1830 годзе ў паломніцтва па святых месцах. У Александрыі Мураўёў і ўбачыў прывезеных для продажу сфінксаў. Статуі, створаныя скульптарамі ў старажытнасці, зрабілі на яго такое моцнае ўражанне, што ён неадкладна адправіў расійскаму паслу ліст, у якім прапанаваў набыць іх. З пасольства ліст вандроўніка адправіўся ў Пецярбург. Там яго адрасат, Мікалай I, перанакіраваў пасланне ў Акадэмію мастацтваў. У рэшце рэшт, такую куплю палічылі мэтазгоднай, але да моманту вырашэння бюракратычных складанасцяў уладальнік-англічанін ужо прадаў іх у Францыю. Выратавала становішча чарговая французская рэвалюцыя. Калі б не яна, то сёння статуі загадкавых міфалагічных істот ўпрыгожвалі б набярэжную Сены ці адну з плошчаў Парыжа.
У 1832 годзе сфінксы прыбылі ў Пецярбург. Першыя два гады яны правялі ў двары Акадэміі мастацтваў. Столькі часу спатрэбілася на стварэнне прыстані ля яе сцен, архітэктарам якой стаў Канстанцін Андрэевіч Тон. Сваё месца на набярэжнай сфінксы занялі ў 1834 годзе.