Судэцкая вобласць на карце сённяшняй Чэхіі

рэйхсгау Судэцкая вобласць

Судэцкая вобласць (Судэтэнланд, ням.: Sudetenland, чэшск.: Sudety, чэшск.: pohraniční území, польск.: Kraj Sudetów) — гістарычны рэгіён, прамыслова развітая, багатая карыснымі выкапнямі вобласць на поўначы і паўночным захадзе Чэхіі, якая атрымала сваю назву па размешчаных на яе тэрыторыі горам Судэты. Да 1945 г. — месца кампактнага пражывання судэцкіх немцаў.

У 1918 г. пры распадзе Аўстра-Венгрыі на тэрыторыі Судэцкай вобласці быў абвешчаны шэраг недаўгавечных нямецкіх адміністрацый, аднак спробы далучэння да Германіі ці Аўстрыі былі падушаны чэхаславацкімі войскамі.

У 1938 г. пранацысцкая Судэцкая нямецкая партыя справакавала буйныя беспарадкі ў памежных абласцях Чэхаславакіі, звярнуўшыся да германскага кіраўніцтва з просьбай аб дапамозе. Па Мюнхенскай дамове 1938 г. Судэцкая вобласць увайшла ў склад нацысцкай Германіі, да 1945 г. утварала рэйхсгау Судэцкая вобласць (Reichsgau Sudetenland або Sudetengau) са сталіцай у Рэйхенбергу (Ліберцы), мела таксама акругі ў Аўсіге, Карлсбадзе і Трапау. Некаторыя раёны былі далучаны да Баварыі і да былой Аўстрыі (рэйхсгау Остмарк).

Пасля Другой сусветнай вайны, у адпаведнасці з дэкрэтамі Бенеша, этнічныя немцы з Чэхаславакіі былі дэпартаваны. У наш час тэрмін «Судэцкая вобласць», які меў па перш этнічны змест, не ўжываецца.

Гл. таксама

• Судэты
• Мюнхенскі дагавор 1938 года
• Пратэктарат Багеміі і Маравіі
• Выгнанне немцаў з Чэхаславакіі

Зноскі

Чэхаславакія (1918—1992)
Храналогія	Да 1918 года	Першая рэспубліка 1918—1938	Другая рэспубліка 1938—1939	Германская акупацыя Чэхаславакіі 1938—1945		Трэцяя рэспубліка 1945—1948	Сацыялістычная Чэхаславакія 1948—1990				Федэрацыя Чэшскай і Славацкай рэспублік 1990—1992		Аксамітавы развод (распад у 1993)
Багемія Маравія і Сілезія	каронныя землі Аўстрыйскай імперыі	Першая Чэхаславацкая Рэспубліка (ČSR, 1918—1938) Канчатковае вызначэнне меж і ладу Канстытуцыяй 1920 года	Другая чэхаславацкая рэспубліка (ČSR, 1938—1939), уключаючы Славакію і Карпацкую Русь як нацыянальна-адміністрацыйныя аўтаноміі	Анэксія Судэцкай вобласці Германіяй (1938—1945)		Трэцяя рэспубліка (ČSR, 1945—1948)	Чэхаславацкая рэспубліка (ČSR, 1948—1960) Краіна народнай дэмакратыі па Канстытуцыі 9 мая пасля «Пераможнага Лютага» 1948 года	Чэхаславацкая Сацыялістычная Рэспубліка (CSSR, 1960—1990)			ЧСФР (ČSFR, 1990—1992), складалася з Чэшскай і Славацкай (федэратыўных) рэспублік		незалежная Чэхія (з 1993)
					Пратэктарат Багеміі і Маравіі (1939—1945)				Складалася з: Чэшскай (ČSR, 1969—1990) і Славацкай (SSR, 1969—1990) сацыялістычных рэспублік
Славакія	землі Каралеўства Венгрыя				Славацкая рэспубліка (1939—1945)								незалежная Славакія (з 1993)
					Паўднёвая Славакія і Карпацкая Украіна анексаваны Венгрыяй (1939—1945)
Карпацкая Русь						У складзе СССР: Закарпацкая вобласць Украінскай ССР (1944/1946 — 1991)						У складзе незалежнай Украіны: Закарпацкая вобласць (з 1991)
	гл.: Аўстра-Венгрыя				Чэхаславацкі ўрад у выгнанні (1939—1945)