Стратэгічныя ядзерныя сілы Расійскай Федэрацыі
Краіна  Расія
Падпарадкаванне 12-е Галоўнае ўпраўленне Міністэрства абароны Расіі
Уваходзіць у Узброеныя сілы Расійскай Федэрацыі
Тып ракетна-ядзерныя сілы

Стратэгічныя ядзерныя сілы Расійскай Федэрацыі (СЯС Расіі) — абагульненая назва асноўнага ўзбраення войскаў і сіл ва Узброеных Сілах Расійскай Федэрацыі, якія маюць у якасці асноўнага ўзбраення стратэгічнае і тактычнае ракетна-ядзернае ўзбраенне.

У цяперашні час СЯС знаходзяцца ў падпарадкаванні 12-га Галоўнага ўпраўлення Міністэрства абароны.

Часам называюцца ядзернай трыядай.

Гісторыя

Расійская ядзерная зброя дасталася ў спадчыну ад СССР (уключаючы ядзерныя арсеналы, вывезеныя з тэрыторыі былых трох савецкіх рэспублік: Беларусі, Казахстана і Украіны).

У другой палове 2014 года быў зноў дасягнуты ядзерны парытэт з ЗША[1].

Станам на 1 верасня 2018 года, на падставе афіцыйнай заявы МЗС РФ і па ацэнцы групы міжнародных экспертаў (на падставе даных, прадастаўленых у рамках абмену па дамове СНУ-III[2]), у складзе стратэгічных ядзерных сіл Расіі знаходзіцца 517 разгорнутых стратэгічных носьбітаў ядзернай зброі — міжкантынентальных балістычных ракет, балістычных ракет падводных лодак і цяжкіх бамбардзіроўшчыкаў, аснашчаных 1420 ядзернымі боезарадамі[3]. Пры гэтым агульная колькасць носьбітаў (разгорнутых і неразгорнутых) ядзернай зброі складае 775 адзінак, што адпавядае ўстаноўленым дагаворам СНУ-III сумарным колькасцям стратэгічных наступальных узбраенняў[4].

На пачатак 2019 года аснашчанасць стратэгічных ядзерных сіл сучасным узбраеннем складала 82 %[5].

Ваенная дактрына Расіі

Згодна з новай рэдакцыяй ваеннай дактрыны, краіна пакідае за сабой права прымяніць ядзерную зброю ў адказ на прымяненне супраць яе і (або) яе саюзнікаў ядзернай і іншых відаў зброі масавага паражэння, а таксама ў выпадку агрэсіі супраць РФ з ужываннем звычайнай зброі, калі пад пагрозу пастаўлена само існаванне дзяржавы[6].

Стан СЯС

У складзе Ракетных войскаў стратэгічнага прызначэння станам на пачатак 2017 года меркавана знаходзілася каля 286 пускавых установак ракетных комплексаў міжкантынентальных балістычных ракет МБР здольных несці каля 1000 баявых блокаў, у тым ліку на баявым дзяжурстве РВСП[7]:

  • 46 цяжкіх ракет Р-36М2 (SS-18, Satan);
  • 30 ракет УР-100Н УТХ (SS-19);
  • 63 рухомых грунтавых комплексу РТ-2ПМ «Топаль» (SS-25);
  • 60 комплексаў РТ-2ПМ2 «Топаль-М» шахтнага базіравання (SS-27);
  • 18 мабільных комплексаў РТ-2ПМ2 «Топаль-М» (SS-27);
  • 90 мабільных комплексаў РС-24 «Ярс»;
  • 20 РС-24 «Ярс» шахтнага базіравання.

У складзе Ваенна-марскога флоту Расіі, станам на 5 лістапада 2018 года, знаходзіліся 11 атамных падводных лодак з балістычнымі ракетамі ПЛАРБ з 180 пускавымі ўстаноўкамі, здольных несці да 864 баявых блокаў, з іх баявое дзяжурства неслі 9 ПЛАРБ са 144 носьбітамі.

Аснову марскіх стратэгічных сіл Расіі складаюць 6 ракетаносцаў праекта 667БДРМ «Дэльфін» (Delta IV), аснашчаных 96 (16х6) пускавымі ўстаноўкамі (ПУ) з балістычнымі ракетамі падводных лодак (БРПЛ) Р-29РМУ2 «Сінева», (SS-23) і іх мадыфікацыяй Р-29РМУ2.1 «Лайнер».

У страі застаецца 1 падводная лодка праекта 667БДР «Кальмар», (Delta III), аснашчаная 16 ПУ ракет Р-29Р. Дадзеная лодка прайшла рамонт і мадэрнізацыю ў 2011—2016 гадах[8] і вярнулася ў строй у лютым 2017 года[9]. Таксама на баявую вахту заступілі 5 падводных лодак праекта 955A «Барэй», аснашчаных 80 (16х5) ПУ са стратэгічнымі ракетамі Р-30 «Булава».

Апошні цяжкі ракетаносец праекта 941 «Акула» (Typhoon) «Дзмітрый Данскі» перароблены пад выпрабаванні ракет Р-30 «Булава».

Усяго на ПЛАРБ размешчана больш за 700 ядзерных баявых блокаў[10].

Расійскія стратэгічныя МБР наземнага базіравання ў складзе РВСН разгорнутыя ў пазіцыйных раёнах адзінаццаці ракетных дывізій трох ракетных армій. Расійскія стратэгічныя ПЛАРБ з БРПЛ дзейнічаюць у складах Паўночнага і Ціхаакіянскага флатоў ВМФ ВС Расіі з пяці ваенна-марскіх баз — баз ПЛАРБ. Стратэгічныя бамбардзіроўшчыкі далёкай авіяцыі Расіі грунтуюцца на трох авіябазах[11].

Станам на 1 верасня 2018 г. у складзе стратэгічных ядзерных сіл Расіі знаходзілася 1420 ядзерных боезарада на 517 разгорнутых стратэгічных носьбітах, агульная колькасць разгорнутых і неразвернутых носьбітаў складала 775 адзінак[12].

Па дамове СНУ-III кожны разгорнуты стратэгічны бамбардзіроўшчык залічваецца як носьбіт з адным ядзерным боезарадам[13]. Колькасць ядзерных бомбаў і крылатых ракет з ядзернай БГ, якая можа несці разгорнутыя стратэгічныя бамбардзіроўшчыкі, не ўлічваецца[14].

Ракетныя войскі стратэгічнага прызначэння

Ракетны комплекс Колькасць Боезарадаў на носьбіце Усяго боезарадаў Месцы дыслакацыі
Р-36М2 «Ваявода» (шахтнага базіравання) 46[15] 10 460 Дамбароўскі, Ужур
УР-100Н УТТХ (шахтнага базіравання) 2[15] 1 2 Казельск, Тацішчава
РТ-2ПМ «Топаль» 45[15] 1 45 Сібірскі, Выпаўзава
РТ-2ПМ2 «Топаль-М» (шахтнага базіравання) 60[15] 1 60 Тацішчава
РТ-2ПМ2 «Тополь-М» (мабільнага базавання) 18[15] 1 18 Тэйкава
РС-24 «Ярс» (мабільнага базавання) 135[15] 4 540 Тэйкава, Йашкар-Ала, Ніжні Тагіл, Новасібірск, Іркуцк, Выпаўзава[16]
РС-24 «Ярс» (шахтнага базавання) 14[15] 4 56 Казельск
Усяго 320[15] 1181[15]

Марскія стратэгічныя сілы

Тып ракетаносца Ракетаносцаў БРПЛ Боезарадаў на БРПЛ Усяго боезарадаў
667БДР «Кальмар» 1 16 Р-29Р 3 48
667БДРМ «Дэльфін» 5 80 Р-29РМУ2 4[~ 1] 320
955 «Барэй» 5 80 Р-30 «Булава» 6-10 480-800
941 «Акула» 0 0 0 Падводная лодка выкарыстоўваецца толькі для выпрабаванняў БРПЛ
Усяго ? 176 ? ?

У дужках паказана агульная колькасць разгорнутых і неразвернутых РПКСН (у страі, на рамонце і мадэрнізацыі, на выпрабаваннях)[~ 2]

Стратэгічная авіяцыя[20]

Тып бамбардзіроўшчыка Бамбардзіроўшчыкаў Тып і колькасць крылатых ракет Усяго крылатых ракет
Ту-95МС6/Ту-95МС16 60[21] 6 Х-55СМ 300
Ту-160 17[22] 12 Х-55СМ альбо Х-101 192
Усяго 77 492

Колькасць і суадносіны кампанентаў СЯС Расіі

Суадносіны кампанентаў СЯС і дынаміка іх скарачэнняў з 1990 года па 2016 год.
Носьбіты Колькасць боезарадаў па гадах
1990 ліпень 1997 ліпень 2000 кастрычнік 2005 ліпень 2010 студзень 2015 красавік 2016
МБР
РС-10 326 0 0 0 0 0 0
РС-12 40 0 0 0 0 0 0
РС-16 188 0 0 0 0 0 0
РС-20 3080 1860 1800 850 590 480 460
РС-18 1800 1020 900 774 420 180 120
РС-22Ш 560 100 100 0 0 0 0
РС-22Ж 330 360 360 0 0 0 0
РС-12М 288 360 360 291 174 76 72
РС-12М2 0 0 20 40 49 60 60
РС-12М2 мабільны 0 0 0 0 15 18 18
РС-24 мабільны 0 0 0 0 24 216 252
РС-24 шахтны 0 0 0 0 0 16 40
Усяго 6612 3700 3540 1955 1248 1026 1022
БРПЛ
РСМ-25 192 16 0 0 0 0 0
РСМ-40 280 192 48 0 0 0 0
РСМ-45 12 0 0 0 0 0 0
РСМ-50 672 624 576 288 207 192 96
РСМ-52 1200 1200 1200 0 0 0 0
РСМ-54 448 448 448 384 384 320 320
РСМ-56 0 0 0 0 0 96 288
Усяго 2804 2480 2272 672 591 608 704
АСЯС
Ту-95МС 924 704 726 704 688 640 616
Ту-95 63 10 4 0 0 0 0
Ту-160 180 72 180 168 156 168 192
Усяго 1167 786 910 872 844 808 808
Усяго боезарадаў 10583 6966 6722 3499 3293 2312 2414
Боезарадаў на дзяжурстве 10583 6966 5518 2198 2002 1643 1735

Ядзерна-тэхнічнае забеспячэнне і бяспека

Базы захоўвання ядзерных зарадаў знаходзіцца пад кіраваннем 12-га Галоўнага ўпраўлення Міністэрства абароны.

ЗАТУ

Закрытыя адміністрацыйна-тэрытарыяльныя ўтварэнні (ЗАТУ) ядзернага зброевага комплексу:

  • Сароў (Арзамас-16) — распрацоўка ядзерных боепрыпасаў (Усерасійскі навукова-даследчы інстытут эксперыментальнай фізікі), серыйная вытворчасць ядзерных боепрыпасаў (электрамеханічны завод Авангард)
  • Снежынск (Чалябінск-70) — распрацоўка ядзерных боепрыпасаў (Усерасійскі навукова-даследчы інстытут тэхнічнай фізікі)
  • Лясны (Свярдлоўск-45) — серыйная вытворчасць ядзерных боепрыпасаў (камбінат «Электрохімпрыбор»)
  • Трохгорны (Златавуст-36) — серыйная вытворчасць ядзерных боепрыпасаў (Прыборабудаўнічы завод Расатама)
  • Зарэчны (Пенза-19) — серыйная вытворчасць кампанентаў ядзерных боепрыпасаў (Федэральны навукова-вытворчы цэнтр «Старт»)
  • Азёрск (Чэлябінск-65) — вытворчасць плутонію, вытворчасць трыція, вытворчасць дэталяў ядзерных боепрыпасаў (высокаўзбагачаны ўран, плутоній, трыцій) (ВА «Маяк»)

Гл. таксама

  • Стварэнне савецкай атамнай бомбы
  • Ядзерны парытэт
  • Зброя масавага паражэння Расійскай Федэрацыі
  • Ядзерны арсенал ЗША

Зноскі

Каментарыі
  1. ↑ БРПЛ Р-29РМУ2 «Сіневк» можа несці да дзесяці баявых блокаў індывідуальнага навядзення[17][18].
  2. ↑ Расія і ЗША скарацілі па дамове СНУ-3[19].
Крыніца
  1. ↑ Россия догнала США по общему количеству носителей стратегического ядерного оружия
  2. ↑ Договор между Российской Федерацией и Соединенными Штатами Америки о мерах по дальнейшему сокращению и ограничению стратегических наступательных вооружений.
  3. ↑ Russian Strategic Nuclear Forces Under New START // Arms Control Association
  4. ↑ Заявление МИД России от 5 февраля 2018 г.
  5. ↑ В Москве под руководством Верховного главнокомандующего Вооружёнными силами России Владимира Путина прошло расширенное заседание коллегии Минобороны (руск.). Министерство обороны Российской Федерации (18 снежня 2018). Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2019. Праверана 26 студзеня 2019.
  6. ↑ Военная доктрина Российской Федерации (2014). kremlin.ru. П. 27.
  7. ↑ Стратегическое ядерное вооружение России // russianforces.org
  8. ↑ Атомный подводный ракетоносец «Рязань» обещают вернуть в строй до 2017 года. Архівавана 19 мая 2021.
  9. ↑ Атомная подлодка ТОФ «Рязань» вернулась на Камчатку после модернизации.
  10. ↑ данные по морским стратегическим силам // Сайт «Стратегическое ядерное вооружение России»
  11. ↑ стратегичеких сил Сайт «Стратегическое ядерное вооружение России»
  12. ↑ Договор СНВ-III Число стратегических наступательных вооружений 1 сентября 2018
  13. ↑ Договор между Российской Федерацией и Соединенными Штатами Америки о мерах по дальнейшему сокращению и ограничению стратегических наступательных вооружений
  14. ↑ Договор СНВ-III
  15. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Russian strategic nuclear forces. Strategic Rocket Forces.
  16. ↑ Сергей Каракаев: "Ярсы" придут на замену - ВПК.name.
  17. ↑ Атомная подлодка «Верхотурье» успешно поразила ракетой «Синева» полигон на Камчатке Архівавана 25 сакавіка 2019.
  18. ↑ С АПЛ «Брянск» произведены два пуска межконтинентальной баллистической ракеты «Синева» — Головная часть РСМ-54 «Синева» может состоять из четырех или десяти ядерных блоков с индивидуальным наведением каждого.
  19. ↑ Данные от 5 февраля 2018г.
  20. ↑ Стратегическая авиация — Стратегическое ядерное вооружение России
  21. ↑ Первоисточник: The Military Balance 2018.(недаступная спасылка)
  22. ↑ 17-й «Белый Лебедь» России: в Казани достроили новый Ту-160.

Літаратура

  • Стратегическое ядерное вооружение России. / Под ред. П. Л. Подвига. — М: ИздАТ, 1998. — 492 с.
  • Ташлыков С. Л., Коряковцев А. А. Морские стратегические ядерные силы СССР: 50 лет на страже Отечества // Военно-исторический журнал. — М., 2015. — № 7. — С. 3—7.

Спасылкі

Дадзеныя MOU

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.