Растваральнік (ад лацінскага solve, «раствараю») — вадкае, цвёрдае ці газападобнае рэчыва, здольнае раствараць іншыя цвёрдыя, вадкія ці газападобныя рэчывы, якія раствараюцца ў пэўным аб'ёме растваральніка пры зададзенай тэмпературы. Звычайна выкарыстоўваюцца як арганічныя растваральнікі ў хімчыстках (напрыклад, тэтрахлорэтылен), як растваральнікі (напрыклад, талуол, шкіпінар), для выдалення лакаў і клею (ацэтон, метылавы спірт, этылацэтат), у мыйных сродках (цытрусавыя тэрпены), у парфумерыі (этанол) і ў хімічным сінтэзе. Звычайна растваральнік і рэчыва, якое раствараецца ў ім, аднолькавыя па сваёй прыродзе — падобнае раствараецца ў падобным, гэта значыць палярны растваральнік падыходзіць да палярнага рэчыва. Напрыклад вышэйшыя спірты раствараюцца ў ніжэйшых.
Класіфікацыя
Існуюць пэўныя прынцыпы класіфікацыі растваральнікаў. Відавочная якасная класіфікацыя, заснаваная на прыродзе растваральніка:
- арганічны ці неарганічны;
- вадкі і цвёрды;
- апратонны (ні акцэптар, ні донар пратонаў, г.зн. які не валодае ні кіслотнымі, ні асноўнымі ўласцівасцямі), амфіпротны (акцэптар і донар пратонаў, г.зн. валодае і асноўнымі, і кіслотнымі ўласцівасцямі), і пратафільны (які валодае пераважна асноўнымі ўласцівасцямі).
Гл. таксама
- Раствор
- Растваральнасць
- Дэнатурат