| Рагоз | ||||||||||||||||
 Рагоз шыракалісты (Typha latifolia). Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926 | ||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | ||||||||||||||||
|
Typha L. | ||||||||||||||||
| Тыпавы від | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Раго́з, Пухоўка[4][5] (Týpha) — род кветкавых раслін сямейства Рагозавыя (Typhaceae). Налічвае каля 15 відаў[5] (каля 20, на тэрыторыі былога СССР каля 15 відаў[6]).
Батанічнае апісанне
Балотныя і водныя расліны вышынёй да 4 м з тоўстымі паўзучымі карэнішчамі. Сцёблы неразгалінаваныя, патоўшчаныя ў ніжняй частцы. Лісце шырока- і вузкалінейнае, плоскае, часам даўжэйшае за сцябло. Кветкі дробныя, у шчыльных цыліндрычных суквеццях (катахах). Верхняя частка суквецця складаецца з тычынкавых кветак, ніжняя — з песцікавых кветак трох відаў[6]. Плод — арэшак з дробнымі валаскамі.
Арэал
Пашыраны пераважна ва ўмераных паясах. На тэрыторыі Беларусі сустракаюцца 2 віды: рагоз вузкалісты (Typha angustifolia) і рагоз шыракалісты (Typha latifolia).
Віды
Спіс відаў
Typha lugdunensis
Typha minima
_1.jpg.webp)
Typha laxmannii
.jpg.webp)
Квітнеючыя суквецці-пачаткі рагоза вузкалістага (Typha angustifolia): зверху тычынкавая частка, знізу — песцікавая
Род па даных Каралеўскіх батанічных садоў К’ю ўключае 30 первічных і 7 гібрыдагенных відаў[7]:
- Typha albida Riedl (1970)
- Typha alekseevii Mavrodiev (1999)
- Typha angustifolia L. (1753) typus[3] — Рагоз вузкалісты, ці Пухоўка, ці Топкая пухоўка, ці Філаціка, ці Пухоўка вузкалістая
- Typha austro-orientalis Mavrodiev (2006)
- Typha azerbaijanensis Hamdi & Assadi (2003)
- Typha capensis (Rohrb.) N.E.Br. (1897)
- Typha caspica Pobed. (1950)
- Typha changbaiensis M.Jiang Wu & Y.T.Zhao (2000)
- Typha davidiana (Kronf.) Hand.-Mazz. (1938)
- Typha domingensis Pers. (1807)
- Typha elephantina Roxb. (1832)
- Typha grossheimii Pobed. (1949)
- Typha incana Kapit. & Dyukina (2008)
- Typha joannis Mavrodiev (2001)
- Typha kalatensis Assadi & Hamdi (2003)
- Typha latifolia L. (1753) — Рагоз шыракалісты, ці Пухоўка шыракалістая, ці Калавей, ці Плюшчэй, ці Кардоўнік, ці Рагаза, ці Пухоўка, ці Кіеўка, ці Мачула, ці Мячэўнік
- Typha laxmannii Lepech. (1801)
- Typha lugdunensis P.Chabert (1850)
- Typha minima Funck (1794)
- Typha orientalis C.Presl (1851)
- Typha pallida Pobed. (1949)
- Typha przewalskii Skvortsov (1943)
- Typha shuttleworthii W.D.J.Koch & Sond. (1844)
- Typha sistanica De Marco & Dinelli (1978)
- Typha subulata Crespo & Pérez-Mor. (1967)
- Typha tichomirovii Mavrodiev (2002)
- Typha turcomanica Pobed. (1949)
- Typha tzvelevii Mavrodiev (2002)
- Typha valentinii Mavrodiev (2000)
- Typha varsobica Krasnova (2002)
- Гібрыдагенныя віды
- Typha ×argoviensis Hausskn (1897) [= Typha latifolia × Typha shuttleworthii]
- Typha ×bavarica Graebn. (1900) [= Typha angustifolia × Typha shuttleworthii]
- Typha ×gezei Rothm. (1940) [= Typha angustifolia × Typha domingensis]
- Typha ×glauca Godr. (1844) [= Typha angustifolia × Typha latifolia]
- Typha ×provincialis A.Camus (1910) [= Typha domingensis × Typha latifolia]
- Typha ×smirnovii Mavrodiev (2000) [= Typha latifolia × Typha laxmannii]
- Typha ×suwensis T.Shimizu (1989) [= Typha latifolia × Typha orientalis]
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
- 1 2 Звесткі пра род Typha у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 135. — 160 с. — 2 350 экз.
- 1 2 Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 201. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0216-4 (Т. 13).
- 1 2 Рагоз (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (руск.)
- ↑ Спіс відаў роду Рагоз на сайце Royal Botanic Gardens, Kew (англ.) (Праверана 7 чэрвеня 2014)
Літаратура
- Прохараў В. М. Рагоз // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 201. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
Спасылкі
- Рагоз (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (руск.)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.