Пылюшнік | |||||||||||||||||||
Пылюшнік светлы (Thalictrum lucidum) | |||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||
Thalictrum Tourn. ex L., 1753 | |||||||||||||||||||
Сінонімы | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Тыпавы від | |||||||||||||||||||
|
Пылю́шнік[4][5] (Thalictrum) — род кветкавых раслін сямейства Казяльцовыя (Ranunculaceae).
Батанічнае апісанне
Шматгадовыя травяністыя карэнішчавыя расліны вышынёй да 2,5 м. Сцябло прамастойнае, голае або аблісцелае. Лісце складанае, чаргаванае. Ніжняе лісце на чаранках, верхняе — сядзячае. Кветкі дробныя, шматлікія, у складаных суквеццях. Колер кветак белы, жоўты, ружовы, светла-бэзавы. Калякветнік складаецца з 4 (5) рана ападаючых лісцікаў. Формула кветкі: . Тычынкі шматлікія, даўжэйшыя за лісцікі калякветніка. Плод — шматарэшак.
Распаўсюджанне і экалогія
Расліны роду распаўсюджаны пераважна на тэрыторыі Паўночнага паўшар’я, таксама сустракаюцца у Паўднёвай Афрыцы. Не патрабавальныя да ўмоў[5]. Размнажаюцца насеннем і вегетатыўна[5].
Гаспадарчае значэнне
Дэкаратыўныя і лекавыя расліны
Віды
Паводле базы даных The Plant List, род уключае 157 відаў[6]:
- Thalictrum alpinum L. — Пылюшнік альпійскі — Паўночная Еўропа, Каўказ, Сярэдняя Азія, Далёкі Усход, Гімалаі, Манголія, Паўночная Амерыка
- Thalictrum aquilegiifolium L. — Пылюшнік ворлікалісты, ці Пылюшнік вадазборалісты, ці Пажытнік, ці Расходнік, ці Чортава золата, ці Жывіцельнік, ці Лілейка, ці Стары дуб, ці Божае крэсла, ці Срэбранік — Еўрапейская частка Расіі, Сярэдняя і Паўднёвая Еўропа, Балканы, Малая Азія
- Thalictrum chelidonii DC. — Гімалаі
- Thalictrum dasycarpum Fisch. & Ave-Lall. — Паўночная Амерыка
- Thalictrum delavayi Franch. — Заходні Кітай
- Thalictrum dioicum L. — Паўночная Амерыка
- Thalictrum elegans Wall. ex Royle
- Thalictrum fendleri Engelm. ex A.Gray
- Thalictrum flavum L. — Пылюшнік жоўты, ці Вярэдаўнік, ці Вяха — умераная зона Еўразіі
- Thalictrum foeniculaceum Bunge.
- Thalictrum foetidum L. typus[3] — Пылюшнік смярдзючы — Еўразія
- Thalictrum foliolosum DC.
- Thalictrum lucidum L. — Пылюшнік светлы, ці Пылюшнік вузкалісты, ці Руцьвянка, ці Балотная мятла, ці Мядуніца, ці Мядуніца лугавая, ці Пажытнік, ці Памошнік, ці Расходнік, ці Сузік — еўрапейская частка Расіі, Сярэдняя і Заходняя Еўропа, Міжземнамор’е, Балканы, Малая Азія
- Thalictrum minus L. — Пылюшнік малы — Еўразія, Паўночная Амерыка
- Thalictrum petaloideum L. — Сібір, Далёкі Усход, Сярэдняя Азія, Кітай, Манголія, Японія
- Thalictrum polycarpum (Torr.) S.Watson
- Thalictrum revolutum DC.
- Thalictrum simplex L. — Пылюшнік просты — Украіна, Беларусь, еўрапейская частка Расіі, Сібір, Далёкі Усход, Сярэдняя Азія
- Thalictrum sparsiflorum Turcz. ex Fisch. & C.A.Mey.
- Thalictrum squarrosum Stephan ex Willd.
- Thalictrum tuberosum L. — паўднёвы захад Францыі, Іспанія, Японія, Кітай
У базе даных The Plant List від Thalictrum thalictroides (L.) A.J.Eames & B.Boivin прызнаны сінонімам віду Anemonella thalictroides (L.) Spach[7].
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- 1 2 Звесткі пра род Thalictrum у базе даных Index Nominum Genericorum Міжнароднай асацыяцыі па таксанаміі раслін (IATP). (англ.)
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 129. — 160 с. — 2 350 экз.
- 1 2 3 Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз.
- ↑ Thalictrum (англ.)(недаступная спасылка). The Plant List. Version 1.1. (2 красавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 4 верасня 2017. Праверана 23 верасня 2016.
- ↑ Thalictrum thalictroides (англ.)(недаступная спасылка). The Plant List. Version 1.1. (2 красавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 25 верасня 2019. Праверана 23 верасня 2016.
Літаратура
- Кухарава Л. В. Пылюшнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 315.
- Прохараў В. М. Пылюшнік // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 151. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
- Гаммерман А.Ф., Гром И.И. Дикорастущие лекарственные растения СССР. — М.: Медицина, 1976. — 288 с.
- Крупкина Л. И. Флора Восточной Европы / Отв. ред. и ред. тома Н. Н. Цвелёв. — СПб.: Мир и семья; Издательство Санкт-Петербургской государственной химико-фармацевтической академии, 2001. — Т. X. — Редактор тома Н. Н. Цвелёв. — 670 с. — 700 экз. — ISBN 5-8085-0122-9. — УДК 582.683.2 (470.1/6)
- Никифоров Ю.В. Алтайские травы-целители. — Горно-Алтайск: Юч-Сумер – Белуха, 1992. (Праверана 17 лістапада 2009)
Спасылкі
- Василисник — род Thalictrum: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Thalictrum // ИАС «ООПТ России» (руск.)