Барацьба Геракла і Бусірыса, вазапісец Пана, археалагічны музей Афін

Пелі́ка (стар.-грэч.: πελίκη) — двухручная пасудзіна плаўных абрысаў з адносна шырокім вусцем і тулавам характэрнай кропляпадобнай формы на невысокай колцападобнай падстаўцы. Прызначэнне пелік, у адрозненне ад большасці грэчаскіх пасудзін, не зусім яснае, ва ўсякім разе, ні назва не з'яўляецца красамоўным тлумачэннем яго функцыянальнага прызначэння (як, напрыклад, гаворачая назва гідрый — пасудзіна для вады), ні старажытныя аўтары не ўносяць яснасці ў гэта пытанне. Пелікі, як сведчаць справаздачы пра раскопкі, складалі частку пахавальнага інвентара. Іх знаходзілі каля труны ці каля касцяка. Некаторыя з іх былі ўрнамі з прахам і перапаленымі касцьмі і, нарэшце, абломкі пелік, закранутыя агнём, былі знойдзены на вогнішчах. Магчыма, што пелікі вырабляліся і спецыяльна для пахавальных мэтаў.

Як устойлівая форма пелікі з'явіліся ў антычнай керамічнай вытворчасці не раней канца VI — пачатку V ст. да н.э. Выраблялі іх тым часам, галоўным чынам, у атычных майстэрнях.

Чырвонафігурная пеліка вазапісца Палігната. Юнак разлічваецца з гетэрай. Каля 430 г. да н.э.

Праіснаваўшы на працягу амаль двух стагоддзяў у практыцы атычных ганчароў і вазапісцаў, пеліка знікла з ужытку грэкаў разам з іншымі традыцыйнымі формамі грэчаскіх керамічных пасудзін. Са знікненнем чырвонафігурнага вазапісу як мастацкага рамяства спыніўся і імпарт гэтых пасудзін у тыя рэгіёны, куды яны раней рэгулярна пастаўляліся. У некаторых рэгіёнах мясцовыя майстры працягвалі вытвараць гліняныя пасудзіны тых формаў, якія былі звыклыя і запатрабаваныя насельніцтвам, не маючы больш магчымасці набываць для сваіх патрэб імпартныя вырабы. Так, напрыклад, на Баспоры знойдзена вялікая колькасць позніх антычных пелік. Падабенства атычных і баспорскіх пелік складаецца, перш за ўсё, у тым, што захавалася сама форма пасудзіны, якая перажыла ў прычарнаморскім выкананні атычную на некалькі дзесяцігоддзяў.

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.