Крысціян I
Christian 1.
кароль Даніі
28 верасня 1448 — 21 мая 1481
Каранацыя кастрычнік 1449, Капенгаген
Папярэднік Крыстафер III Баварскі
Пераемнік Іаган, кароль Даніі
Нараджэнне люты 1426[1]
Смерць 21 мая 1481[2] (55 гадоў)
Месца пахавання
Род Ольдэнбургская дынастыя[d]
Бацька Дытрых Шчаслівы[d]
Маці Хельвіга Шаўэнбургская[d]
Жонка Даратэя Брандэнбургская[3]
Дзеці Олаф Дацкі[d][4], Кнут Дацкі[d][4], Ханс I[d][4], Маргарыта Дацкая, каралева Шатландыі[4] і Фрэдэрык I[d][4]
Веравызнанне каталік
Дзейнасць манарх
Узнагароды
ордэн Серафімаў ордэн Слана
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Крысціян I, Хрысціян I (дацк.: Christian 1.; люты 1426, Ольдэнбург — 21 мая 1481, Капенгаген) — кароль Даніі з 28 верасня 1448 года, кароль Нарвегіі з 20 лістапада 1449 года і кароль Швецыі з 2 ліпеня 1457 па студзень 1464 года, (Кальмарская ўнія), заснавальнік дынастыі Ольдэнбургаў.

Бацька Крысціяна, Дытрых Шчаслівы, моцна пашырыў радавыя ўладанні. Напачатку 1448 года сканаў Крыстафер III Баварскі, кароль Даніі, Нарвегіі і Швецыі. Пасля 8-месячнага міжцарства шведы абралі сабе каралём Карла Кнутсана, а датчане, якімі кіраваў біскуп Роскіле, спынілі свой выбар на Крысціяне, які ўслед за тым заручыўся з 18-гадовай удавой свайго папярэдніка, каралевай Даратэяй. Вяселле адбылося праз год, а праз два дні Крысціян быў каранаваны дацкай каронай.

Карл Кнутсан з дапамогай нарвежскага архібіскупа Аслака Болта дамогся таго, каб яго каранавалі каралём Нарвегіі. У 1450 годзе ён быў, аднак, быў зрынуты, і Крысціян каранаваўся нарвежскай каронай у Тронхейме. Падтрыманы дацкім дваранствам і ўладарнымі князямі Паўночнай Германіі, Крысціян аднавіў пасля паўстання сваю ўладу ў Швецыі (1456—57). Праз тры гады Крысціяну ўдалося далучыць і герцагствы Шлезвіг і Гольштэйн.

Новыя паўстанні ў Швецыі раскалолі унію; бітва пад Брункебергам у 1471 годзе назаўжды закрыла шлях да аднаўлення уніі мірным шляхам. Да гэтага далучыліся сваркі Крысціяна з братамі і вялікія фінансавыя цяжкасці. У канцы свайго валадарання Крысціян падрыхтаваў новы паход у Швецыю, але смерць перашкодзіла яму выканаць яго планы.

Пры ім заснаваны Капенгагенскі ўніверсітэт.

Сям’я

28 кастрычніка 1449 года ў Капенгагене Крысціян I ажаніўся з удавой папярэдняга караля Даніі, Нарвегіі і Швецыі Крыстафера III Баварскага Даратэі Брадэнбургскай, дачкой маркграфа Брандэнбург-Кульмбахскага Іагана і Барбары Саксен-Вітэнбергскай. У шлюбе нарадзіліся пяцёра дзяцей:

  • Олаф (1450—1451);
  • Кнуд (1451—1455);
  • Іаган (1455—1513), кароль Даніі і Нарвегіі ў 1481—1513 гг., кароль Швецыі ў 1497—1501 гг.;
  • Маргарыта (1456—1486), з 1469 года жонка караля Шатландыі Якава III;
  • Фрэдэрык (1471—1533), кароль Даніі і Нарвегіі ў 1523—1533 гг.

Гербы Крысціяна I

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 17 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Kristian I — 1917.
  3. ↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  4. 1 2 3 4 5 Lundy D. R. The Peerage

Літаратура

Христиан I, датский король // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.