Залозы ўнутранай сакрэцыі, інкрэторныя залозы, эндакрынныя залозы — органы жывёл і чалавека, якія выпрацоўваюць і выдзяляюць фізіялагічна акгыўныя рэчывы (гармоны) непасрэдна ў кроў або лімфу. У іх адсутнічаюць вывадныя пратокі.
Да залоз унутранай сакрэцыі належаць гіпаталамус, гіпофіз, эпіфіз, наднырачныя залозы, парашчытападобныя залозы, палавыя залозы (іх унутрысакраторныя элементы), шчытападобная залоза, астраўкі падстраўнікавай залозы. Эндакрынньы функцыі ўласцівы вілачкаеай залозе, плацэнце, эндакрынным клеткам стрававальнага тракту (слінныя залозы, страўнік, кішэчнік), дыхальных шляхоў, нырак, сэрца, печані і інш. Залозы ўнутранай сакрэцыі шчодра забяспечваюцца крывёй, таму гармоны хутка паступаюць у кроў, з якой трапляюць да органаў, тканак і аказваюць спецыфічнае рэгулюючае дзеянне на метабалізм. Залозы ўнутранай сакрэцыі знаходзяцца паміж сабой у функцыянальнай залежнасці і складаюць цэласную эндакрынную сістэму, якая ажыццяўляе гарманальную рэгуляцьпо ўсіх асноўных працэсаў жыццядзейнасці. Разам з нервовай сістэмай залозы ўнутранай сакрэцыі рэгулююць усе функцыі арганізма. Іх рэгулюючы цэнтр — гіпаталамус.
Парушэнне функцый залоз унутранай сакрэцыі вядзе да цяжкіх эндакрынных захворванняў.
Літаратура
- Леанцюк А. С. Залозы ўнутранай сакрэцыі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).