Другая інтэрвенцыя ў Лівіі
Асноўны канфлікт: Грамадзянская вайна ў Лівіі (з 2014), Ваенная аперацыя супраць Ісламскай дзяржавы
Harrier AV-8B на борце USS Wasp перад баявым вылетам на тэрыторыю Лівіі. 11 жніўня 2016 г.
Дата з 13 лістапада 2015 па 30 кастрычніка 2019
Месца Лівія
Прычына дзейнасць ісламістаў у Лівіі
Вынік перамога блока
Праціўнікі
 ЗША
 Вялікабрытанія
 Францыя
 Італія
пры падтрымцы:
Лівія УНЗ 		Ісламская дзяржава
АКІМ
Камандуючыя
Злучаныя Штаты Амерыкі Дональд Трамп (з 2017)
Злучаныя Штаты Амерыкі Барак Абама (да 2017)
Лівія Фаіз Сарадж 		Абу Набіл аль-Анбары †
Абу Худхейфа аль-Мухаджыр
Сілы бакоў
невядома невядома
Страты
Злучаныя Штаты Амерыкі 1 забіты
Францыя 2 забітых, 1 верталёт збіты 		звыш за 1000 забітых
Агульныя страты
37 мірных жыхароў загінулі пры бамбардзіроўках у Сірце[1]

    Другая інтэрвенцыя ў Лівіі — ваеннае ўмяшанне шэрагу краін блока НАТА ў лівійскі канфлікт з 2015 года, справакаванае актыўнай дзейнасцю тэрарыстычнай арганізацыі ІДІЛ у Лівіі. Папярэдняя інтэрвенцыя адбылася ў 2011 годзе і пацягнула за сабой звяржэнне і забойства лідара краіны Муамара Кадафі.

    Абстаноўка

    У 2014 годзе ісламарадыкальная групоўка «Ісламская дзяржава Ірака і Леванта», якая ў той час хутка набірала ўплыў ва ўсім свеце, вырашыла скарыстацца двоеўладдзем і грамадзянскай вайной у Лівіі. Баевікі арганізацыі нанеслі шэраг паражэнняў прыхільнікам УНК і ППЛ, захапіўшы Сірт, ненадоўга акупаваўшы Дэрну, а таксама Бенгазі, Нафалію і шэраг іншых гарадоў краіны. Тым часам на Блізкім Усходзе Злучаныя Штаты разгарнулі ваенную аперацыю супраць групоўкі ІДІЛ.

    Ход інтэрвенцыі

    13 лістапада 2015 года ЗША здзейснілі паветраны ўдар па Дэрне, забіўшы лідара Ісламскай дзяржавы ў Лівіі Абу Набіля аль-Анбары, які з 2004 па 2010 гады ўзначальваў «Аль-Каіду» ў Іракскай вайне. Гэта была першая ваенная акцыя супраць ІДІЛ з боку ЗША на тэрыторыі Лівіі[2].

    19 лютага 2016 года ваенныя самалёты ЗША нанеслі паветраны ўдар па некалькіх аб’ектах ІДІЛ у Лівіі, у тым ліку і па трэніровачным лагеры баевікоў. Навучальная база знаходзілася недалёка ад Сабрата, дзе на момант бамбардзіроўкі знаходзілася 60 чалавек. У выніку ўдару больш за 40 чалавек былі забіты.

    30 красавіка ў СМІ з’явілася інфармацыя аб тым, што італа-брытанская калона спецпрызну НАТА трапіла ў засаду баевікоў па дарозе у Сірт. Паведамлялася таксама аб планаванні сумеснай аперацыі супраць байцоў «Ісламскага дзяржавы» ў горадзе Сірт. Прэзідэнцкі савет заклікаў усе бакі аб’яднацца і чакаць аперацыі. У той жа час Італія збіралася павялічыць колькасць свайго кантынгенту ў Лівіі з 600 да 6000 салдат, Брытанія — да 1000 вайскоўцаў[3].

    20 ліпеня баевікі радыкальнай ісламісцкай групоўкі «Брыгада абароны Бенгазі» збілі французскі ваенны верталёт у Лівіі, падчас чаго два супрацоўніка французскага спецпрызну загінулі[4].

    1 жніўня распачаліся ўдары з паветра ВПС ЗША па пазіцыях ісламістаў, а затым і падлучэнне да баёў за Сірт амерыканскіх і брытанскіх спецназаўцаў. Барак Абама аддаў загад аб нанясенні паветраных удараў па пазіцыях ІД у горадзе без абмеркавання і санкцыі з боку кангрэса, а працягласць паветранай аперацыі не была вызначана часовымі рамкамі. Далёка не ўсе ў Лівіі падтрымалі рашэнне ўрада ў Трыпалі запрасіць на дапамогу амерыканцаў і іх саюзнікаў. Іншы канкуруючы ўрад і іншы парламент на чале з Агіла Салах Іса (базаваўся ў Табруку), а таксама генерал Халіфа Хафтар, рашуча выступілі супраць замежнага ваеннага ўдзелу ў вырашэнні лівійскіх праблем. Пасля таго як на тэрыторыю Лівіі ўпалі першыя амерыканскія бомбы, урад у Табруку выклікаў для тлумачэнняў амерыканскага пасла[5].

    Пачынаючы з 22 верасня інтэнсіўнасць авіяўдараў ЗША па баевіках ІДІЛ у Лівіі запаволіліся, паколькі лік паўстанцаў, якія хаваліся ў цяжкадаступнай частцы Сірта, скараціўся (амерыканцы нанеслі 50 паветраных удараў па мэтам ворага ў параўнанні з 108 у жніўні), дзе засталося каля 200 баевікоў[6].

    2 кастрычніка ЗША здзейснілі 20 авіяўдараў (у выніку чаго агульная колькасць удараў дасягнула 201) па Лівіі[7]. 11 кастрычніка амерыканцы правялі 51 авіяўдар па мэтам ІДІЛ у Лівіі, у прыватнасці ў Сірце і вакол яго[8].

    4 лістапада Fox News паведаміла, што амерыканскія вайскоўцы спынілі бамбардзіроўкі пазіцый ІДІЛ у Сірце[9].

    18 студзеня 2017 года два бамбардзіроўшчыка ВПС ЗША B-2 і адзін дрон «Reaper» нанеслі ўдар па двух лагерах ІДІЛ у 28 мілях на поўдзень ад Сірта, забіўшы больш за 80 баевікоў[10].

    30 сакавіка 2018 здзейснены авіяўдар па АКІМ, падчас якога было забіта двое тэрарыстаў, уключаючы Мусу Абу Даўда, высокапастаўленага члена групоўкі[11].

    З 3 па 6 лютага 2019, пасля шэрагу паразаў у раёне Себхі, баявыя групы з Нігера[12] і Чада[13] пачалі сыходзіць з краіны. Адзін з атрадаў чадскіх баевікоў падчас свайго адступлення падвергнуўся бамбардзіроўцы ВПС Францыі[14]. 13 лютага, згодна з інфармацыяй УНА, ВПС ЗША нанеслі паветраны ўдар у раёне Убары па пазіцыях баевікоў Аль-Каіды. Аднак на наступны дзень Злучаныя Штаты выпусцілі заяву, што яны не праводзілі паветраных рэйдаў у дадзеным раёне[15].

    19 верасня ВПС ЗША нанеслі паветраны ўдар па горадзе Марзук. Амерыканцы заявілі, што мэтай налёту былі баевікі тэрарыстычнай арганізацыі «Ісламская дзяржава», аднак мясцовыя жыхары ў сацсетках паведамлялі пра ахвяры сярод мірнага насельніцтва. Згодна з інфармацыяй відавочцаў, у выніку авіяўдару загінулі трое грамадзян, якія не мелі ніякага дачынення да радыкалаў. У паведамленні прыводзілася карта з указаннем прыблізнага месца, куды трапілі амерыканскія бомбы[16].

    27 верасня ВПС ЗША нанеслі ўдар па пазіцыях баевікоў на паўднёвым захадзе краіны, знішчыўшы 17 тэрарыстаў[17].

    2 кастрычніка амерыканскія самалёты атакавалі баевікоў ІДІЛ у раёне Мурзука, якія адыходзілі пасля папярэдніх авіяўдараў. У выніку бамбардзіроўкі 26 тэрарыстаў загінулі[18].

    Вывад і вяртанне кантынгента AFRICOM

    4 красавіка 2019 камандуючы Лівійскай нацыянальнай арміяй маршал Халіфа Хафтар загадаў войскам пачаць наступленне на сталіцу краіны Трыпалі[19]. На гэтым фоне, 7 красавіка Афрыканскае камандаванне Узброеных сіл ЗША (AFRICOM) паведаміла, што часова выводзіць свой кантынгент з Лівіі з меркаванняў бяспекі[20]. Аднак у канцы красавіка паведамлялася аб групе амерыканскіх вайскоўцаў у раёне Місураты. Вайскоўцы ЗША нібыта прыбылі на хуткасных катэрах з суседняга Туніса. Афіцыйнага пацверджання або абвяржэння гэтай інфармацыі не было. У той момант горад знаходзіўся пад кантролем сіл прэм’ер-міністра Ф. Сараджа[21].

    11 лютага 2020 года, па дадзеных інфармацыйнага партала «Голас Амерыкі», амерыканскія вайскоўцы, якія знаходзяцца ў Самалі, рыхтаваліся да перакідання ў Лівію. Па словах карэспандэнта службы нацыянальнай бяспекі, Афрыканскае камандаванне ўзброеных сіл ЗША разглядала ініцыятыву па перакідцы войскаў і браніраванай тэхнікі з самалійскага кірунку на лівійскі. Заяўлялася, што перадыслакацыя сіл будзе ажыццяўляцца для барацьбы з баевікамі і зніжэння тэрарыстычнай актыўнасці ў рэгіёне. Раней камандуючы Цэнтральнага камандавання ЗША Кенэт Макензі заявіў, што замежнае ўмяшанне ў справы Лівіі ставіць крыж на намаганнях па дасягненні міру. Ён заклікаў адмовіцца ад такой палітыкі, якая прыводзіць да росту напружанасці. Разам з тым, пасол ЗША ў Лівіі Рычард Норланд звярнуўся да кіраўніцтва Урада нацыянальнай згоды з патрабаваннем раззброіць усіх баевікоў і адмовіцца ад паслуг розных бандфарміраванняў[22].

    Гл. таксама

    Заўвагі

    1. ↑ The Last Days of ISIS’ Libya Stronghold
    2. ↑ Martin Pengelly (14 November 2015). "Islamic State leader in Libya 'killed in US airstrike'". The Guardian. Архівавана з арыгінала 2015-11-15. Праверана 14 November 2015. {{cite news}}: Невядомы параметр |dead-url= ігнараваны (прапануецца |url-status=) (даведка)
    3. ↑ Натовский спецназ понёс в Ливии первые потери в столкновении с ИГ Архівавана 10 кастрычніка 2018.
    4. ↑ В Ливии боевики сбили вертолет, погибли двое французских военных
    5. ↑ Ливия вновь становится горячей точкой / / Независимая газета
    6. ↑ US airstrikes in Libya slow as targets shrink. Stars and Stripes (22 верасня 2016).
    7. ↑ US bombing in Libya intensifies. Stars and Stripes (3 кастрычніка 2016).
    8. ↑ US bombing picks up against Islamic State militants in Libya. Stars and Stripes (11 кастрычніка 2016).
    9. ↑ US quietly ends Libya bombing campaign against ISIS. Fox News Channel (4 лістапада 2016).
    10. ↑ Ali, Idrees. U.S. strikes in Libya kill more than 80 Islamic State fighters.
    11. ↑ Browne, Ryan. US conducts first airstrike against al Qaeda in Libya.
    12. ↑ Niger: reddition de plusieurs rebelles de retour du sud-libyen, RFI, 11 février 2019.
    13. ↑ Célian Macé, Le maréchal Haftar fait des ricochets au Sahara, Libération, 8 février 2019.
    14. ↑ Tchad: nouvelle reddition de rebelles de l’UFR, RFI, 9 février 2019.
    15. ↑ U.S. military denies taking part in raid on al Qaeda site in Libya, Reuters, 14 février 2019.
    16. ↑ Авиация США по наводке ПНС нанесла удар по мирным жителям Ливии Архівавана 22 верасня 2019.
    17. ↑ США сообщили об уничтожении 17 террористов в результате авиаудара в Ливии
    18. ↑ В армии Хафтара заявили о ликвидации более 20 боевиков после ударов ВВС США
    19. ↑ Приезжавший к Шойгу ливийский маршал приказал наступать на Триполи // Лента. Ру, 4 апреля 2019
    20. ↑ Declining security in Libya results in personnel relocation, agility emphasis (англ.). US Africom in Twitter (7 красавіка 2018).
    21. ↑ СМИ: в Мисурате замечены группы военных США
    22. ↑ «Голос Америки» сообщил о переброске войск США из Сомали в Ливию Архівавана 24 чэрвеня 2021.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.