| Гарыет Табмен | |
|---|---|
| англ.: Harriet Tubman[1] | |
 | |
| Імя пры нараджэнні | англ.: Araminta Ross |
| Род дзейнасці | пісьменніца, медычная сястра, праваабаронца, абаліцыяніст, палітычны актывіст, разведчык, суфражыстка, дзеяч фемінізму |
| Дата нараджэння | 6 сакавіка 1822[2] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 10 сакавіка 1913[4][5] (91 год) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Веравызнанне | хрысціянства[9] |
| Муж | John Tubman[d] |
| Партыя | |
| Узнагароды і прэміі | |
| Аўтограф |
%252C_front.jpg.webp){kind=small} |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
.svg.png.webp){kind=small}
Гарыет Та́бмен[10] (англ.: Harriet Tubman, народжаная Арамінта Рос (англ.: Araminta Ross); каля 1820 года, графства Дорчэстэр, Мэрыленд — 10 сакавіка 1913, Обурн, Нью-Ёрк) — амерыканская абаліцыяністка, гераіня афраамерыканцаў, змагар супраць рабства ў ЗША.
Нарадзілася ў сям’і раба. Каля 1849 года (увосень 1849 года[11])збегла ад рабаўладальніка ў Філадэльфію. Далучылася да абаліцыянісцкага руху. Прымала ўдзел у дзейнасці «Падземнай чыгункі». У 1850-х гадах ажыццявіла 19 паездак на рабаўладальніцкі Поўдзень ЗША[12] і асабіста вызваліла больш за 300 рабоў. У час Грамадзянскай вайны 1861—1865 гадоў была разведчыцай і медыцынскай сястрой у арміі Поўначы. У 1863 годзе арганізавала партызанскі атрад, які дзейнічаў у паўднёвых штатах і прымала ўдзел у аперацыі па вызваленню 750[12] рабоў. Пасля вайны Гарыет Табмен змагалася супраць расавай дыскрымінацыі і прыгнечання неграў, выступала за раўнапраўе жанчын, за наданне жанчынам выбарчавага права.
Зноскі
- ↑ Union List of Artist Names
- ↑ Find a Grave — 1996. Праверана 20 сакавіка 2021.
- ↑ A century after Harriet Tubman died, scholars try to separate fact from fiction / S. Buzbee — Washington: Fred Ryan, 2013. — ISSN 0190-8286; 2641-9599 Праверана 7 верасня 2016.
- ↑ Harriet Tubman // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Harriet Tubman // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ JSTOR — 1995.
- ↑ http://www.nytimes.com/2003/11/08/opinion/where-the-streets-have-too-many-names.html
- ↑ http://www.nytimes.com/2007/06/24/books/review/Bell.html
- ↑ Larson K. C. http://www.harriettubmanbiography.com/harriet-tubman-biography.html
- ↑ БелЭн 2002.
- ↑ Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017.
- 1 2 ВСЭ 1976.
Літаратура
- Та́бмен Гарыет // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 367. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Та́бмен Гарриет // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 162. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
- Conrad E., Harriet Tubman.Negro soldier and abolitionist, New York 1942.