| |
Краіна | Сацлагер |
---|---|
Дата | другая палова 1989 года |
Прычына | Крызіс сацыялістычнай сістэмы |
Асноўная мэта | Палітычныя і эканамічныя рэформы |
Вынік | Пераход да дэмакратыі ў НСРА, НРБ, ВНР, ПНР, СРР, ЧССР, СФРЮ, СССР, рыначныя рэформы ў КНР, СРВ, ЛНДР, |
Арганізатары | Дэмакратычныя партыі |
Колькасць удзельнікаў | каля 1 млн.чалавек |
Праціўнікі | Сацлагер |
Загінула | невядома |
Арыштавана | Мікалае Чаўшэску і інш. |
«Восень народаў» — азначэнне працэсу звяржэння камуністычных рэжымаў у Цэнтральнай і Усходняй Еўропе, кульмінацыя якога прыйшлася на восень 1989 года. Ужываецца па аналогіі з «вясной народаў» — рэвалюцыйнымі падзеямі ў Еўропе 1848—1849 гадоў.
Хваля пачалася з Польскай Народнай Рэспублікі, за ёй рушылі ўслед рэвалюцыі, як правіла, мірныя, у ГДР, Чэхаславацкай Сацыялістычнай Рэспубліцы, Венгерскай Народнай Рэспубліцы і Народнай Рэспубліцы Балгарыя. Сацыялістычная Рэспубліка Румынія стала адзінай краінай, дзе змена ўлады прайшла гвалтоўным шляхам, а былы глава дзяржавы быў расстраляны.
Гэты ланцуг падзей разам з наступным распадам СССР у 1991 годзе прывялі да заканчэння халоднай вайны.
Гісторыя
У 1989—1991 гадах пад уплывам масавых грамадскіх пратэстаў супраць камуністычнай партыі ў Польшчы, Венгрыі, Германскай Дэмакратычнай Рэспубліцы, Чэхаславакіі, Балгарыі і Албаніі пачаліся перамовы з апазіцыяй, якая на той момант знаходзілася ў нелегальных умовах. З прычыны перамоў камуністычныя рэжымы адмовіліся ад дыктатарскага ўраду на карысць шматпартыйнай сістэмы.
У большасці былых сацыялістычных краінах змена ўлады адбылася мірным шляхам, толькі ў Румыніі рэжым Нікалае Чаўшэску быў зрынуты ўзброеным паўстаннем 1989 года.
Прыклады
- Пратэсты ў Польшчы
- Аксамітная рэвалюцыя
- Калапс Германскай Дэмакратычнай Рэспублікі
- Румынская рэвалюцыя 1989 года
- Балтыйскі шлях
Глядзіце таксама
Літаратура
- Універсальний словник-енциклопедія / Гол. ред. ради академік НАНУ М. Попович. — 4-те вид., виправл., доп. — Видавництво «ТЕКА». — 2006. — С. 924.