Амерыканскі інструктар з афганскім вайскоўцам падчас заняткаў па стральбе, 2019 год.
Афіцэр украінскай арміі А.Зайчук разам з іракскімі вайскоўцамі, 2003 год.
Палкавая група савецкіх спецыялістаў у В’етнаме, 1967 год.

Ваенны саветнік (ваенны спецыяліст) — прадстаўнік узброеных сіл адной дзяржавы, накіраваны ва ўзброеныя сілы іншай дзяржавы ў адпаведнасць з двухбаковым міжурадавым пагадненнем для аказання дапамогі ў навучанні войскаў, засваенні ваеннай тэхнікі і ўзбраення, падрыхтоўцы кадраў і г.д.[1], або для падрыхтоўкі антыўрадавых арганізацый для звяржэння законных урадаў.

У некаторых сітуацыях ваенныя саветнікі могуць прыцягвацца да непасрэднай арганізацыі і вядзенні баявых дзеянняў[1]. Да катэгорыі ваенных спецыялістаў акрамя іншых ставяцца перакладчыкі, кансультанты, выкладчыкі, інструктары і прадстаўнікі іншых ваенных спецыяльнасцяў[1].

Расія

У Расійскай імперыі ваенны саветнік — ваенны чын 5-га класа Табелі аб рангах (1763—1809), класнае званне па ваенным ведамстве (1809—1836) і грамадзянскі чын 6-га класа (1836—1848). Ужо ў савецкі перыяд тэрмін набыў сучаснае значэння. У СССР актыўна вялася практыка накіравання сваіх вайскоўцаў як ваенных спецыялістаў за мяжу, перш за ўсё ў краіны сацыялістычнага лагера. У сучаснай Расіі ўсе пытанні, звязаныя з камандзіраваннем ваенных спецыялістаў за мяжу і з кіраўніцтвам іх работай вырашаюцца Галоўным упраўленнем Міжнароднага ваеннага супрацоўніцтва Міністэрства абароны Расійскай Федэрацыі[1].

Сярод краін, дзе знаходзяцца альбо знаходзіліся расійскія ваенспецы лічацца: Эфіопія (1998—2000), Сірыя (з 2015), Судан, Лівія і ЦАР (з 2018), Венесуэла (2019).

ЗША

У гады Халоднай вайны, нароўні з Савецкім Саюзам, ЗША адпраўлялі ў саюзныя дзяржавы сваіх саветнікаў. Адзін з самых вядомых выпадкаў з амерыканскімі ваенспецамі — Аперацыя «Цыклон», якая праводзіліся ў гады Афганскай вайны (1979—1989) для дапамогі маджахедам. Станам на 2016 год, амерыканскія ваенныя саветнікі былі накіраваныя ў 70% дзяржаў і краін свету[2], сярод якіх Нігер, Самалі, Емен, Сірыя, Ірак і Афганістан.

Беларусь

Узброеныя Сілы Рэспублікі Беларусь накіроўвалі сваіх ваенных спецыялістаў у такія краіны як Кот-д’Івуар, Венесуэла, Лівія, Емен і Дэмакратычная Рэспубліка Конга, дзейнічаючы як афіцыйна, так і ўтойліва. У сябе на радзіме яны раней займаліся падрыхтоўкай вайскоўцаў з Нігерыі. Звычайна ў краіне рэдка распаўсюджваюцца аб падобнага роду дзейнасці, асабліва ў дзяржаўных СМІ, а пасяджэнне парламента Беларусі па пытанні накіравання ваенных саветнікаў у тую ці іншую дзяржаву ажыццяўляецца ў закрытым рэжыме[3]. Афіцыйна мелі месца ваенныя місіі ў Венесуэле (акрамя СМІ, пра яе казаў і Прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка[4]), Лівіі (факт наяўнасці кантынгенту ваенных спецыялістаў у даваенны перыяд пацвердзіў саветнік пасольства Беларусі ў Трыпалі Георгій Грамыка, але адмаўляўся які-небудзь удзел у баявых дзеяннях[5]) і Емене (пацвердзілі прадстаўнік МЗС Андрэй Савіных[6] і кіраўнік Дзяржкамваенпрама Сяргей Гурулёў[7]), а таксама кампанія па падрыхтоўцы і навучанню нігерыйскіх ваеннаслужачых (апублікаваныя фатаграфіі «Цэнтра спецыяльнай падрыхтоўкі»[8]). У іншых выпадках урад краіны часцяком адмаўляе або наогул ніяк не каментуе падобнага роду інфармацыю.

Іншыя краіны

Зноскі

  1. 1 2 3 4 Советник военный (военный специалист) // Военная энциклопедия / Иванов С. Б.. — М.: Военное издательство, 2003. — Т. 7. — С. 538. — ISBN 5-203-01874-X.
  2. ↑ Сайт ИА REGNUM, Максим Исаев, 9 февраля 2018, 19:06, «American Conservative: Что скрывает закулисье военного парада в Вашингтоне?».
  3. ↑ Минск помог Каракасу создать систему ПВО, но не может добиться оплаты счетов | naviny.by Архівавана 29 лістапада 2020.
  4. ↑ Лукашенко заявил, что Белоруссия разрабатывала для Венесуэлы план обороны
  5. ↑ На стороне Каддафи воюют белорусские партизаны(недаступная спасылка) — Комсомольская правда, 6 апреля 2011
  6. ↑ Два белоруса стали жертвами нападения в Йемене: один убит, второй в критическом состоянии Архівавана 23 красавіка 2021. // TUT.BY, 26 ноября 2013
  7. ↑ Военные, которые пострадали в Йемене, работали по белорусскому контракту Архівавана 20 студзеня 2019. // TUT.BY (27 ноября 2013)
  8. ↑ Нигерийские солдаты проходят специальную подготовку в Беларуси для борьбы с боевиками в дельте Нигера Архівавана 16 ліпеня 2018. - Центр специальной подготовки Республики Беларусь

Літаратура

  • Минеев А. Наши на Вьетнамской войне, с. 30
  • Dacus, David M. So, Now You’re an Advisor. // Infantry. — May-June 1971. — Vol. 61 — No. 3.

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.