Белагруды вожык | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erinaceus concolor Martin, 1838 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Арэал | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ахоўны статус | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Вожык белагруды (Erinaceus concolor) — від насякомаедных жывёл сямейства вожыкавых.
Апісанне
Даўжыня цела 18,0—24,5 см, хваста 1,3—2,4 см. Маса цела 0,6—1,2 кг. Зверху цела ўкрыта калючкамі, знізу цвёрдай поўсцю. Афарбока буравата-белая, зямліста-шэрая або жоўтая. У некаторых асобін на грудзях ёсць вялікая пляма з белых валасоў, якая часта пераходзіць на горла і бруха; радзей белая пляма адсутнічае і ніз цела аднатоннага светла-шэрага колеру. Канечнасці пяціпальцавыя, кіпцюры моцныя і доўгія.
Пашырэнне
Пашыраны ва Усходняй Еўропе (ад Кастрамской і Кіраўскай абласцей Расіі да Крыма і Каўказа), на Балканах, у Малой Азіі, Іране і інш. Распаўсюджаны на Беларусі (раней лічылася, што тут жыве падвід еўрапейскага (звычайнага) вожыка — Erinaceus europaeus romanicus). Заходняя частка арэалу ахоплівае паўднёвую і ўсходнюю Польшчу, паўднёва-ўсходнюю частку Славакіі, Румынію, Югаславію і Балгарыю. На ўсходзе пашыраны на Паўднёвым Урале і ў паўночна-заходнім Казахстане.
Селіцца ў лясах, на высечках, у пасевах сельскагаспадарчых культур, на агародах, у садах, поймах рэк.
Асаблівасці біялогіі
Корміцца насякомымі, жабамі, яшчаркамі, змеямі, мышападобнымі грызунамі, сакаўнымі пладамі і ягадамі. У пошуку корму за ноч прабягае да 3 км, пры небяспецы згортваецца ў клубок, выстаўляючы іголкі ва ўсе бакі.
Жыве па адным або парамі. Гнёзды на зямлі, часам у норах. Начная жывёла.
Зімой вожыкі ўпадаюць у глыбокую спячку ў загадзя падрыхтаваным гняздзе. У час спячкі ў іх рэзка зніжаецца тэмпература цела і запавольваецца дыханне. З надыходам вясны вожыкі прачынаюцца і актыўна шукаюць ежу.
Полавая спеласць на другім годзе жыцця. Гон увесну. Цяжарнасць 49 сутак, у прыплодзе 3-8 дзіцянят. Іголкі ў іх з’яўляюцца толькі праз некалькі дзён.
Малаадчувальныя да розных ядаў, у т.л. змяінага.
Утрыманне ў няволі
Добра пераносіць няволю, часты аб'ект утрымання ў кутках жывой прыроды.
Літаратура
- Біялогія: вучэб. дапам. для 8-га кл. агульнаадукац. устаноў з беларус. мовай навучання / Л. В. Камлюк, А. С. Шалапёнак; пер. з рус. мовы Г. І. Кулеш. — 3-е выд., дап. — Мн.: Нар. асвета, 2010. — 222 с.: іл. ISBN 978-985-03-1367-6.
- Гричик В., Бурко Л. Животный мир Беларуси. Позвоночные: учеб. пособие. — Мн.: Изд. центр БГУ, 2013. — 399 с. ISBN 978-985-553-128-0.
- Корачкіна Л. Вожык звычайны // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.