Аэрапорт Тбілісі імя Шата Руставелі | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ІАТА: TBS — ІКАА: UGTB | |||||||
Інфармацыя | |||||||
Краіна | |||||||
Эксплуатант | TAV Airports Holding[d] | ||||||
Вышыня НУМ | 495 м | ||||||
Сайт | tbilisiairport.com | ||||||
Карта | |||||||
' |
|||||||
Узлётна-пасадачныя палосы | |||||||
|
|||||||
Статыстыка | |||||||
Гадавы пасажырапаток | 2 998 785[1] | ||||||
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Міжнародны аэрапорт Тбілісі імя Шата Руставелі[2] (груз. თბილისის შოთა რუსთაველის სახელობის საერთაშორისო აეროპორტი) (IATA: TBS, ICAO: UGTB), раней Міжнародны аэрапорт Нова-Аляксееўка — галоўны міжнародны аэрапорт Грузіі, размешчаны за 17 км на паўднёвы ўсход ад сталіцы Тбілісі.
Гісторыя
Першы будынак тэрмінала аэрапорта быў пабудаваны ў 1952 годзе. Па праекце архітэктара В. Берыдзэ ў стылі сталінскай архітэктуры будынак меў план паверха з сіметрычнымі восямі і манументальны рызаліт у выглядзе порціка. Два бакавыя крылы мелі аркатуры ў вялікім ордару. Новы будынак тэрмінала быў скончаны ў 1990 годзе, спраектаваны ў інтэрнацыянальным стылі[3]. У 1981 годзе аэрапорт Тбілісі быў 12-м па велічыні аэрапортам Савецкага Саюза, з 1 478 000 пасажырамі на так званых цэнтральных лініях, гэта значыць на рэйсах, якія злучалі Тбілісі з гарадамі іншых савецкіх рэспублік[4]. У 1998 годзе колькасць пасажыраў скарацілася да 230 000 у год[5].
Міжнародны аэрапорт Тбілісі эксплуатуецца TAV з кастрычніка 2005 года. У Грузіі кампанія таксама працуе з аэрапортам Батумі на 20-гадовы тэрмін, пачынаючы з мая 2007 года[6] холдынг TAV Airports, які валодае 76 % акцый аператара аэрапорта Тбілісі TAV Urban Georgia, дамовіўся з грузінскімі дзяржаўнымі Аб’яднанымі аэрапортамі Грузіі аб рэканструкцыі невыкарыстоўванай узлётна-пасадачнай паласы, адной з дзвюх узлётна-пасадачных палос у аэрапорце Тбілісі. Старая ўзлётна-пасадачная паласа была рэканструявана і пашырана ў адпаведнасці са стандартамі ІКАО і правіламі кода F, і аэрапорт атрымаў магчымасць прымаць усе тыпы самалётаў, уключаючы Boeing 747-8, Airbus A380-800, Ан-225 і Ан-124[7].
Пасажырапаток у аэрапорце за 2009—2016 гады патроіўся да 2,2 мільёнаў пасажыраў.
Агляд
У лютым 2007 года быў завершаны праект рэканструкцыі з будаўніцтвам новага міжнароднага тэрмінала, паркоўкі, добраўпарадкаваннем перона, рулёжнай дарожкі і ўзлётна-пасадачнай паласы і набыццём наземнага абсталявання. Пабудавана чыгуначная сувязь з цэнтрам горада. Двойчы ў дзень цягнікі адпраўляюцца ў кожным з кірункаў[8]. Праспект Джорджа Буша вядзе ад аэрапорта[9] да цэнтра Тбілісі[10].
Аэрапорт мае сучасны і функцыянальны дызайн. Ён распрацаваны, каб забяспечыць аптымальную плынь пасажыраў і багажу са стаянкі да самалётаў на 25 000 м² агульнай карыснай плошчы. Ёсць магчымасці для будучых пашырэнняў без перапынення працы тэрмінала. Ён мае высокатэхналагічныя сучасныя сістэмы, якія ўлічваюць зручнасць пасажыраў і эфектыўнасць працы тэрміналаў на ўсіх функцыянальных прасторах. Продаж прадуктаў харчавання і напояў ажыццяўляецца ў 7 пунктах, штат супрацоўнікаў складае 75 чалавек, у той час як паслугі Duty Free прадастаўляецца ў чатырох крамах[11]. Агульны кошт праекта склаў 90,5 млн долараў ЗША. Прапускная магчымасць будынка тэрмінала складае 2,8 мільёна пасажыраў у год[12]. Агенцтвам-выканаўцам і заказчыкам праекта з’яўляецца TAV Urban Georgia.
На працягу 2016 года была ўзноўлена асноўная ўзлётна-пасадачная паласа аэрапорта і абсталявана новымі навігацыйнымі агнямі, што павысіла ўзровень бяспекі ўзлётна-пасадачнай паласы. Таксама былі дададзены ліхтары аховы ўзлётна-пасадачнай паласы, святлодыёдныя сігналы прыпынку і кіруючыя знакі на ўсіх пазіцыях, якія ўтрымліваюцца на галоўнай узлётна-пасадачнай паласе аэрапорта. Сістэма прызямлення прыбораў таксама была абноўлена да CAT II, што дазваляе самалётам садзіцца ў дрэнных умовах надвор’я. Была абноўлена сістэма кіравання і маніторынгу асвятлення аэрадрома, уключаючы ўстаноўку новых сігналаў на ўсіх чатырох рулёжных дарогах[13].
У 2016 годзе з-за павелічэння пасажырскага попыту TAV Georgia пачала будаўніцтва новага тэрмінала прыбыцця. Новы тэрмінал быў адкрыты прэм’ер-міністрам Грузіі Георгіем Квірыкашвілі, прэзідэнтам холдынга TAV Сані Сенарам, міністрам транспарту, марскіх зносін і камунікацый Турцыі Ахметам Арсланам і міністрам эканомікі і ўстойлівага развіцця Грузіі Гіоргіем Гахарыем 26 верасня 2017 года. Новы комплекс інтэграваны з існуючым будынкам тэрмінала і павялічыў прапускную здольнасць аэрапорта да 4 мільёнаў пасажыраў штогод. Тэрмінал заняў агульную плошчу 12 000 м² і абсталяваны стаянкай на пяць самалётаў[14].
Новая наземная лінія метро Тбілісі, якая звязвае аэрапорт з горадам, была анансавана ў кастрычніку 2018 года. Прапанаванае пашырэнне звяжа аэрапорт са станцыяй Самгоры ў якасці пункта перасадкі з першай лініяй. Будаўніцтва павінна было пачацца ў канцы 2019 года[15].
Авіякампаніі і напрамкі
Пасажырскія
Авіякампанія | Пункты прызначэння |
---|---|
Aegean Airlines | Афіны |
Air Arabia | Шарджа |
Air Astana | Алматы, Нур-Султан[16] |
Air France | Сезонны: Парыж (Шарль дэ Голь)[17] |
airBaltic | Рыга |
Aircompany Armenia | Гюмры, Ерэван |
AnadoluJet | Анкара, Стамбул (Сабіхі Гёкчэн)[18] |
Arkia | Сезонны: Тэль-Авіў (Бен-Гурыён)[19] |
Белавія | Мінск |
Buta Airways | Баку[20][21] |
China Southern Airlines | Пекін (Дасін),[22] Урумчы[23] |
Eurowings | Сезонны: Дзюсельдорф[24] |
flydubai | Дубай[25] |
Georgian Airways | Амстердам, Берлін, Кіеў (Барыспаль), Лондан Гатвік, Парыж (Шарль дэ Голь), Тэль-Авіў (Бен-Гурыён),[26] Вена, Ерэван[27] Сезонныя: Бахрэйн, Барселона,[28] Батумі, Балоння, Прага |
Gulf Air | Бахрэйн |
Israir Airlines | Сезонныя: Тэль-Авіў (Бен-Гурыён) |
Jazeera Airways | Кувейт[29] |
LOT Polish Airlines | Варшава (Шапен) |
Lufthansa | Мюнхен |
MyWay Airlines | Тэль-Авіў (Бен-Гурыён) |
Pegasus Airlines | Стамбул (Сабіхі Гёкчэн)[30] |
Qatar Airways | Доха |
SCAT Airlines | Актау |
SkyUp | Харкаў,[31] Кіеў (Барыспаль), Львоў,[31] Адэса[31] |
Sun d'Or | Тэль-Авіў (Бен-Гурыён) |
Turkish Airlines | Стамбул |
Ukraine International Airlines | Кіеў (Барыспаль) |
Uzbekistan Airways | Ташкент[32] |
Грузавыя
Авіякампанія | Пункты прызначэння |
---|---|
Cargolux | Баку, Куала-Лумпур, Люксембург, Сінгапур, Тайвань (Таоюань) |
Silk Way Airlines | Баку |
Turkish Cargo | Бухарэст,[33] Стамбул |
Статыстыка
2019 | ▼ 3,1 % | |
---|---|---|
2018 | ▲ 20,4 % | |
2017 | ▲ 40,5 % | |
2016 | ▲ 22,0 % | |
2015 | ▲ 17,3 % | |
2014 | ▲ 9,7 % | |
2013 | ▲ 17,8 % | |
2012 | ▲ 15,2 % | |
2011 | ▲ 28,7 % | |
2010 | ▲ 17,1 % | |
2009 | ▼ 1,7 % | |
2008 | ▲ 16,1 % | |
2007 | ▲ 8,5 % | |
2006 | ▲ 3,7 % | |
2005 | ▬ |
Зноскі
- ↑ https://gcaa.ge/2022-%E1%83%AC%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1-%E1%83%93%E1%83%90%E1%83%AF%E1%83%90%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%9B%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%AA%E1%83%94%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%97-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A8%E1%83%98-%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98-88-%E1%83%98%E1%83%97-%E1%83%AE%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%9D-%E1%83%9B%E1%83%92%E1%83%96%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%99%E1%83%90%E1%83%93%E1%83%98-85-%E1%83%98%E1%83%97-%E1%83%90%E1%83%A6%E1%83%93%E1%83%92%E1%83%90/
- ↑ თბილისის აეროპორტს შოთა რუსთაველის სახელი მიენიჭა Interpressnews Georgia
- ↑ Baulig, Josef; Maia Mania; Hans Mildenberg; Karl Ziegler (2004). Architekturführer Tbilisi [нямецкая і грузінская]. Landeshauptstadt Saarbrücken/Technische Universität Kaiserslautern. p. 70. ISBN 3-936890-39-0.
- ↑ Sagers, Matthew; Thomas Maraffa. "Soviet Air-Passenger Transportation Network". American Geographical Society: 269.
{{cite journal}}
: Шаблон цытавання journal патрабуе|journal=
(даведка) - ↑ "Global transport". Chartered Institute of Transport in the UK. 1998.
{{cite journal}}
: Шаблон цытавання journal патрабуе|journal=
(даведка) - ↑ Civil Georgia. Civil.Ge - TAV Gets Tbilisi Airport Operation Extension for Planned USD 65m Investment(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 лютага 2015. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ tbilisiairport.com - TAV Georgia to invest $65 million in Tbilisi Airport(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 13 сакавіка 2016. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ "Traffic General Schedule". Georgian Railway.
- ↑ "Tbilisi International Airport". Airport-Tbilisi. Архіўная копія . Архівавана з першакрыніцы 11 верасня 2018. Праверана 25 лістапада 2022.
- ↑ "Tbilisi Officials Name Street After Bush".
- ↑ Tbilisi Airport Terminal Information(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 6 ліпеня 2007. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ Terminal features(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 29 красавіка 2016. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ Tbilisi Airport's New Arrivals Terminal, Tbilisi, Georgia . airport-technology.com.
- ↑ https://sputnik-georgia.ru/Tbilisi/20170926/237488250/Novyj-terminal-Tbilisskogo-ajeroporta-oficialno-otkryt.html
- ↑ A new metro, railway and electric cars: promises made to the Georgian public a week before elections (22 кастрычніка 2018).
- ↑ L, J (19 February 2015). "Air Astana Adds Seasonal Astana – Tbilisi Link June – August 2015". Airline Route. Праверана 20 February 2015.
- ↑ Mammadova, Tamilla (12 February 2020). "Air France to resume Tbilisi-Paris direct flights". Trend.Az [англійская]. Праверана 12 February 2020.
- ↑ Liu, Jim (10 January 2020). "Turkish Airlines files selected service transition to AnadoluJet in S20". Routesonline. Праверана 10 January 2020.
- ↑ Arkia.com
- ↑ Buta Airways preliminary operation from Sep 2017 (англ.) . routesonline.com (5 ліпеня 2017). Праверана 10 July 2017.
- ↑ "Azerbaijan's low-cost Buta Airways launches flights in Tbilisi". agenda.ge. 15 August 2017. Праверана 17 August 2017.
- ↑ Karsaulidze, Eka (20 June 2016). "New Tbilisi-Beijing Flight to Begin in September". Georgia Today. Праверана 22 June 2016. Архіўная копія(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 снежня 2020. Праверана 31 мая 2021.Архіўная копія(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 2 снежня 2020. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ "თბილისის აეროპორტში მგზავრებს "კორონავირუსზე" ამოწმებენ". imedinews.ge. 25 January 2020. Праверана 26 January 2020. Архіўная копія . Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2020. Праверана 31 мая 2021.
- ↑ Wert, Jakob (9 April 2021). "Eurowings to launch its first ever routes to Russia, Georgia". International Flight Network. International Flight Network (IFN). Праверана 14 May 2021.
- ↑ Flydubai launches Tbilisi flights . gulfnews.com. Праверана Mar 6, 2020.
- ↑ Liu, Jim (7 September 2018). "Georgian Airways adds new routes in S19". Routesonline. Праверана 7 September 2018.
- ↑ "Georgian Airways Destinations". georgian-airways.com/ [англійская]. Праверана 2018-01-11.
- ↑ Georgian Airways to Start Direct Flight to 5 New European Cities in 2018(недаступная спасылка). Georgia Today on the Web. Архівавана з першакрыніцы 20 кастрычніка 2020. Праверана 30 March 2018.
- ↑ "Kuwait's Jazeera Airways to launch Tbilisi flights in June". Agenda.ge. 19 March 2018. Праверана 14 September 2018.
- ↑ Scheduled Flight Search . Pegasus Airlines. Праверана 29 May 2012.
- 1 2 3 The maximum of Georgia: SkyUp announces more flights from Kyiv and regions . skyup.aero (26 лютага 2021).
- ↑ Uzbekistan Airways adds Tbilisi service from mid-July 2019 . Routesonline (22 красавіка 2019). Праверана 22 April 2019.
- ↑ https://boardingpass.ro/turkish-cargo-va-zbura-regulat-la-bucuresti-cu-a330f-din-4-noiembrie-2020/
- ↑ Tbilisi Airport - Airport Statistics(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 16 красавіка 2018. Праверана 31 мая 2021.
Спасылкі
- airport-tbilisi.com — афіцыйны сайт