Сістэмы злічэння ў культуры | |
---|---|
Інда-арабская сістэма злічэння | |
Арабская Індыйская Тамільская Бірманская |
Кхмерская Лаоская Мангольская Тайская |
Усходнеазіяцкія сістэма злічэння | |
Кітайская Японская Сучжоу Карэйская |
В'етнамская Лічыльныя палачкі |
Алфавітныя сістэмы злічэння | |
Абджадыя Армянская Арыябхата Кірылічная |
Грэчаская Эфіопская Яўрэйская Катапаядзі |
Іншыя сістэмы | |
Вавілонская Егіпецкая Этруская Рымская |
Аттычная Кіпу Майская |
Пазіцыйныя сістэмы злічэння | |
Дзесятковая сістэма злічэння (10) | |
2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 16, 20, 60 | |
Нега-пазіцыйная сістэма злічэння | |
Сіметрычная сістэма злічэння | |
Змешаныя сістэмы злічэння | |
Сістэма злічэння Фібаначчы | |
Непазіцыйныя сістэма злічэння | |
Адзінкавая (унарная) сістэма злічэння | |
Спіс сістэм злічэння |
Культура Арменіі |
---|
Літаратура |
Архітэктура |
Музыка |
Тэатр |
Танец |
Адзенне |
Дыван |
Мініяцюра |
Выяўленчае мастацтва |
Міфалогія |
Кнігадрукаванне |
Адукацыя |
Кіно |
Каляндар |
Сістэма злічэння |
Права |
Кулінарыя |
Армянская сістэма злічэння — гістарычная сістэма злічэння, створаная з выкарыстаннем маюскулаў (вялікіх літар) армянскага алфавіта.
У старой сістэме не было пазначэння для лічбы нуль, а лікавыя значэнні асобных літар падсумоўваліся. Прынцыпы, што ляжаць у грунце гэтай сістэмы, такія ж, як у старажытнагрэчаскім злічэнні і старажытнаяўрэйскім злічэнні. У сучаснай Арменіі выкарыстоўваюцца добра ўсім вядомыя арабскія лічбы. Армянскімі ж лічбамі карыстаюцца больш-менш падобна рымскім лічбам у сучаснай англійскай мове, прыкладам: Գարեգին Բ. азначае Гарэгін II і Գ. գլուխ азначат Раздзел III (у загалоўку).
Армянскія | Транслітарацыя | Арабскія (Індыйскія) |
---|---|---|
Ա | Айб | 1 |
Բ | Бен | 2 |
Գ | Гім | 3 |
Դ | Да | 4 |
Ե | Еч | 5 |
Զ | За | 6 |
Է | Э | 7 |
Ը | Т | 8 |
Թ | Тhо | 9 |
Ժ | Жэ | 10 |
Ի | Іні | 20 |
Լ | Люн | 30 |
Խ | Хе | 40 |
Ծ | Tза | 50 |
Կ | Кен | 60 |
Հ | Һо | 70 |
Ձ | Дза | 80 |
Ղ | Гхат | 90 |
Ճ | Тжэ | 100 |
Մ | Мен | 200 |
Յ | Һі | 300 |
Ն | Ну | 400 |
Շ | Ша | 500 |
Ո | Во | 600 |
Չ | Ча | 700 |
Պ | Пэ | 800 |
Ջ | Джэ | 900 |
Ռ | Ра | 1000 |
Ս | Се | 2000 |
Վ | Веў | 3000 |
Տ | Цюн | 4000 |
Ր | Рэ | 5000 |
Ց | Цо | 6000 |
Ւ | Һюн | 7000 |
Փ | Пhюр | 8000 |
Ք | Кhе | 9000 |
Алгарытм
Лікі ў армянскай сістэме злічэння атрымваюцца шляхам простага складання. Армянскія лічэбнікі пішуцца злева направа (як у армянскай мове). Хоць парадак лічбаў не мае значэння, бо выконваецца проста складанне, прынята запісваць іх у парадку змяншэння значэння.
Прыклады:
- ՌՋՀԵ = 1975 = 1000 + 900 + 70 + 5
- ՍՄԻԲ = 2222 = 2000 + 200 + 20 + 2
- ՍԴ = 2004 = 2000 + 4
- ՃԻ = 120 = 100 + 20
- Ծ = 50
Для лікаў, перавышальных 9000, над адпаведнай літарай малюецца рыса, што азначае множанне лікавага значэння на 10000; г.зн. 10000 пазначаецца літарай Ա з рысай над ёй, 20000 пазначаецца літарай Բ з рысай над ёй і г.д.