Культура Арменіі |
---|
Літаратура |
Архітэктура |
Музыка |
Тэатр |
Танец |
Адзенне |
Дыван |
Мініяцюра |
Выяўленчае мастацтва |
Міфалогія |
Кнігадрукаванне |
Адукацыя |
Кіно |
Каляндар |
Сістэма злічэння |
Права |
Кулінарыя |
Армянская музыка — шматвяковая музычная культура армянскага народа. У артыкуле разглядаюцца гісторыя, жанры і музычныя асаблівасці старажытнай, сярэднявечнай і сучаснай армянскай музыкі (як народнай так і прафесійнай). Фармаванне армянскай музыкі пачынаецца з II тыс. да н.э. ва ўзаемадзеянні з музычнымі культурамі старажытных народаў Пярэдняй і Малой Азіі[1].
Гістарычны нарыс
Антычнасць і Сярэднявечча
У III у. да н.э. ўжо была фармавана якасная своеасаблівасць армянскай музыкі[2].. Гістарычныя звесткі пра паганскія абрады старажытных армянаў, у прыватнасці пра мастацтва гохтанскіх спевакоў, гусанаў і віпасанаў (казачнікаў) прыведзены ў працах старажытны армянскіх гісторыкаў V стагоддзі Маўсеса Харынацы і Фаўстаса Бузанда[3]. З песень дахрысціянскай Арменіі захаваліся ўрыўкі вершаваных тэкстаў песень, што апавядаюць пра Ара Выдатным і асірыйскай царыцы Шамірам, пра цара Арташэсу і г.д., якія выконваліся пад музычнае суправаджэнне[4].. Харынацы, апісваючы гісторыі са старажытнаармянскай міфалогіі піша: «То ж у дакладнасці гаворыцца і ў песнях годных пераліку, якія клапатліва захоўваюцца, як я чуў, жыхарамі багатай віном вобласці Голтн. Сярод іх ёсць песні, што расказваюць пра Арташэса і яго сыноў і згадвалыя таксама нашчадкаў Аждахака, завучы іх іншасказальна цмокароднымі, бо Аждахак на нашай мове азначае цмока…»[5]. Адна з гэтых найстаражытнейшых песень, якая адносіцца да II стагоддзя да н.э., расказвала пра армянскага цара Арташэсу і аланскую царыцу Сатэнік[6].
Зноскі
- ↑ Музыкальный энциклопедический словарь. — М.: Советская энциклопедия, 1990.
- ↑ [Армянская Советская Социалистическая Республика Армянская музыка] — артыкул з БСЭ
- ↑ Vahan M. Kurkjian. Chapter XLV // A History of Armenia. — 1958.
- ↑ [Гусаны Армянская музыка] — артыкул з БСЭ
- ↑ Мовсес Хоренаци, «Истории Армении», кн. I, гл. 30
- ↑ Мовсес Хоренаци, «Истории Армении», кн. II, гл. 50
Гл. таксама
- Тыгран Геворгавіч Чухаджан
- The Deenjes