Апетыт (ад лац. Appetitus — імкненне, жаданне) — адчуванне, звязанае з патрэбай у ежы, а таксама фізіялагічны механізм, які рэгулюе паступленне ў арганізм харчовых рэчываў.
Апетыт цесна звязаны з дзейнасцю харчовага цэнтра, пераважна з яго аддзеламі ў гіпаталамусе і кары вялікіх паўшар'яў галаўнога мозгу. Апетыт вызначаецца прыходнай у харчовай цэнтр інфармацыяй аб умовах харчавання, паступленні і засваенні ежы, расходаванні харчовых запасаў. Апетыт не вынікае за вычарпаннем запасаў арганізму, а папярэджвае яго, таму шматлікія раздражняльнікі, якія фармуюць апетыт, могуць змяняць сваё сігнальнае значэнне ў адпаведнасці са змяненнем звыклага рэжыму харчавання.
Узбуджэнне апетыту залежыць ад утрымання ў крыві прадуктаў прамежкавага абмену, узроўню засваення іх клеткамі, утрымання ў тканках вады, стану тлушчавых запасаў, скарачэнняў пустога страўніка, паніжэння тэмпературы цела, а таксама ад шматлікіх знешніх раздражняльнікаў, звязаных з умоўна-рэфлекторнай дзейнасцю, як то выгляд і пах ежы, звыклая абстаноўка і іншыя. Тармажэнне апетыту наступае ў выніку акта ежы, расцяжэння сценак страўніка ежай, ўсмоктвання і засваення прадуктаў яе расшчаплення, змены гарманальнага фону.
Літаратура
- Neary NM, Goldstone AP, Bloom SR. "Appetite regulation: from the gut to the hypothalamus". Clin Endocrinol (Oxford) 2004;60:153-60. PMID 14725674.
- Wynne K, Stanley S, Bloom S. "The gut and regulation of body weight". J Clin Endocrinol Metab 2004;89:2576–82. PMID 15181026.
- Olsen, AnneMarie. (2011). Manipulating fat content of familiar foods at test-meals does not affect intake and liking of these foods among children. 57(3), http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S019566631100523X
- Bates, John E., Brechwald, Whitney A., Hill G., Laura, Kenneth, Dodge A., Orrell-Valente,Joan K.,Pettit, Gregory S. (2007). “Just three more bites”: An observational analysis of parents’ socialization of children's eating at mealtime. Appetite, 42, 37-45.
- Carlson, Neil R., Donald Heth C., Miller Harold, Donahoe John W., William Buskist, Martin Neil G., and Schmaltz Rodney M. 2010. Psychology: the science of behavior. Toronto: Pearson.