Апера Ле Пелецье
Заснаваны 1820
Месцазнаходжанне
Архітэктар Франсуа Дэбрэ
Умяшчальнасць 1 800
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Апера́ Ле Пелецье (фр.: Salle Le Peletier / Opéra Le Peletier[1]) — оперны тэатр у Парыжы, які дзейнічаў з 1821 па 1873 год. На працягу свайго існавання тэатр называўся па-рознаму, найбольш важнымі з іх былі: Тэатр Каралеўскай акадэміі музыкі (1821—1848), Опера Нацыя (1848—1850), Тэатр Нацыянальнай акадэміі музыкі (1850—1852), Тэатр Імператарскай Акадэміі музыкі (1852—1854), Імператарскі оперны тэатр (1854—1870), Нацыянальны оперны тэатр (1870—1873).[2]

Тэатр, які знаходзіўся на вуліцы Ле Пелецье, дом № 12, быў спраектаваны і пабудаваны архітэктарам Франсуа Дэбрэ на месцы саду атэля De Choiseul.[1] Зала была разлічана на 1800 месцаў. Асаблівасці канструкцыі забяспечвалі добры гук.[3]

Тэатр быў знішчаны пажарам у ноч з 28 на 29 кастрычніка 1873 года. Пажар працягваўся 24 гадзіны і нанёс вялікі ўрон. Страта будынка паскорыла работы па ўзвядзенні Опера Гарнье, распачатыя ў 1860 годзе. Да 5 студзеня 1875 года, калі быў адкрыты новы тэатр, трупа выступала ў зале Вантадур.

Гісторыя

Пастаноўка оперы Шарля-Сымона Катэля «Баядэркі» на адкрыцці зала Парыжскай оперы на вуліцы Ле Пелецье 16 жніўня 1821 года.

Калі пляменнік караля Людовіка XVIII, Шарль-Фердынанд, герцаг Берыйскі, быў зарэзаны ў ноч на 13 лютага 1820 года перад былым тэатрам Парыжскай оперы на вуліцы Рышэлье (фр.: Salle de la Rue de Richelieu), кароль вырашыў, што тэатр будзе знесены, каб на яго месцы пабудаваць памятную капліцу. Аднак праект пабудовы капліцы так і не быў рэалізаваны з-за рэвалюцыі 1830 года. Сёння фантан Лувуа на плошчы Лувуа займае месца, дзе павіна была быць пабудавана капліца.[4] Тэатр на вуліцы Рышэлье быў галоўным месцам Парыжскай оперы з 1794 года. Вельмі хутка пасля смерці свайго пляменніка ў лютым 1820 года кароль даручыў архітэктару Франсуа Дэбрэ спраектаваць новы тэатр для оперы на вуліцы Ле Пелецье, праект якога быў завершаны праз год. Падчас будаўніцтва оперныя і балетныя трупы занялі тэатр Фавар і тэатр Лувуа.[5]

Апера Ле Пелецье была ўрачыста адкрыта 16 жніўня 1821 года змешанай пастаноўкай, якая складалася з гімна «Vive Henry VIII», оперы кампазітара Ш.-С. Катэля «Баядэркі» і балет балетмайстра П. Гардэля «Вяртанне Зефіра».[6] Нягледзячы на тое, што тэатр павінен быў быць часовым і быў пабудаваны з дрэва і гіпсу, ён працягваў выкарыстоўвацца больш за пяцьдзясят гадоў. Многія з вялікіх опер 19 стагоддзя былі ўпершыню прадстаўлены на яго сцэне, сярод іх: «Вільгельм Тэль» Дж. Расіні (1829), «Роберт-д’ябал» Дж. Меербера (1831), «Жыдоўка» Ф. Галеві (1835) і «Дон Карлас» Дж. Вердзі (1867).[7]

Тэатр, плошча якога складала 14 000 квадратных метраў са сцэнай у 104 футы, быў даволі перадавым для свайго часу. 6 лютага 1822 года газ быў упершыню выкарыстаны для асвятлення сцэнічных эфектаў у оперы Нікаля Ізуара «Аладзін, або Чароўная лямпа».[8] Сцэну і аркестровую яму можна была прыбіраць, каб ператвараць глядзельную залу ў масіўную залу, дзе можна было ладзіць вялікія балі і іншыя гулянні.

Балет

Нараўне з балетам Тэатра Яе Вялікасці ў Лондане, Апера Ле Пелецье стала месцам росквіту рамантычнага балета, а такія балетмайстры, як Жуль Перо, Артур Сен-Леон, Філіпа Тальёні, Жазеф Мазілье, Жан Каралі і Поль Тальёні, паставілі шмат шэдэўраў для балета Парыжскай оперы. Сярод гэтых твораў: «Сільфіда» (1832), «Жызель» (1841), «Пахіта» (1846), «Карсар» (1856), «Матылёк» (1860), «Ручай» (1866) і «Капелія» (1870). Сярод вялікіх балерын, якія ўпрыгожылі сцэну ў гэты час, былі Марыя Тальёні, Карлота Грызі, Караліна Разаці, Фані Эльслер, Люсіль Гран і Фані Чэрыта.

Шахматы

У 1858 годзе Апера Ле Пелецье стала месцам правядзення адной з самых вядомых гульняў у гісторыі шахмат — Опернай партыі паміж амерыканскім майстрам Полам Марфі (белыя) і двума французскімі арыстакратамі: герцагам Брансвікскім і графам Ісуарам. Гульня праходзіла ў асабістай ложы герцага падчас выканання «Нормы» В. Беліні.[10]

Пажар

У ноч на 29 кастрычніка 1873 года тэатр напаткаў той жа лёс, што і многіх яго папярэднікаў: ён быў знішчаны пажарам, які бушаваў на працягу 27 гадзін і, як мяркуюць, пачаўся з-за інавацыйнага газавага асвятлення ў тэатры. На шчасце, у 1858 годзе імператар Напалеон III наняў грамадзянскага планіроўшчыка барона Асмана для пачатку будаўніцтва другога тэатра для Парыжскай оперы і балета па праекце архітэктара Шарля Гарнье. У 1875 годзе быў урачыста адкрыты новы тэатр, сёння вядомы як опера Гарнье.

Галерэя

Вядомыя прэм’еры

Оперы

Балеты

Зноскі

  1. 1 2 Mead, Christopher Curtis (1991). Charles Garnier’s Paris Opera. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
  2. ↑ Levin, Alicia. «A documentary overview of musical theaters in Paris, 1830—1900» in Fauser 2009, p. 382.
  3. ↑ Paris, Nouveau guide des voyageurs, p. 240.
  4. ↑ Barbier 1995, pp. 34—35.
  5. ↑ Pitou 1983, 1: 38, 44.
  6. ↑ Pitou 1990, pp. 758—760.
  7. ↑ Simeone 2000, p. 192.
  8. ↑ Simeone 2000, pp. 191—192.
  9. ↑ Almanach des spectacles, J.-N. Barba, 1831 S. 23 (online).
  10. ↑ The Exploits and Triumphs, in Europe, of Paul Morphy, the Chess Champion, Frederick Edge, D. Appleton and Company, New York (1859) pp. 172—173.
  11. ↑ Прэм’ера «Фаўста» Гуно адбылася ў тэатры Лірык у Парыжы 19 сакавіка 1859 года як «апера камік» з вусным дыялогам. Рэчытатывы былі дададзены да пастаноўкі ў Страсбургу ў красавіку 1860 года. Упершыню была выканана Парыжскай операй (з даданнем балетнай музыкі) 3 сакавіка 1869 года. Гл. Loewenberg 1978, калонка 939.

Літаратура

  • Barbier, Patrick (1995). Opera in Paris, 1800—1850: A Lively History. Portland, Oregon: Amadeus Press. ISBN 978-0-931340-83-3.
  • Fauser, Annegret, editor; Everist, Mark, editor (2009). Music, theater, and cultural transfer. Paris, 1830—1914. Chicago: The University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-23926-2.
  • Loewenberg, Alfred (1978). Annals of Opera 1597—1940 (third edition, revised). Totowa, New Jersey: Rowman and Littlefield. ISBN 978-0-87471-851-5.
  • Mead, Christopher Curtis (1991). Charles Garnier’s Paris Opera. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. ISBN 978-0-262-13275-6.
  • Pitou, Spire (1983). The Paris Opéra: an encyclopedia of operas, ballets, composers, and performers (3 volumes). Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 978-0-686-46036-7.
  • Pitou, Spire (1990). The Paris Opéra: An Encyclopedia of Operas, Ballets, Composers, and Performers. Growth and Grandeur, 1815—1914. New York: Greenwood Press. ISBN 9780313262180.
  • Simeone, Nigel (2000). Paris: a musical gazetteer. Yale University Press. ISBN 978-0-300-08053-7.

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.