Апаптоз (грэч. απόπτωσις — ападанне лісця), з'ява запраграмаванай клеткавай смерці, якая суправаджаецца наборам характэрных цыталагічных прыкмет (маркераў апаптозу) і малекулярных працэсаў, якія маюць адрозненні ў аднаклеткавых і мнагаклеткавых арганізмаў.
Апаптоз — форма гібелі клеткі, якая праяўляецца ў памяншэнні яе памеру, кандэнсацыі і фрагментацыі храматына, ушчыльненні вонкавай і цытаплазматычнай мембраны без выхаду змесціва клеткі ў навакольнае асяроддзе. Нягледзячы на тое, што звычайна больш прынцыповым з'яўляецца аспект праграмавання і актыўны характар гібелі, чым спадарожныя ёй марфалагічныя змены, часцей выкарыстоўваецца тэрмін «апаптоз», верагодна, з-за яго кароткасці.
Упершыню апісаны нямецкім вучоным Карлам Вогтам у 1842. Тэрмін уведзены ў 1972 аўстралійцам Джонам Керам з сааўтарамі.
Літаратура
- Alberts B. at al. Molecular biology of the cell. — 5th edition. — Garland science, 2008. — 1601 p. — ISBN 978-0-8153-4105.
- Banfalvi G. Apoptotic chromatin changes. — Springer science + Business media B. V., 2009. — 412 p. — ISBN 978-1-4020-9560-3.
- Chen G. G., Lai P. B. S. (eds.). Apoptosis in carcinogenesis and chemotherapy. Apoptosis in cancer. — Springer, 2009. — 384 p. — ISBN 978-1-4020-9596-2.
- Lockshin R. A., Zakeri Z. (eds.). When cells die II: A comprehensive evaluation of apoptosis and programmed cell death. — John Wiley & Sons, 2004. — 572 p. — ISBN 978-0-471-21947-7.
Відэа
- Тэматычная выбарка відэаролікаў у базе Science Photo Library (англ.). www.sciencephoto.com. — Для прагляду неабходзен QuickTime Player. Архівавана з першакрыніцы 4 жніўня 2012.
- Джошуа Гальдштэйн і Дуглас Грын.. Апаптоз (відэа № 1) (англ.). Molecular Biology of the Cell, 5th Edition (Media DVD-ROM). Garland Science (26 сакавіка 2001).
- Джошуа Гальдштэйн і Дуглас Грын.. Апаптоз (відэа № 2) (англ.). Molecular Biology of the Cell, 5th Edition (Media DVD-ROM). Garland Science (26 сакавіка 2001).