Акіра Судзукі
яп.: 鈴木章
Дата нараджэння	12 верасня 1930(1930-09-12)[1][2][…] (93 гады)
Месца нараджэння	Mukawa[d], прэфектура Хакайда, Японія
Грамадзянства	Японія[3][4]
Род дзейнасці	хімік, прафесар
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	Okayama University of Science[d] Kurashiki University of Science and the Arts[d] Універсітэт Хакайда[d] Універсітэт Пердзью Уэльскі ўніверсітэт[d] Кітайская акадэмія[d] Тайванскі нацыянальны ўніверсітэт[d]
Навуковая ступень	доктар навук
Альма-матар	Універсітэт Пердзью Універсітэт Хакайда[d] Hokkaido Tomakomai Higashi High School[d]
Член у	Японская акадэмія навук[d]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па хіміі (2010) прэмія Японскай акадэміі навук[d] (2004) заслужаны дзеяч культуры[d] (2010)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Акіра Судзукі (яп.: 鈴木 章 12 верасня 1930, Мукава, Японія) — японскі хімік, які адкрыў рэакцыю Судзукі. Нобелеўскі лаўрэат па хіміі за 2010 год^[5]. У яго гонар быў названы астэроід (87312) Акірасудзукі.

Біяграфія

Нарадзіўся 12 верасня 1930 года ў пасёлку Мукава, на востраве Хакайда. Навучаўся ва Універсітэце Хакайда і пасля яго заканчэння ў 1954 годзе застаўся ў аспірантуры. У 1959 годзе атрымаў ступень доктара філасофіі па хіміі. Пасля атрымання ступені працаваў асістэнт-прафесарам там жа. У 1961 годзе атрымаў пасаду дацэнт-прафесара. З 1963 па 1965 год працаваў пастдокам у Герберта Браўна ва ўніверсітэце Пердзью, пасля чаго вярнуўся ва ўніверсітэт Хакайда на пасаду поўнага прафесара. У 1994 годзе выйшаў на пенсію ва ўніверсітэце Хакайда, але працягнуў працаваць на пасадзе поўнага прафесара ва Універсітэце навукі Акаямы (1994—1995) і Універсітэце навукі і мастацтваў Курасікі (1995—2002), якія з’яўляюцца прыватнымі японскімі універсітэтамі.

Быў віцэ-прэзідэнтам і дырэктарам Японскага хімічнага таварыства.

Навуковыя дасягненні

Пад кіраўніцтвам Герберта Браўна ва Універсітэце Пердзью Акіра Судзукі займаўся праблемамі сінтэзу і выкарыстання борарганічных злучэнняў.

Па вяртанні ў Японію ён працягнуў гэтыя заняткі і дасягнуў прыкметных поспехаў, вядомых па ўсім свеце. Яго праца 1979 года па рэакцыях крос-спалучэньня ў сінтэзе борарганічных злучэнняў з выкарыстаннем паладыявага каталізатара дала пачатак вялікаму падзелу сучаснай металаарганічнай хіміі. Гэта рэакцыя носіць цяпер імя Судзукі, а за яе адкрыццё навуковец быў у 2010 годзе ўзнагароджаны Нобелеўскай прэміяй па хіміі.

Аўтар і сааўтар 341-го навуковага артыкула ў рэцэнзуемых часопісах.

Узнагароды

• 2004 — Прэмія Японскай акадэміі навук
• 2009 — Залаты медаль Паўля Карэра
• 2010 — Заслужаны дзеяч культуры
• 2010 — Ордэн Культуры
• 2010 — Нобелеўская прэмія па хіміі

Сяброўства ў навуковых таварыствах

• Японскае хімічнае таварыства
• Японскае таварыства сінтэтычнай арганічнай хіміі
• Амерыканскае хімічнае таварыства

Зноскі

Літаратура

• R. Van Noorden Clever coupling catalysts lauded by chemistry Nobel // Nature. — 6.10.2010
• А. Борисова. Нобелевские кросс-сочетания // Троицкий вариант. — № 64, c. 5, 7 (12.10.2010)

Спасылкі

• Curriculum Vitae