Адам Пучкар-Хмялеўскі | |
|---|---|
| Адукацыя | |
| Дзейнасць | святар |
| Нараджэнне |
5 студзеня 1891 |
| Смерць |
1 верасня 1938 (47 гадоў)
|
Адам Янавіч (Іванавіч) Пучкар-Хмялеўскі (24 снежня 1890 (5 студзеня 1891), м. Івянец Мінскага павета (цяпер Валожынскі раён Мінскай вобласці) — 1 верасня 1938, ГУЛАГ) — рымска-каталіцкі святар, грамадскі і культурны дзеяч.
Біяграфія
У жніўні 1903 года па 4 чэрвеня 1911 года вучыўся ў Мінскім рэальным вучылішчы. У 1911—1916 гадах вучыўся ў Магілёўскай духоўнай каталіцкай семінарыі ў Пецярбургу, дзе далучыўся да беларускага нацыянальнага руху. Пасвечаны ў святары ў 1916 годзе. Быў прызначаны вікарыем у Бабруйскі касцёл. Пазней служыў у рымска-каталіцкай парафіі ў Іркуцку.
Арыштаваны ЧК у 1920 годзе. Знаходзіўся ў групе закладнікаў, якая па дамоўленасці паміж польскім і савецкім урадамі рыхтавалася да выезду ў Польшчу. З 1922 года ў Мінску, святар у касцёле Святога Сымона і Святой Алены. Потым служыў у парафіях м. Койданава, Заслаўя, Воўчкавіч. У 1926 годзе на з’ездзе каталіцкіх святароў колішняй Мінскай губерні выступіў з прапановай утварэння каталіцкай дыяцэзіі на чале з беларускім біскупам, падпарадкаваным непасрэдна Ватыкану, а не польскай іерархіі. З 1929 года пробашч Мінскага кафедральнага касцёла. Арыштаваны ДПУ БССР 3 жніўня 1933 года (паводле іншых крыніц 26 чэрвеня 1933 года) у Мінску па адрасе: вул. Даўгабродская, д. 28, кв. 2. Асуджаны 24 лютага 1934 года (разам з рымска-каталіцкімі святарамі Адольфам Кржавіцкім, Мечыславам Сабачынскім і інш.) асобай нарадай АДПУ як «член ПАВ» і «за шпіянаж на карысць Польшчы» да 10 гадоў ППК. З сакавіка 1934 года знаходзіўся ў Дзмітраўскім лагеры АДПУ Маскоўскай вобласці, потым этапаваны ў Беламорска-Балтыйскі лагер АДПУ Карэльскай АССР. Рэабілітаваны 30 кастрычніка 1956 года трыбуналам БВА. Справа П. і іншых № 9939-с захоўваецца ў архіве КДБ Беларусі.
Заўвагі
Літаратура
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
- Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 3. Кніга 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Мн., 2005.
- Гарбінскі БРД
- Dzwonkowski R. Losy duchowieństwa katolickiego w ZSRR, 1917—1937: Martyrologium. — Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1998.