Іўянка
Характарыстыка
Даўжыня 19 км
Басейн 111 км²
Вадацёк
Выток  
 • Каардынаты 53°59′33″ пн. ш. 25°47′18,20″ у. д.
Вусце Нёман
 • Каардынаты 53°51′48,70″ пн. ш. 25°45′09,80″ у. д.
Ухіл ракі 1,8 м/км
Размяшчэнне
Водная сістэма Нёман → Балтыйскае мора
Краіна
Рэгіён Гродзенская вобласць
Раён Іўеўскі раён
physical
Іўянка
Іўянка
physical
выток
выток
вусце
вусце
— выток, — вусце

Іўянка, Іўнянка, Івенка — рака ў Іўеўскім раёне Гродзенскай вобласці, правы прыток Нёмана. Даўжыня 19 км[1]. Плошча вадазбору 111 км². Сярэдні нахіл воднай паверхні 1,8 ‰ Пачынаецца каля вёскі Урцішкі, упадае ў Нёман за 1,2 км на поўдзень ад вёскі Збойск. Рэчышча на працягу 10,5 км каналізаванае ад горада Іўе да вусця. На паўночнай ускраіне горада Іўе створана сажалка (0,44 км²).

Назва

Адпачатная форма назвы засведчаная ў асяроддзі літоўскамоўных аўтахтонаў —Vija[2].

Гідранімічны аналаг — назва прытока латвійскай Гаўі ракі Vija. Паралель тым мацнейшая, што Іўянка-*Vija таксама цячэ ў сваю Гаўю, нёманскую[3]. Абедзве назвы матываваныя звілістасцю рачнога рэчышча.

Звязана з літоўскім vyti «звіваць, скручваць»[4]. Далей да індаеўрапейскага *ṷei- «згінаць, скручваць, віць»[5].

Ад таго ж кораня назвы Вейна (рэкі ў басейнах Віліі, Дзвіны, Дняпра).

Назва ракі Іўянкі (< Vija) значыць «Звілістая (рака)».

Заўвагі

  1. ↑ Агульная характарыстыка рачной сеткі Гродзенскай вобласці / Даведнік «Водныя аб’екты Рэспублікі Беларусь»(недаступная спасылка)
  2. ↑ K. Būga. Rinktiniai raštai. Т. 3. Vilnius, 1961. C. 544.
  3. ↑ K. Būga. Rinktiniai raštai. T. 3. Vilnius, 1961. C. 492.
  4. ↑ A. Vanagas. Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. — Vilnius, 1981. — С. 380.
  5. ↑ J. Pokorny. Indogermanisches etymologisches Wörterbuch. Bern / München 1959 / 1969. C. 1120—1122.

Літаратура

  • Блакітная кніга Беларусі : Энцыклапедыя / рэдкал.: Н. А. Дзісько і інш. — Мн.: БелЭн, 1994. — 415 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-133-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.