Інгмар Бергман
шведск.: Ingmar Bergman
Імя пры нараджэнні Эрнст Інгмар Бергман
Дата нараджэння 14 ліпеня 1918(1918-07-14)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 30 ліпеня 2007(2007-07-30)[4][5][…] (89 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства  Швецыя
Бацька Erik Bergman[d]
Маці Karin Bergman[d]
Жонка Else Fisher[d][6], Ellen Bergman[d][6], Gun Bergman[d][6], Käbi Laretei[d][6][7] і Ingrid von Rosen[d][6][7]
Дзеці Lena Bergman[d], Eva Bergman[d], Jan Bergman[d], Anna Bergman[d], Mats Bergman[d], Maria von Rosen[d], Daniel Bergman[d] і Linn Ullmann[d]
Адукацыя
Прафесія кінарэжысёр
сцэнарыст
Кар’ера 1944—2005
Узнагароды «Залаты мядзведзь» Берлінскага кінафестывалю (1957)
IMDb ID 0000005
ingmarbergman.se
svenskfilmdatabas.se/sv/…
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Э́рнст І́нгмар Бе́ргман (шведск.: Ernst Ingmar Bergman [ˈɪŋmar ˈbærjman] ; 14 ліпеня 1918 — 30 ліпеня 2007) — знакаміты шведскі рэжысёр тэатра і кіно, сцэнарыст, пісьменнік.

Біяграфія

Скончыў Стакгольмскі ўніверсітэт, дзе вывучаў літаратуру і гісторыю мастацтваў. З 1942 года працаваў у тэатры, ставіў п'есы У. Шэкспіра, Г. Ібсена, А. Стрындберга, А. Чэхава, сучасных драматургаў. Але сусветную вядомасць набыў у кіно.

Прафесійна працаваць у кіно Бергман пачаў у 1941 годзе, рэдагаваў сцэнарыі. Аднак неўзабаве ён напісаў уласны сцэнарый пад назваю «Цкаванне», які быў экранізаваны ў 1944 годзе. Далей бадай для ўсіх сваіх карцін сцэнарыі пісаў сам Бергман.

У 1946 годзе пачаў здымаць і ўласныя фільмы. Сусветнае прызнанне прынеслі яго рэжысёрскія працы 1950-х — 1960-х гадоў — «Сунічная паляна», «Сёмая пячатка», «Усмешкі летняй ночы», «Камунія», «Маўчанне», «Персона». Пачынаючы з фільма «Дзявочая крыніца», нязменным аператарам Бергмана робіцца Свэн Нюквіст. Дагэтуль шмат якія карціны Бергмана былі знятыя аператарам Гунарам Фішэрам.

Рэжысёр працягваў актыўна працаваць у кіно ў наступныя дзесяцігоддзі. У 1970-я — 1980-я гады на экраны выйшлі «Шэпты і крыкі», «Сцэны з сямейнага жыцця» з некалькіх серый, «Асення саната», «З жыцця марыянетак», грандыёзныя «Фані і Аляксандр» ды іншыя.

Творчасць у кіно

Асноўныя тэмы творчасці Інгмара Бергмана — крызіс рэлігіі і традыцыйнай сям’і, крызіс асобы; пошукі праўдзівых стасункаў паміж людзьмі. Робячы стаўку на буйны план твараў, што перадаюць складаную гаму пачуццяў, Бергман з дапамогаю сваіх акцёраў выяўляе найскладанейшыя перажыванні экзістэнцыянальнай сустрэчы чалавека з праўдай пра свет унутры і навокал сябе.

Бергман быў вядомы тым, што шматразова працаваў з тымі самымі акцёрамі. Сярод Бергманавых акцёраў, якіх рэжысёр зняў у 10 і больш фільмах, можна адзначыць Гунара Б'ёрнстранда, Эланда Юзэфсана, Макса фон Сюдава, Бібі Андэрсан, Харыет Андэрсан, Ліў Ульман ды інш.

Улюбёныя фільмы Бергмана[8]

Тэатральныя пастаноўкі

Пасля навучання (1938-1943) Інгмар Бергман займаў пасаду штатнага рэжысёра (а таксама сумешчаныя пасады кіраўніка, 1-га рэжысёра, дырэктара, мастацкага кіраўніка, мастацкага дарадцы) у тэатрах розных гарадоў: Хельсінборга (1943-1946), Гётэбарга (1946-1950), Мальмё (1952-1959), Стакгольма (1961-1976), Мюнхена (1977-1984), і зноў Стакгольма (1984-2007)[9].

Іншыя тэатры і спектаклі

Інгмар Бергман быў запрошаным (часовым, госцевым) рэжысёрам спектакляў у паўтара дзясятках іншых тэатраў у Стакгольме і Норчы пінгу (Швецыя, 1938-2002), Осла (Нарвегія, 1967), Лондане (Вялікабрытанія, 1970), Капенгагене (Данія, 1973), Зальцбургу (ФРГ, 1983), а таксама ставіў спектаклі для радыё і тэлебачання (ТБ-тэатр Шведскага тэлебачання, 1957-2003), паставіў дзве оперы, аперэту, браў удзел у стварэнні балета.

Інгмар Бергман паставіў сам або браў удзел у стварэнні прыкладна 170 тэатральных спектакляў.

Выбраная фільмаграфія

Узнагароды

Бергман (слева) і Віктар Шострам падчас здымак фільма «Сунічная паляна» (1957 год).
Год Вынік Узнагароды Намінацыя Получатель
Оскар
1960 Намінант Оскар Найлепшы арыгінальны сцэнарый Сунічная паляна
1961 Лаўрэат Оскар Найлепшы замежны фільм Дзявоцкая крыніца
1962 Лаўрэат Оскар Найлепшы замежны фільм Праз цьмянае шкло
1963 Намінант Оскар Найлепшы арыгінальны сцэнар Праз цьмянае шкло
1971 Irving G. Thalberg Memorial Award Інгмар Бергман
1974 Намінант Оскар Найлепшы фільм Шэпты і крыкі
Найлепшая рэжысура
Найлепшы арыгінальны сцэнар
1977 Намінант Оскар Найлепшая рэжысура Тварам да твару
1979 Намінант Оскар Найлепшы арыгінальны сцэнарый Восеньская саната
1984 Лаўрэат Оскар Найлепшы замежны фільм Фанні і Аляксандр
1984 Намінант Оскар Найлепшая рэжысура Фанні і Аляксандр
Найлепшы арыгінальны сцэнарый
Argentinean Film Critics Association Awards
2005 Лаўрэат Special Condor Сарабанда
BAFTA
1960 Намінант BAFTA Film Award Найлепшы фільм Твар
1976 Лаўрэат BAFTA TV Award Best Foreign Programme Чароўная флейта
1984 Намінант BAFTA Film Award Найлепшы фільм не на англійскай мове Фанні і Аляксандр
Берлінскі кінафестываль
1958 Лаўрэат Залаты мядзведзь Сунічная паляна
1962 Лаўрэат OCIC Award Праз цьмянае шкло
Намінант Залаты мядзведзь
Бодыль
1957 Лаўрэат Bodil Найлепшы еўрапейскі фільм Усмешкі летняй ночы
1959 Лаўрэат Bodil Найлепшы еўрапейскі фільм Сунічная паляна
1974 Лаўрэат Bodil Найлепшы еўрапейскі фільм Шэпты і крыкі
1979 Лаўрэат Bodil Найлепшы еўрапейскі фільм Восеньская саната
Camerimage
1998 Лаўрэат Special Award Найлепшы дуэт усіх часоў:Рэжысёр - Аператар Інгмар Бергман, Свен Нюквіст
Канскі кінафестываль
1956 Лаўрэат Award Best Poetic Humor Усмешкі летняй ночы
Намінант Залатая пальмавая галіна
1957 Лаўрэат Адмысловы прыз журы Сёмая пячатка
Намінант Залатая пальмавая галіна
1958 Лаўрэат Найлепшая рэжысура Каля жыцця
Намінант Залатая пальмавая галіна
1960 Лаўрэат Special Mention Дзявоцкая крыніца
Намінант Залатая пальмавая галіна
1973 Лаўрэат Technical Grand Prize Шэпты і крыкі
1997 Лаўрэат Palm of the Palms Інгмар Бергман
1998 Лаўрэат Prize of the Ecumenical Jury Special award for his whole works Інгмар Бергман
Cinema Writers Circle Awards
1962 Лаўрэат CEC Award Best Foreign Director (Mejor Director Extranjero) Сёмы друк
Сезар
1976 Намінант Сезар Найлепшы замежны фільм Чароўная флейта
1979 Намінант Сезар Найлепшы замежны фільм Восеньская саната
1984 Лаўрэат Сезар Найлепшы замежны фільм Фанні і Аляксандр
2005 Намінант Сезар Best European Union Film (Meilleur film de l'Union Européenne) Сарабанда
David di Donatello Awards
1974 Лаўрэат Давыд Best Director - Foreign Film (Migliore Regista Straniero) Шэпты і крыкі
1984 Лаўрэат Давыд Best Director - Foreign Film (Migliore Regista Straniero) Фанні і Аляксандр
Best Foreign Film (Miglior Film Straniero)
Best Screenplay - Foreign Film (Migliore Sceneggiatura Straniero)
1986 Лаўрэат Прыз Лукіна Вісконці Інгмар Бергман
Directors Guild of America
1984 Намінант DGA Award Outstanding Directorial Achievement in Motion Pictures Фанні і Аляксандр
1990 Lifetime Achievement Award Інгмар Бергман
Еўрапейская кінапрэмія
1988 Life Achievement Award Інгмар Бергман
French Syndicate of Cinema Critics
1984 Лаўрэат Critics Award Best Foreign Film Фанні і Аляксандр
Giffoni Film Festival
1983 Лаўрэат Nocciola d'Oro Інгмар Бергман
Залаты глобус
1984 Намінант[10] Залаты глобус За найлепшую рэжысёрскую працу Фанні і Аляксандр
Залаты жук
1964 Лаўрэат Залаты жук Найлепшая рэжысура Маўчанне
1983 Лаўрэат Залаты жук Найлепшая рэжысура Фанні і Аляксандр
1993 Лаўрэат Залаты жук Найлепшы сцэнарый Den Goda viljan
Italian National Syndicate of Film Journalists
1960 Лаўрэат Silver Ribbon Best Director - Foreign Film (Regista del Miglior Film Straniero) Сунічная паляна
1961 Лаўрэат Silver Ribbon Best Director - Foreign Film (Regista del Miglior Film Straniero) Сёмая аячатка
1974 Лаўрэат Silver Ribbon Best Director - Foreign Film (Regista del Miglior Film Straniero) Шэпты і крыкі
1979 Лаўрэат Silver Ribbon Best Director - Foreign Film (Regista del Miglior Film Straniero) Восеньская саната
1984 Лаўрэат Silver Ribbon Best Director - Foreign Film (Regista del Miglior Film Straniero) Фанні і Аляксандр
Jussi Awards
1975 Лаўрэат Jussi Best Foreign Director Шэпты і крыкі
Kansas City Film Critics Circle Awards
1975 Лаўрэат Jussi Best Foreign Director Шэпты і крыкі
Kinema Junpo Awards
1962 Лаўрэат Kinema Junpo Award Best Foreign Language Film Дзявоцкая крыніца
Best Foreign Film Language Director
Mar del Plata Film Festival
1959 Лаўрэат Найлепшы фільм Сунічная паляна
Нацыянальны савет кінакрытыкаў ЗША
1959 Лаўрэат Special Citation Інгмар Бергман
1973 Лаўрэат NBR Award Найлепшая рэжысура Шэпты і крыкі
1978 Лаўрэат NBR Award Найлепшая рэжысура Восеньская саната
Нацыянальнае таварыства кінакрытыкаў ЗША
1968 Лаўрэат NSFC Award Найлепшая рэжысура Персона
1969 Лаўрэат NSFC Award Найлепшая рэжысура Сорам
1971 Лаўрэат NSFC Award Найлепшая рэжысура Запал
1973 Лаўрэат NSFC Award Best Screenplay Шэпты і крыкі
1975 Лаўрэат NSFC Award Best Screenplay Сцэны са шлюбнага жыцця
Special Award Чароўная флейта
New York Film Critics Circle Awards
1973 Лаўрэат NYFCC Award Найлепшая рэжысура Шэпты і крыкі
Best Screenplay
1974 Лаўрэат NYFCC Award Best Screenplay Сцэны са шлюбнага жыцця
1983 Лаўрэат NYFCC Award Найлепшая рэжысура Фанні і Аляксандр
Сан Жордзі
2006 Лаўрэат Special Award Сарабанда
Венецыянскі кінафестываль
1948 Намінант Залаты леў Музыка ў цемры
1958 Лаўрэат Italian Film Critics Award Parallel Sections Сунічная паляна
1959 Намінант Залаты леў Твар
Лаўрэат Special Jury Prize
1971 Лаўрэат Career Golden Lion Інгмар Бергман
1983 Лаўрэат FIPRESCI Prize Фанні і Аляксандр
Год Вынік Узнагарода Намінацыя Лаўрэат

Літаратурныя творы

На беларускую мову Бергманавы творы пакуль што не перакладалі.

Поўная бібліяграфія І. Бергмана прыведзена на сайце Фонду Інгмара Бергмана[11] і налічвае недзе 140 публікацый.

Дакументальная фільмаграфія

  • Ингмар Бергман снимает фильм / Ingmar Bergman gor en film / Ingmar Bergman Makes a Movie (Вильгот Шёман / Vilgot Sjöman) 1963, Швеция. Документальный. Продолжительности 5 серий: 00:39:26 + 00:29:43 + 00:30:01 + 00:25:00 + 00:22:59.
  • Документ Форё 1969 / Fårödokument / Faro document (Ингмар Бергман / Ingmar Bergman) 1970, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:55:42.
  • Документ Форё 1979 /Fårödokument / Farodokument 1979 (Ингмар Бергман / Ingmar Bergman) 1980, Швеция. Документальный. Продолжительность: 01:39:46.
  • Лицо Карин / Karins ansikte / Karin's Face (Ингмар Бергман / Ingmar Bergman) 1984, Швеция. Документальный, короткометражный. Продолжительность: 00:13:38.
  • Фанни и Александр. Хроника создания фильма / Dokument Fanny och Alexander (Ингмар Бергман / Ingmar Bergman) 1986, Швеция. Документальный. Продолжительность: 01:49:51.
  • Ингмар Бергман: О жизни и работе (ТВ) / Ingmar Bergman On Life And Work / Ingmar Bergman: Om liv och arbete (Йорн Доннер / Jörn Donner) 1998, Швеция. Документальный. Продолжительность: 01:30:40.
  • О "Сарабанде" / Behind Saraband (Ингмар Бергман / Ingmar Bergman) 2003, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:45:00.
  • Ингмар Бергман и Эрланд Йозефсон. Интервью шведского телевидения / Ingmar Bergman: reflection on life, death and love. 2004, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:53:00.
  • Бергман и кино / Bergman and the Cinema (Мари Нирерёд / Marie Nyrerod) 2004, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:58:20.
  • Бергман и театр / Bergman and the Theatre (Мари Нирерёд / Marie Nyrerod) 2004, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:57:00.
  • Бергман и остров Форё / Bergman and Faro island (Мари Нирерёд / Marie Nyreröd) 2004, Швеция. Документальный. Продолжительность: 00:57:25.
  • Остров Бергмана: Бергман и кино, Бергман и театр, Бергман и Форё / Bergman Island: Bergman och filmen, Bergman och teatern, Bergman och Fårö (Мари Нирерёд / Marie Nyreröd) 2004, Швеция, Документальный. Продолжительность: 01:23:27. /Сокращенное объединение предыдущих 3х фильмов/
  • Бергман 101 / Bergman 101 (Питер Коуи / Peter Cowie) 2009, США. Документальный. Продолжительность: 00:35:23.
  • Лив и Ингмар / Liv & Ingmar (Дхирадж Аколкар / Dheeraj Akolkar) 2012, Швеция, Великобритания, Норвегия. Документальный. Продолжительность: 01:29:00.
  • Bergmans video. A documentary about Ingmar's collection (Alejandro González Iñárritu, Tomas Alfredson) 2012, Швеция, Великобритания, Норвегия. Документальный. 6 серий по 45 мин.
  • Вторжение к Бергману / Trespassing Bergman (Jane Magnusson, Hynek Pallas / Джейн Магнуссон, Хюнек Паллас ) 2013, Швеция. Документальный. Продолжительность: 01:47:00. /Компиляция 6 серий Bergmans video/

Выстаўкі

  • 2012, «Ингмар Бергман. Image Maker»,[12] Мультимедиа Арт Музей, Москва
  • 2012, «Ингмар Бергман: Человек, который задавал сложные вопросы»,[13] Мультимедиа Арт Музей, Москва
  • 2013, «Лив Ульман и Ингмар Бергман»,[14] Центр фотографии имени братьев Люмьер, Москва

Ушанаванне

6 красавіка 2011 года Банк Швецыі паведаміў пра планы выпуску ў 2014—2015 годзе новай серыі грашовых знакаў. На аверсе купюры вартасцю 200 шведскіх крон меркавалася размяшчэнне партрэту Інгмара Бергмана[15][16].

У кастрычніку 2015 года ў Швецыі з'явіліся банкноты з выявай Інгмара Бергмана. На купюрах вартасцю 200 крон намаляваны сам рэжысёр і кадр з яго шэдэўра «Сёмая пячатка».

У гонар рэжысёра назвалі астэроід (10378) Інгмарбергман.

Заўвагі

  1. ↑ Бергман Ингмар // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  2. ↑ Ingmar Bergman // RKDartists Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. 1 2 Bergman, Ernst Ingmar // Sveriges dödbok 1830–2020 — 8 — Sveriges Släktforskarförbund, 2021. Праверана 26 снежня 2022.
  4. ↑ Ingmar Bergman // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. ↑ Itaú Cultural Ingmar Bergman // Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
  6. 1 2 3 4 5 (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  7. 1 2 Catalog of the German National Library Праверана 27 ліпеня 2022.
  8. ↑ Журнал «Сеанс» | Бергман и Тарковский
  9. ↑ http://ingmarbergman.se/en/page/ingmar-bergman-stage-director-74 Ingmar Bergman the stage director (englisch)
  10. ↑ Ingmar Bergman: Search Results(недаступная спасылка). The Hollywood Foreign Press Association. Official Cite. Архівавана з першакрыніцы 2 мая 2014. Праверана 30 красавіка 2014.
  11. ↑ http://ingmarbergman.se/en/productions — Ingmar Bergman Writings (english)
  12. ↑ «Ингмар Бергман. Image Maker»(недаступная спасылка). Мультимедиа Арт Музей, Москва. Архівавана з першакрыніцы 7 чэрвеня 2012. Праверана 19 ліпеня 2016.
  13. ↑ «Ингмар Бергман: Человек, который задавал сложные вопросы»(недаступная спасылка). Мультимедиа Арт Музей, Москва. Архівавана з першакрыніцы 25 чэрвеня 2012. Праверана 19 ліпеня 2016.
  14. ↑ «Лив Ульман и Ингмар Бергман»(недаступная спасылка). Центр фотографии им. братьев Люмьер, Москва. Архівавана з першакрыніцы 22 мая 2013. Праверана 19 ліпеня 2016.
  15. ↑ Sweden’s new banknotes and coins Архівавана 27 верасня 2011.: паведамленне на афіцыйным сайце Банка Швецыі. (англ.) (Праверана 3 жніўня 2011)
  16. ↑ Новые лица шведских крон Архівавана 30 мая 2011. // Бонистика. Энциклопедия банкнот мира. — 6 апреля 2011. (Праверана 3 жніўня 2011)

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 3. — 511 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
  • Ингмар Бергман. Приношение к 70-летию (сборник) / Перев. со швед. и англ. — М.: Киноцентр, 1991. 160 с. — ISBN 5-7240-0006-7
  • Долгов К.К., Долгов К.М. Федерико Феллини. Ингмар Бергман — Серия: Гении мирового кино. — М.: "Искусство", 1995. 237 с. + 24 л. илл. — ISBN 5-210-02419-9
  • Александер Андориль. Режиссёр. Роман об Ингмаре Бергмане / Перев. со швед. О. Коваленко. — Серия: Коллекция. — М.: Текст, 2008. 189 с. — ISBN 978-5-7516-0719-7 /Художественный роман о съемках фильма "Причастие"/
  • Тумас Шёберг. Ингмар Бергман. Жизнь, любовь и измены / Перев. со швед. Н. Федоровой. — М.: АСТ, 2015. 480 с. — ISBN 978-5-17-086413-3 /О личной жизни И.Бергмана. Книга с элементами бульварщины и домыслов. Автор книги не был допущен Фондом Ингмара Бергмана к его архивам, см. стр. 20-21./

Спасылкі

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.