Іаан (Пашын)
Епіскап Тураўскі, вікарый Мінскай епархіі 7.4.1923 — 1926
Царква	Руская праваслаўная царква
Адукацыя	Слуцкае духоўнае вучылішча (1895) Мінская духоўная семінарыя (1901)
Дзейнасць	святар
Імя пры нараджэнні	Іван Дзмітрыевіч Пашын
Нараджэнне	8 мая 1881(1881-05-08) Петрыкаў, Мазырскі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Смерць	11 сакавіка 1938(1938-03-11) (56 гадоў) Ухта, Іжамскі раён, Рэспубліка Комі, РСФСР, СССР
Дзеці	Надзея (1902), Васіль (1907)
Епіскапская хіратонія	1923
Узнагароды

Епіскап Іаан (у свеце: Іван Дзмітрыевіч Пашын; 20 (8) мая 1881, Петрыкаў, Мазырскі павет, Мінская губерня — 11 сакавіка 1938, Ухта, СССР) — беларускі праваслаўны дзеяч, архіерэй, свяшчэннамучанік, епіскап Тураўскі (1923—1926), епіскап Рыльскі (1929—1933).

Біяграфія

Беларус. Нарадзіўся ў сям’і праваслаўнага святара. Маці паходзіла са старадаўняга беларускага святарскага роду Завітневічаў^[1]. Рана страціў бацьку і выхоўваўся пад апекай дзеда, які быў настаяцелем царквы ў Скрыгалаве. У 1895 годзе на выдатна скончыў Слуцкае духоўнае вучылішча, у 1901 годзе — Мінскую духоўную семінарыю.

Па заканчэнні семінарыі быў пасвечаны ў іерэя і прызначаны настаяцелем Пакроўскай царквы ў вёсцы Князь-Возера Мазырскага павета. Потым выкладаў у народным вучылішчы ў суседняй вёсцы Дзякавічы.

У 1903 годзе па ўласнай просьбе пераведзены ў мястэчка Скрыгалаў. Па яго ініцыятыве ў мястэчку збудавалі капліцу ў гонар мітрапаліта кіеўскага Макарыя, забітага на гэтым месцы крымскімі татарамі ў 1497 годзе. У ёй знаходзіліся прывезеная Іаанам з Кіева часцінка мошчаў мітрапаліта і старажытны абраз^[2].

1 кастрычніка 1905 года стаў настаўнікам Скрыгалаўскай царкоўна-прыходскай школы, з 1906 года — Лешненскай царкоўна-прыходскай школы, з 1907 года — Скрыгалаўскага народнага вучылішча.

У 1909 годзе накіраваны ў вёску Прылепы Мінскага павета на пасаду святара Георгіеўскай царквы. Ён заснаваў у прыходзе брацтва цвярозасці, з 1909 да 1922 года вёў летапіс, які ўтрымлівае звесткі пра храм, пастырскае служэнне і жыццё прыхаджан. У 1913—1916 гадах пры яго ўдзеле ў Прылепах зубдавалі новую царкву.

У 1916—1917 гадах навучаўся ў Санкт-Пецярбургскай і Маскоўскай духоўных акадэміях.

7 красавіка 1923 года епіскап Мінскі і Тураўскі Мелхіседэк пасвяціў Іаана ў сан епіскапа Тураўскага і Мазырскага, вікарыя Мінскай епархіі. Пасяліўшыся ў Петрыкаве, ён шмат служыў і наведваў прыходы вікарыяцтва. Арыштаваны ў сакавіку 1926 года за адкрыццё царкоўна-прыходскай школы ў сваёй хаце, што разглядалася ўладамі як «агітацыя супраць савецкай улады»^[2].

Быў высланы з Петрыкава і пасяліўся ў Лоеве, адкуль працягваў кіраваць епархіяй. За гэта яго зноў арыштавалі і прысудзілі да трох гадоў ссылкі ў мястэчка Зыранскае Томскай вобласці. У жніўні 1929 года пераведзены на вольнае пасяленне ў Курскую вобласць, прызначаны епіскапам Рыльскім, вікарыем Курскай епархіі^[3].

Паўторна арыштаваны ў 1932 годзе і прысуджаны да 10 гадоў зняволення ў лагерах. Быў этапаваны ў Сароўскі, пасля Цёмнікаўскі, Ветлужскі, Ухта-Пячорскі лагер Комі. 2 снежня 1937 года абвінавачаны ў правядзенні «антысавецкай агітацыі сярод зняволеных» і ў 1938 годзе расстраляны. Рэабілітаваны ў 1994 годзе.

Памяць

Абраз

Быў праслаўлены Рускай Праваслаўнай Царквой у ліку свяшчэннамучанікаў. У 2004 годзе Святы Сінод Беларускай Праваслаўнай Царквы прыняў рашэнне аб далучэнні свяшчэннамучаніка Іаана да Сабора беларускіх святых^[4]. Абраз з выявай святога знаходзіцца ў гродзенскім Пакроўскім саборы^[5].

Узнагароды

• Узнагароджаны набедранікам (1903), скуф’яй (1909), Бібліяй (1912) ад Святога Сінода за паспяховае кіраванне царкоўным прыходам у Прылепах^[1].
• Медаль у памяць руска-японскай вайны 1904—1905 гадоў (1906).
• Медаль у памяць 25-годдзя царкоўных школ (1909).
• Медаль у памяць 300-годдзя панавання дома Раманавых (1913)^[3].

Зноскі

Літаратура

• Маракоў Л. У. Рэпрэсаваныя праваслаўныя свяшчэнна- і царкоўнаслужыцелі Беларусі 1917—1967. Энцыклапедычны даведнік у 2-х тамах. Т. 2. — Мн., 2007.