Clemente Alejandria
Si Clemente "Ente" Bolocon Alejandria (23 Nobyembre 1895 - 7 Oktobre 1981) sarong Bikolanong poeta asin kompositor nin kanta sa tataramon na Bikol. Namundag siya sa Dinaga, Canaman, Camarines Sur sa mga magurang na sinda Geronimo Alejandria, tubong Dinaga asin si Victoria Bolocon na gikan sa Mangayawan, sa parehong banwaan. Naagom niya si Valeriana Frondozo sa edad na 21 kan 1916 asin nagbunga an saindang pagsasarô nin pitong aki: Matea, Antero, Rita, Lucia, Laurentino, Herminia (na nagadan sa edad sanang 6) asín si Fe Levy.
Clemente Bolocon Alejandria | |
---|---|
Si Clemente Alejandria kaiba si Ramon Olaño, Jr. | |
Minundagan | Canaman, Camarines Sur |
Kasibotan | Parasurat |
Nasyunalidad | Filipino |
Lahì | Bikolano |
Mga bantog na gawad | Gawad Dawani |
Pag-adal
Gikan sa mga simpleng pamilya asin sa ordinaryong pamumuhay, si Alejandria nag-adal sa Canaman Central School sagkod ika-3ng grado. Dangan ipinadagos niya an saiyang edukasyon abot ika-5ng grado sa Naga sa Camarines Sur National Highschool na nakiki-estar sa harong ni Queteria de Cecilio, sa hampang kan Lindez Hotel (ngunyan, Grand Imperial Plaza).
Dawà dai natapos an pagklase, nagpahiling siya nin hararom na adal sa sadiring tataramon na Bikol asin abilidad sa paghaman nin mga rawitdawit sagkod komposisyon sa musika. Nagin maestro niya an dati asin dainang si Dip. Ignacio Meliton.
Pinagkasibotan
Siya, kan soltero pa, naglilibot-libot sa probinsya kan Albay sa pagpabakal nin mga chucheria sa mga boro-banwaan kaini orog na sa banwaan nin Ligao na iyo an pinipirmihan niya. Kan pag-edad 22 anyos, nagpirmi siya sa Manguiring, Magarao asin naki-trabaho sa sarong Kastilang si Miguel Sanchez, sarong negosyante na may komprada sa abaka. Nagin man siyang paraoma asin katuwang sa mga panday na bantogan kan Canaman. Tatao siyang magtogtog nin gitara, banduria, bajo asin byolin huli ta hilig niyang gayo an musika.
Sa sarong patiribayan sa pag-Bikol kan rawitdawit na Mi Ultimo Adios ni Jose Rizal kan 1926, nagunò ni Alejandria an ikaduwang premyo.[1] Kan luminuwas an Calendariong Bicol (1921) asin Sanghiran nin Bikol (1927), parehong publikasyon ni Casimiro Perfecto na nagtataong doon sa literatura, siya nagin na gayong mahigós na paraambág kaini. Malà ta kan nagpatiribayan an Sanghiran sa pagsurat nin halipot na osipon, siya an guminana kan saiyang entri na tituladong "Paniki." Ini bagay na nasapawan niya pa si orog na nakapag-adal na mga parasurat arog ninda Mariano Nicomedes asin an nagin alkalde kan Naga na si Rosalio Imperial, Sr. na nagkamit sana kan mga menor na premyo.
Mga tinokdâ niya
Susog sa saiya mansana, huli sa kagurangan, ini na sana an naromdoman niyang pinangagpadara niya asin nalagdâ sa Calendariong Bicol, sa Sanghiran nin Bikol asin sa iba pang mga magasin arog kan Bicolandia (1928-1932).
Ini nagkapira sa mga rawitdawit ni Alejandria:
- An Bandera
- An Barongbarong
- An Kalendariong Bikol (Calendariong Bicol)
- An Bukid Nin Kinaban (Sanghiran an Bicol)
- An Liwanag Kan Apgot (ipinalagdâ niyá sa polyeto-pulitikal)
- An Mga Kahoy
- Arin Ngani
- Bagong Kapanahonan (SB Blg. 21)
- Bagong Taon na Maaliwalas
- Burak Hain Ka Na! (Bicol Book Review, Nob. 1956)
- Estrella del Sur (Bicolnon, 1940[2])
- Filipinas (SB)
- Pag-aroanggoyong (CB), (SB, 1927[3])
- Kun Maharasahas (SB)
- Lolobngan (SB)
- Nagsisinarom (CB)
- Pagkamundag ni Jesus (9/20/73)
- Paglanat Nin Puso (CB, 1931)
- Pag-omaw kan reinang kokoronahan (8/14/72)
- Rabus (dai niya ipinalagdâ)
- Sa Bagong Kapanahunan (SB)
- Sa Madaling Osip (Bicolnon, 1940)[4]
- Tolong Kabanalan (SB)
Sarô sa kinompos niya na kanta (Danza Menor, pig-adaptar):
Ika an Ilaw Ko
- Ika an ilaw ko sa buhay,
- Ilaw ka nin pagkamoot,
- Minamahal taka
- Sa puso ko talanhok
- May karibarawan
- An sakong puso
- May haronahod
- Pagsabi daw neneng,
- Kun dai man inigo
- Si sakuyang mga pagtios
- Mga pasilot mo sa sako
- Bakong ako baga
- si haloy nang nagmawot
- Na magin saimo
- Sagkod may buhay
- Taga pag lingkod.
Ginunuan
- Danilo, Gerona M. Canaman Through Four Centuries, Goldprint Publishing Co., Naga City, Agosto 2008
- Barrameda, Jose Jr. V. Canaman Through The Centuries 1982
- Sto. Tomas, Ireneo C. CANAMAN: Girà kan Banwáan Canaman, Camarines Sur, Agosto 2010
- Clemente Alejandria - Canaman.gov.ph
- An Tambobong nin Literaturang Bikolnon Tomo 1 Blg. 1 Enero-Marso 2010
- Retrato ni Clemente Alejandria gikan ki Ramon O. Olaño Jr.
- Interbyu saiya ni Ramon O. Olaño Jr. (1976)
- Interbyu ni Ramon O. Olaño Jr. ki Matea Alejandria Flores (2006)
- An mga Kahoy sa Canaman.gov.ph
- Sanghiran nin Bikol
- Calendariong Bicol
Mga ginunoan
- Clemente Alejandria Panitikan website
- Siring man
- Siring man
- Siring man