Суйынсы-Супан

Суйынсы-Супан
	Ауыл
	Суйынсы-Супан; Суйынсы-Супан
Ил	Рәсәй
Федерация субъекты	Башҡортостан
Муниципаль район	Йылайыр районы
Координаталар	52°26′49″ с. ш. 57°03′46″ в. д.
Сәғәт бүлкәте	UTC+6
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	02, 102
ОКАТО коды	80 227 813 008
ОКТМО коды	80 627 413 106
ГКГН номеры	0524760
	Суйынсы-Супан

Суйынсы-Супан (рус. Чуюнчи-Чупаново) — Башҡортостандың Йылайыр районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 137 кеше[1]. Почта индексы — 453689, ОКАТО коды — 80227813008.

Халыҡ һаны

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө	Бөтә халыҡ	Ир-егеттәр	Ҡатын-ҡыҙҙар	Ир-егеттәр өлөшө (%)	Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар	709	314	395	44,3	55,7
1959 йыл 15 ғинуар	524	226	298	43,1	56,9
1970 йыл 15 ғинуар	554	249	305	44,9	55,1
1979 йыл 17 ғинуар	346	171	175	49,4	50,6
1989 йыл 12 ғинуар	247	130	117	52,6	47,4
2002 йыл 9 октябрь	232	122	110	52,6	47,4
2010 йыл 14 октябрь	137	71	66	51,8	48,2

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.

1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Халыҡ һаны буйынса сығанаҡтар

Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.

1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.

Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.

1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.

Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.

1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)

Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.

1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.

Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.

1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.

Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.

1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7

1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.

Географик урыны

Район үҙәгенә тиклем (Йылайыр): 43 км
Ауыл советы үҙәгенә тиклем (Дмитриевка): 15 км
Яҡындағы тимер юл станцияһы (Һарыҡташ): 153 км

Урамдары

Аҡман урамы (рус. Акман (улица))
Ҡарамалы урамы (рус. Карамалы (улица))
Миләш урамы (рус. Миляш (улица))[2]

Тарихы

1765 йылдан алып билдәле. Шулай уҡ Супан исеме менән теркәлгән. 1795 йылда 22 йортта 130 кеше йәшәгән, 1866 йылда 38 йортта — 138 кеше. Малсылыҡ, игенселек менән шөғөлләнгәндәр. 1901 йылда бында Бәләбәй өйәҙе Суйынсы ауылы (хәҙерге Дәүләкән районы) кешеләре килеп урынлаша. Шул ваҡыттан алып ауыл яңы үҫеш ала. Халҡы 1900 йылда — 176 кеше; 1920—528; 1939—709; 1959—523; 1989—247; 2002—232 кеше. Татар милләте кешеләре йәшәй. 2020 йылға тиклем һигеҙ йыллыҡ мәктәп, фельшерлыҡ пункты, клуб һәм китапхана эшләй. 1920 йылдарҙан хәҙерге исемен йөрөтә[3].

Сайт

Тарихы һәм башҡалар тураһында [4].

Видеофильмдар

[* https://www.youtube.com/watch?v=XSlQSATYhfs с. Чуюнчи Чупаново]

Билдәле шәхестәр

Ғиззәтуллин Мәжит Нурислам улы (20.10.1937) — энергетик, Рәсәй Федерацияһы Яғыулыҡ-энергетика министрлығының атҡаҙанған хеҙмәткәре (1994), Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған энергетигы (1997)[5].
Ғиззәтуллин Баязит Хаммат улы (1 июль 1936 йыл — 13 ноябрь 2011 йыл) — совет спортсыһы. Саңғы ярышы буйынса СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1966), спорт мастеры (1961). 1962 йылдан 1971 йылға тиклем СССР йыйылма командаһы ағзаһы. Ҡышҡы Олимпия уйындарында ҡатнашыусы (1964)[6].
Ғизәтуллин Хәмит Нурислам улы (10 февраль 1932 йыл) — СССР һәм Рәсәй иҡтисадсыһы, металлургия процестарын иҡтисади-математик моделләү теорияһы һәм практикаһы өлкәһе белгесе, 1991 йылдың 7 декабренән Рәсәй Фәндәр академияһының йәмәғәт һәм гуманитар фәндәр секцияһы буйынса (төбәк иҡтисады) мөхбир ағзаһы. Рәсәй Фәндәр академияһының Өфө ғилми үҙәге президиумы рәйесе урынбаҫары, Рәсәй Фәндәр академияһы кәңәшсеһе.

Иҫкәрмәләр

Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 37 по Республике Башкортостан
https://uistoka.ru/chuyunchi-chupanovo/istoriya#ce9988 Республика Башкортостан Зилаирский район село Чуюнчи-Чупаново
Чуюнчи-Чупаново
Энциклопедия Урала — Гизатуллин Мазит Нурисламович 2017 йыл 11 июль архивланған. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 8 октябрь 2017)
http://sportufo.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=3468:gizatulin-bayazit-xamatovich&catid=55:persony-g&Itemid=110 2022 йыл 21 ғинуар архивланған. ГИЗАТУЛЛИН БАЯЗИТ ХАМАТОВИЧ

Сығанаҡтар

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)

[2] Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 37 по Республике Башкортостан

[3] ttps://uistoka.ru/chuyunchi-chupanovo/istoriya#ce9988 Республика Башкортостан Зилаирский район село Чуюнчи-Чупаново

[4] Чуюнчи-Чупаново

[5] Энциклопедия Урала — Гизатуллин Мазит Нурисламович 2017 йыл 11 июль архивланған. (рус.) (Тикшерелеү көнө: 8 октябрь 2017)

[6] ttp://sportufo.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=3468:gizatulin-bayazit-xamatovich&catid=55:persony-g&Itemid=110 2022 йыл 21 ғинуар архивланған. ГИЗАТУЛЛИН БАЯЗИТ ХАМАТОВИЧ