Собханғол (Туймазы районы)
Собханғол (рус. Субханкулово) — Башҡортостандың Туймазы районындағы ауыл. 2009 йылдың 1 ғинуарына ҡарата халыҡ һаны кеше[1]. Собханғол ауыл Советының административ үҙәге. Почта индексы — 452774, ОКАТО коды — 80 251 861 001.
| Ауыл | |
| Собханғол | |
| Ил | |
|---|---|
| Федерация субъекты | |
| Муниципаль район | |
| Координаталар |
54°33′31″ с. ш. 53°48′53″ в. д. |
| Сәғәт бүлкәте | |
| Телефон коды | 34782 |
| Һанлы танытмалар | |
| Автомобиль коды |
02, 102 |
| ОКАТО коды | |
| ОКТМО коды | |
| ГКГН номеры | |
|
| |
.svg.png.webp)
Тарихы
Ауылға 1946 йылда Собханғол ауылы ситендә нефтте һурҙырып бушатыу станцияһы базаһы ҡасабаһы булараҡ нигеҙ һалына. 1963 йылдан алып ҡала тибындағы ҡасаба (1963—2004 йылдарҙа Туймазы ҡалаһы составында), 2005 йылда хәҙерге статусын ала.
Хәҙерге осор
Ауылда агросәнәғәт колледжы, урта мәктәп, 4 балалар баҡсаһы, участка дауаханаһы, мәҙәниәт йорто (2 үҙешмәкәр сәнғәт халыҡ коллективы), ике китапхана, «Нур-Ислам» мәсете бар. Башҡорттар, урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). Халҡы «Транснефть — Урал» акционерҙар йәмғиәтендә эшләй[2].
Халыҡ һаны
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
| Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
| 1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар) | |||||
| 1920 йыл 26 август | |||||
| 1926 йыл 17 декабрь | |||||
| 1939 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1959 йыл 15 ғинуар | 2114 | ||||
| 1970 йыл 15 ғинуар | |||||
| 1979 йыл 17 ғинуар | |||||
| 1989 йыл 12 ғинуар | 5410 | ||||
| 2002 йыл 9 октябрь | 5663 | ||||
| 2010 йыл 14 октябрь | 5598 | ||||
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
- 1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
- 1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
- 1859 һәм 1865 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.I. Уфимская губерния, 1877. — Уфа:Китап, 2002. — 432 с. ISBN 5-295-03188-8 (ч. I). ISBN 5-295-03133-0.
- Өфө виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1859 һәм 1865 йылдарға ҡарата бар.
- 1866 йыл — Список населенных мест. Ч. II. Оренбургская губерния, 1866. — Уфа: Китап, 2006. — 260 с. ISBN 5-295-03815-7 (ч. II). ISBN 5-295-03133-0.
- Ырымбур виләйәте ауылдарында халыҡ һаны буйынса мәғлүмәт 1866 йылға ҡарата бар.
- 1897 йыл — Перепись населения. т.45 кн.01 Уфимская губерния. Н.А.Тройницкий (ред.)(С.-Петербург, 1901)
- Был китапта Өфө виләйәте ауылдары буйынса мәғлүмәт бар. 500 кешенән күберек булған ауылдар исемлеге.
- 1920 йыл — Населенные пункты Башкортостана. Ч.III. Башреспублика, 1926. — Уфа. Китап, 2002. — 400 с. ISBN 5-295-03091-1 (ч. III). ISBN 5-295-03133-0.
- Был китап 1926 йылға ҡарата төҙөлгән, әммә халыҡ иҫәбе 1920 йылға ҡарата бирелгән.
- 1939 йыл — БАССР. Административно-территориальное деление на 1 июня 1940 года – Уфа:Государственное издательство, 1941. – 387 с.
- Был китапта 1939 йылғы иҫәп алыу буйынса һәр ауыл буйынса мәғлүмәт бар.
- 1989 һәм 2002 йылдар — Башҡортостан Республикаһы ауылдарында 1989 һәм 2002 йылғы халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны.
- 2010 йыл — Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник. (рус.)
- Население Башкортостана: XIX-XXI века: статистический сборник / Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республики Башкортостан. — Уфа:Китап, 2008. — 448 с.: ил. ISBN 978-5-295-04439-7
- 1897 йылғы халыҡ иҫәбенән башлап ҡалалар, ҡала төрөндәге ҡасабалар, райондар, район үҙәктәре буйынса халыҡ һаны бар.
Урамдары
Урам исеме[4]:
- Асфальт урамы (рус. улица Асфальтная)
- Яр урамы (рус. улица Береговая)
- Гагарин урамы (рус. улица Гагарина)
- Мәктәп гараж кооперативы биләмәһе (рус. территория Гаражный кооператив Школьный)
- Колхоз урамы (рус. улица Колхозная)
- Ленин урамы (рус. улица Ленина)
- Тыныслыҡ урамы (рус. улица Мира)
- Нефтселәр урамы (рус. улица Нефтяников)
- Нефтселәр тыҡрығы (рус. переулок Нефтяников)
- Баҫыу урамы (рус. улица Полевая)
- Эшселәр урамы (рус. улица Рабочая)
- Совет урамы (рус. улица Советская)
- Төҙөүселәр урамы (рус. улица Строительная)
- Тибилов тыҡрығы (рус. переулок Тибилова)
- Титов урамы (рус. улица Титова)
- Черняев урамы (рус. улица Черняева)
- Мәктәп урамы (рус. улица Школьная)
- Көньяҡ урамы (рус. улица Южная)
Билдәле шәхестәре
- Әйүпов Рәфғәтдин Талип улы (15 март 1914 йыл — 19 декабрь 1987 йыл) — нефтсе, 1949—1978 йылдарҙа Урал‑Себер магистраль нефть үткәргестәре идаралығының «Собханғол» нефтте һурҙырып бушатыу станцияһы машинисы. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1966). Башҡортостан Республикаһының Туймазы районы Иҫке Собханғол ауылында тыуған.
Иҡтисады
Нефть һурҙырыу станцияһы. Ауыл хужалығы киң үҫешкән. Минераль һыу ҡойоу буйынса цех бар.
Һылтанмалар
- Собханғол (Туймазы районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- «Налог Белешмәһе» системаһында Собханғол (Туймазы районы) ауылы
- Вконтакте сайтында Субханкуловская Мечеть «Нур-Ислам»
Иҫкәрмәләр
- Башҡортостан Республикаһының райондары буйынса белешмә китабы 2016 йыл 4 март архивланған.
- Собханғол (Туймазы районы) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
- Административно-территориальное устройство Республики Башкортостан: Справочник / Сост. Р. Ф. Хабиров. — Уфа: Белая Река, 2007. — 416 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-5-87691-038-7.
- «Налог Белешмәһе» системаһында Собханғол (Туймазы районы) ауылы
.png.webp)
