Нишапур
Нишапур (фарс. نیشابور — Нейшабур; (фарс. نیشابور ) — Ирандағы ҡала, төньяҡ-көнсығыш Хөрәсән-Рәзәүи провинцияһының ҙурлығы буйынса икенсе ҡалаһы. Халҡы 276 089 кеше (2011). Илдең төньяҡ-көнсығыш өлөшөндә, Тәһрандан 670 км көнсығышҡа табан А-83 автомобиль юлы янында урынлашҡан. Ғүмәр Хәйәмдең тыуған ҡалаһы.
| Нишапур | |
| фарс. نیشابور фарс. نیشاپور[1] | |
 | |
| Рәсми атамаһы | نیشابور |
|---|---|
| Дәүләт |
 Иран |
| Административ үҙәге | Нишапур, Бөйөк Сәлжүк империяһы[2], Нишапурское ханство[d] һәм Tahirid Empire[d] |
| Административ-территориаль берәмек | Центральный бахш[d] |
| Сәғәт бүлкәте | UTC+3:30[d] |
| Халыҡ һаны | 264 375 кеше (2016)[3][4] |
| Ир-егеттәр | 132 273[4] |
| Ҡатын-ҡыҙҙар | 132 102[4] |
| Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 1199 метр[5] |
| Туғандаш ҡала | Бохара, Сәмәрҡәнд һәм Хужанд |
| Рәсми сайт | neyshabur.ir |
| Урындағы телефон коды | 051 |
| Бында ерләнгән кешеләр категорияһы | Category:Burials in Nishapur[d] |
| Элементтың күренеше өсөн категория | Category:Views of Nishapur[d] |
 Нишапур Викимилектә | |
Тарихы
Торамаға, ихтимал, шаһиншаһ Шапур I нигеҙ һалғандыр, һәм ул киләһе быуатта Шапур II тарафынан үҙгәртеп ҡоролған. Әлеге исеме фарсы телендәге нев-шапур — "яңы Шапур [ҡалаһы] " тигәндән килеп сыҡҡан тип фараз ителә. V быуат уртаһынан Нишапурҙа Парсияның несториан епискобы йәшәгән. Ул зороастрийсылар өсөн дә мөһим булған, сөнки яҡындағы тауҙарҙа бөйөк изге уттарҙың береһе — Адур-Бурзен-Михр урынлашҡан булған.
Мәғариф
Азад Ислам университетының Нишапур университеты һәм филиалы эшләй.
Нишапур университеты корпустарының береһе
Нишапур медицина колледжы
Имам Хомейни китапханаһы
Ғүмәр Хәйәм планетарийы
Музейҙар һәм кәшәнәләр
- Нишапур ҡала музейы
- Ғүмәр Хәйәм музейы
- Нишапурҙың ғәббәсиҙәр каруан-һарайы
Ҡала музейы
Ғүмәр Хәйәм Музейы_-_Morning_002.JPG.webp)
Каруанһарай
Ғаттар кәшәнәһе
Камал әл-Мүлк кәшәнәһе
Билдәле кешеләре
- Әбү Сәйет Фазыл-Аллаһ (967—1049), суфый шағир.
- Ғүмәр Хәйәм (1048—1131) — атаҡлы шағир, математик, астроном, философ.
- Фәрит әд-Дин Ғаттар (ваф. 1221), суфый шағир.
- Мөслим ибн әл-Хәжәж (822—875) Имам-Хәҙис Белгесе.
- Әл-Хәким ән — Нәйсабури хәҙис белгесе, тарихсы.
- Әбү Бәкер Әл-Бәйһаҡи хәҙис белгесе.
Иҫкәрмәләр
- персидская Википедия (фарсы) — 2003.
- English Wikipedia community Wikipedia (ингл.) — 2001.
- https://www.amar.org.ir/english
- جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (фарсы)
- GeoNames (ингл.) — 2005.
Әҙәбиәт
- Бартольд В. В. Историко-географический обзор Ирана // Бартольд В. В. Сочинения. — М.: Наука, 1971. — Т. VII: Работы по исторической географии и истории Ирана.
- История Ирана с древнейших времен до конца XVIII века. — Л.: Издательство Ленинградского университета, 1958. — 390 с.
- Петрушевский И. П. Землевладение и аграрные отношения в Иране XIII-XIV веков / Отв. редактор академик И. А. Орбели. — М.-Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1960. — 492 с.
- The Cambridge history of Iran. — Cambridge: Cambridge University Press, 1968. — P. 406—413. — 762 p. — ISBN 521 06936 X.
- Wilkinson C. K. Nishapur: Pottery of the Early Islamic Period. — Metropolitan Museum of Art, 1973. — 374 p. — ISBN 0870990764.
Һылтанмалар
- [ Нишапур] — Ҙур совет энциклопедияһында мәҡәлә.
- Bosworth C. E. Nishapur (ингл.). Encyclopædia Iranica. Дата обращения: 13 сентябрь 2012. Архивировано 17 октябрь 2012 года.
- Iranian-French archaeological expedition at Nishapur: the fortified city (ингл.). France Diplomatie. Дата обращения: 13 сентябрь 2012.
- Nishapur (ингл.) (недоступная ссылка — история). ArchNet. Дата обращения: 13 сентябрь 2012. Архивировано 17 октябрь 2012 года. 2012 йыл 3 ноябрь архивланған.
- Sardar M. The Metropolitan Museum's Excavations at Nishapur (ингл.). The Metropolitan Museum of Art. Дата обращения: 13 сентябрь 2012. Архивировано 17 октябрь 2012 года.